Сабақтың тақырыбы: Тың эпопеясы Сабақтың мақсаты

Білімділігі: Оқушыларға тың және тыңайған жерлерді игеру жұмысының барысы мен нәтижелері туралы ұғындыра отырып , тың игеру саясатының мәнін,  мақсатын, маңызын ашу.

 Дамытушылығы: Оқушылардың өз ойын еркін айтуға. өз көзқарасын нақты   дәлелдер арқылы дәлелдеуге, жүйелі сұрақ қоя білугеқалыптастыру. 

 Тәрбиелілігі: Оқушыларды бірігіп ізденуге, нақтылыққа тәрбиелеу. Топпен  жұмыс жасауға, өзге адамдардың сөзін тыңдауға дағдыландыру.  

ІІ. Үй тапсырмасы

1. Тың игерудің негізгі мақсаты не болды?

2. Қазақстанда қанша жер жыртылды?

3. Тың игеру қашан басталды?

4. Тың игеру республиканың қай аудандарында жүзеге асырылды?

5. Одақ бойынша  ше?

6. Тың игерудің алғашқы екі жылында республикаға қанша адам келді

          ІІІ.  Жаңа сабақ.

І.   топқа. Тың игерудің барысы.

ІІ   топқа. Тың игерушілерді қоныстандыру.

ІІІ  топқа.Тың игерудің жағымсыз салдарлары.

 2. Ой дамыту.

І топ

Сырттан келген тыңгерлерге қандай көмек көрсетілді?

ІІ топ

Мал шаруашылығын өркендету үшін қандай шаралар іске асырылды?

ІІІ топ

Қазақстанда жыртылған жер көлемі мен тың игеруге бөлінген қаржы.

 3. Қызығушылықты ояту

І топқа. Тарихи  диктант

 1946-1950 жылдары..................................................... орта есеппен 5-6 ц ғана болды. «...........................................................» деп санаған республика партия ұйымының басшылары................... . ....................................... туралы шешім 1954 жылы көктемде қабылданды. 1954-1955 жж тың жерлерді игеру есебінен дінді дақылдар егіс аумағын................................ , ол жерлерден.......................... пұт астық, соның ішінде, .............................. ............. алу көзделді.  Тың игеру республиканың......., .........., ........., ..............., ..............., ............. облыстарында жүргізілді.  1954 ж өзінде –ақ ........................ артығымен орындалды. .................................... тың жер жыртылды. Астықтың жалпы  түсімінің мөлшері............ жетті.1956 ж республикада................астық жинады, мұны даңғазалықпен........................................... .

 ІІ топқа. Сәйкестендіру

1.1954ж                                    а. Қазақстанда 15 жаңа қала,86 қала пайда болды.

2.1956ж                                    б, Жергілікті ұлт өкілдерінің саны 29% болды.

3.1940-1950 ж ішінде              с. Мал басы 67,4%-ға көбейіп, жалпы саны 39 млн-ға жетті.

4.1960 ж басына дейін        д.Тың және тыңайған жерлерді игеру туралы шешім қабылданды

5.1959 ж  е. Республика 16 млн тонна астық жинады.

6.1965 ж   ж.Қытайда тұратын қазақтардың 200 мыңы Қазақстанға оралды.

  ІІІ топқа. Хронологиялық жұмыс.

1 1954 ж көктемінде........

2. 1953ж соңында.........

3. 1956-1958 жж.........

4. 1956-1960жж........

5. 1959-1965жж........

6. 1958ж соңына дейін............

 4. Кесте толтыру.

Тың және тыңайған жерді игерудің пайдасы мен зияны
Пайдасы	Зияны

ІҮ. Термин сөзге анықтама

            Тың игеру- 

            Топырақ эрозиясы- 

            Экстенсивті-

            Аграрлық дағдарыс-  

 Ү. Кесте толтыру:

 Кім жылдым?

Тың игеру басталды.

Тың игеру жүргізілген облыстар

Тың жерлердің игерілуі басым көпшілігі негізінен Қазақстанның қай аймағында жүзеге асты?

Тың игеруге 1954-1962 жж қанша адам келді?

«Қызыл ту» ұжымшарының звено жетекшісі,күріштен рекорд өнім алған

Теміртаудағы металлургия  комбинатының құрылысы қалай аталды?

1959ж жергілікті ұлт өкілдерінің саны

Ол Қазақстанды мекендеген барлық тұрғындардың қанша пайызын құрады?

Егіске жарамды жерлерді зерттеу жұмыстарын кімдер жүргізді?

Тест

1. 
   1950 жылдардағы ауыл шаруашылығы қандай жолмен дамыды ?
   

2. Тың игеру қарсаңында Қазақстан компартиясы Орталық комитеттің Бірінші хатшысы болып кім сайланды ?

А) Брежнев; Ә) Қонаев; Б) Пономарев; В) Жүніспаев ;

3. Тың игеруге байланысты 1954 жылы Қазақстанда қанша жер жыртылды ?

А) 4,3 млн га; Ә) 6,5 млн га ; Б) 7,6 млн га ;

4. 1956 жылы Қазақстан тыңынан қанша астық жиналды ?

А) 10 млн ; Ә) 16 млн ; Б) 18 млн ; В) 20 млн ;

5. Тың және тыңайған жерді игерудің келеңсіздіктері болды ?

А) Жердің құнарлы қабаты желге ұшты; Ә) Топырақ эрозиясы күшейді ;

Б) жоғардағылардың барлығы дұрыс ;

6. Тың игеру Қазақстанның қай облыстарында жүзеге асты ?

А) Қостанай ,Ақмола, Солт. Қаз. Көкшетау, Торғай ,Павлодар;

Ә) Қостанай, Павлодар, Шымкент, Ақтөбе, Семей;

Б) Алматы, Талдықорған, Оңт. Қазақстан, Қызылорда;

В) Қостанай, Солт. Қазақстан, Торғай, Оңт. Қазақстан, Өскемен;

7. Тың және тыңайған жерді игерудің екі жылға арналған жоспары қагша жылда орындалды ?

А) 2 жылда; Ә) 1 жылда ; Б) 3 жылда ; В) 5 жылда;

8. Тың игеру кезінде Қазақстанға қанша адам тұрақты тұру үшін көшіп келді ?

А) 1 млн ; Ә) 1,7 млн ; Б) 2 млн ; В) 2,5 млн ;

9. 1965 жылы республика мал саны қанша болды ?

А) 32 млн : Ә) 34 млн ; Б) 39 млн ; В) 42 млн ;

10. 1959 жылы республика тұғындары арасындағы қазақ халқының үлес салмағы қандай болды ?

А) 30 % ; Ә) 42 % ; Б) 56 % ; В) 85 % ;

Бағалау: Оқушылар білімін бағалау.