Тригонометриялық теңсіздіктерді шешу дегеніміз-теңсіздікті қанағаттандыратын және оған кіретін белгісіздердің мәндер жиынын табу
Тригонометриялық теңсіздіктерді шешу үшін қолданылатын алгоритмдер:
тригонометриялық теңсіздікті қарапайым тригонометриялық теңсіздікке келтіру;
бір координаталық жазықтыққа теңсіздіктің құрамында берілген тригонометриялық функцияның графигін салу және у=а түзуін жүргізу;
функциялар графиктерінің қиылысу нүктелерін табу;
берілген теңсіздікті қанағаттандыратын қисықтың бөлігі мен бас аралықты анықтау;
сәйкес кері тригонометриялық функцияның мәнін ескеріп, бас аралықтың шеткі нүктелерінің абсциссаларының мәнін табу;
тригонометриялық функцияның периодтылық қасиетін пайдаланып, теңсіздіктің жалпы шешімін жазу.
Мысалдар қарастыру
1-мысал. теңсіздігін шешейік
Шешуі. Теңсіздікті шешу үшін y=sinx функциясының графигі синусоида қисығын және түзуін координаталық жазықтыққа салайық. Сонда түзу синусоиданы шексіз көп нүктелерде қиып өтеді.
Енді берілген теңсіздікті қанағаттандыратын абсисса осінің бас аралығындағы шеткі нүктелерінің абсциссаларын деп белгілеп, олардың мәндерін анықтайық. Ол үшін екенін ескереміз. Сонда және шығады.
Демек, болады. Берілген теңсіздіктің толық шешімін жазу үшін у=sinx функциясының периодтылық қасиетін пайдаланамыз. Сонда .
Осылайша 2 және 3 мысалдарды да қарастырамыз.
Оқулықтағы 136, 137, 138 есептерплакат арқылы шығарылады. Оқушылар плакатта пайда болған суреттер туралы әңгімелейді. Кейбір оқушыларға кеспеқағазға жазылған тапсырмалар беріледі.
136-есептің жауабын ауызша шығара отырып жазамыз.
Үйге тапсырма беру. 140-есеп.
Оқушыларды бағалау. «Қыз қуу» ойынының қорытындысын шығару. Қыздар тобы жеңсе, жігіттер қыздарға гүл сыйлайды, ал жігіттер тобы жеңсе қыздар жігіттерге кестелі орамал сыйлайды.
Сабақты қорытындылау.
МӘДИ БЕГЕНОВ АТЫНДАҒЫ ОРТА МЕКТЕП
Жас мұғалімдер
семинарында
өткізілген
Достарыңызбен бөлісу: |