Сабақтың тақырыбы: Сұлтанмахмұт Торайғыров «Арыстан мен тышқан»

тыңдауға, өз ойын дәлелдеп айтуға үйренеді.

Қонақ  күту салтымыз,

Оқып біліп жатырмыз.

Келген қонақ сіздерге ,

Сәлем бердік жалпымыз.

ІІ. Үй жұмысын тексеру:

Шыбын араға не деді?

Ара неге шыбынның үйіне бірден қонаққа бармады?

Ара мен шыбынның айырмашылығы қандай?

Араның еңбекқорлығы туралы айт.

Оқушыларды сұрақтарға жауап беруіне байланысты үй жұмысын бағалау

-Балалар бүгін

сабақты білу үшін мына жұмбақты шешу керексіңдер.

Жұмбақ :

Айбарлы түрі бар,

Қанжардай тiсi бар.

Тұла бойында

Тасыған күшi бар,

Күжiрейген жалды,

Бiлсең айт бұл аңды? (Арыстан)

Үй iшiн аралап,

Түнде көп жортады.

Қаптарды жарып,

Мысықтан қорқады. (Тышқан)

Жұпқа бөлу:Балалар суреттер арқылы жұпқа бөлінейік.(Арыстан мен

Тышқан суреті)

 қасиеттердің ара жігін ашып көрсететін, өнеге , тәлімге толы 

Сұлтанмахмұт Торайғыровтың  « Арыстан мен тышқан» мысалымен танысамыз.
Мысал деп нені айтамыз?

Мысал - айтылатын өнегелі ойды тұспалдап жеткізетін, көлемді шығарма. Мысалдың тақырыбы сан алуан, кейіпкерлері аң, құс, балық, өсімдік, кейде оқиғаға адам да

қатыстырылады.

С.Торайғыров туралы мағлұмат тыңдау.

Сұлтанмахмұт Торайғыров (28.10.1893, қазіргі Солтүстік Қазақстан облысы Уәлиханов ауданы – 21.5.1920, Павлодар облысыБаянауыл ауданы) – ақын, ағартушы.

Торайғыровтың 2 жасында шешесі қайтыс болып, 6 жасына дейін әжесінің тәрбиесінде болған. Кейін әкесі екі ұлымен Баянауылға көшіп, Торайғыр кентіне таяу жерге қоныстанған. Торайғыров алғаш әкесінен ескіше хат танып, 13 жасынан Мұқан, Әбдірахман, Тортай деген молдалардан дәріс алды. Өлеңге үйір, шығыстық сюжеттер негізінде жырлар туындатқан Мұқан молда тәлімінің Торайғыровтың ақын ретінде қалыптасуына игі әсері болғанымен, баянауылдық Әбдірахман молданың (1908) қаталдығы, өлең шығарғаны үшін жас қаламгерді жазалауы оның дін мен молдалар жайлы теріс көзқарасының қалыптасуына негіз болған.

1911 ж. жаңаша оқыған Нұралы ұстазының көмегімен қазақ, татар тілдеріндегі әдеби кітаптармен, газет-журналдармен танысады. 1912 ж. Троицкідегі Ахун Рахманқұли медресесіне түседі, бірақ мұнда бір жылдай оқыған ол өкпе ауруының зардабынан оқудан шығып қалады. Торайғыров енді медреседе оқуды қойып, орысша оқу іздейді, қала маңындағы елде жаз бойы бала оқытады.

Оқулықпен жұмыс:

-Оқушылардың іштей оқиды;

-Мысалды бір-бірлеріне айту ;

-Әр жұптан бір оқушы түсінгенін айту;

1-жұп:

Арыстан тышқанды не үшін өлтірмек болды?

2-жұп:

Арыстан нені ұстап алды?

Ол өзі айтқан уәдесін қалай орындады?

Сергіту сәті:

Бес болсын алар бағамыз,

Білімнен бақыт табамыз.

Өнер –білім көп тоқып,

Өсе берсін санамыз.

Мысалдың мазмұнына сәйкес келетін мақал –мәтелдермен танысыстыру;

1)Басыңа күн түссе,

Жақсы көмекке келеді,

Жаман күліп кетеді.

4)Күлме досқа, келер басқа.

5)Түйедей бойың болғанша, тарыдай сыйың болсын.

Топтан бірнеше оқушы өз ойын айтып дәлелдейді.

                                                                

Жаңа сабақты қорыту: Кестемен жұмыс:

С.Торайғыров жөнінде не білесің?	Арыстан  (қандай?)	Тышқан (қандай?)

Мониторингтік бағалау.

№	Оқушылардың аты-жөні	Үй жұмысын бағалау	Жаңа сабақ барысында қойылған сұрақтарға жауап беруін бағалау	Кестемен жұмысты бағалау	Қорытынды баға
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Үйге тапсырма:

Мысалдардыбөліктерге бөлу.                   

Біз, шынында, байқамай қалыппыз.

Мұражайға, сірә, ертең барармыз.

Орнымыздан тұрамыз,

Алақанды ұрамыз

Оқып білім аламыз,

Азамат боп шығамыз!

Оқулықпен жұмыс-жаттығулар орындау.

V.Үйге тапсырма-76 беттегі58-жаттығу.

VI.Сабақты бекіту- 1. Жаңа сабақты оқушылардың меңгергендігін тексеру мақсатымен қысқаша сұрақ-жауап

VII.Сабақты қорытындылау.кері байланыс.

VIII.Оқушыларды бағалау.

Сабақ жоспары

Мақсаты. а.білімділік. Қыстырма сөздер туралы түсініктерін кеңейту,

қыстырма сөздер қолдану және оның мағынасын ұғыну;

ә.дамытушылық: деңгейлік тапсырмалар арқылы сөздік қорларын дамытып, сөздердің мағыналарыына қарай орнымен қолдануға дағдыландыру;

б.тәрбиелік:сөз мағынасын түсіне білуге,сауаттылыққа тәрбиелеу:
Сабақ түрі.Жаңа сабақ
Сабақтың барысы

Ұйымдастыру: Сәлемдесу. Назарларын сабаққа аудару.

Талдау, сөйлем құрастырып жазу, буынға бөлу, сөйлем мүшесіне талдау.

5 мин

Тұсаукесер

Сөйлемдерді анықтау.

Синтаксис туралы білгендерін тексеру.

Слайд

Сұрақ-жауап

Синтаксис сөйлем түрлерін,олардың жасалу жолдарын, сонымен бірге сөз тіркесі мен сөйлем мүшелерін, олардың мағыналары мен жолдарын қарастырады.

Слайд

1 мин

Бүгінгі сабаққа қандай мақсат қоямыз?

Әр баланың бүгінгі сабаққа қойған мақсатын тыңдау

3мин
Мұғалім әрекеті

Оқушы әрекеті

1- деңгей

Болашақта дәрігер боламын, бәлкім. Жалпы алғанда, біздің сынып жаман емес. Осының бәрін ол, әрине, жалғыз істей алмайды.Сіздіңше, менің бұл қылығым дұрыс емес.

Сөйлемдерді көшіріп, қыстырма сөздердің астын сызады.

Тыныс белгілері жайлы тоқталады.

5 мин

Қорытынды

2 мин

«Қаражорға»

2мин

2- деңгей

Амал қанша сен дұрыс айтып тұрған жоқсың. Осының бәрі әрине бір жыл ішінде істелген жұмыстар емес. Меніңше бәрі ойдағыдай болды. Мүмкін бұл сіздің оған көмегіңіз болар. Олай болса сіз осы мектептің директоры боларсыз? Біріншіден оның айтқанын саралау керекпіз.

Берілген сөйлемдерді тиісті тыныс белгілерін қойып, көшіріп жазып, қыстырма сөздердің астын сызады.

5 мин

Әр бала өз тапсырмасына қорытынды бағасын,көңіл-күйін белгілеп,бағасын қояды.

2 мин
3-деңгей

Сызбанұсқа бойынша сөйлемдер құрастыр. Кестені (бет 77) қолдана отырып, қыстырма сөздер сөйлемге қандай мағына үстеп тұрғанын анықта.

_____ ______ _____ ______ , ______.

______ , _______ ______ ______ ______.

____ ______ ,______, ______ _____.

_______ ______ ______ ,______ , ______.

5мин

Қосымша

2- топ. Кластерге қыстырма сөздерді мағынасына қарай жіктеу

5 мин
Топтардың жұмысын қорғау

Спикердің бағалауын тыңдау.

2 мин
Әр оқушының әр деңгей бойынша бағаларына тоқталу, ортақ бағаларын анықтау.

2 мин

Деңгей бойынша үй тапсырмасын таңдау.