Тақырыбы: Қазақстанның ішкі суларының түрлері. Өзендері.
Мақсаты: Қазақстанның ішкі сулары туралы білімдерін дамыту. Өзен жүйелері және өзен алаптары, өзен жүйесінің ерекшелігі, су шығыны мен жылдық ағын, қоректенуі туралы түсінік қалыптастыру. Суды қорғауға тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: топпен және жеке.
Әдісі: Сын тұрғысынан ойлау, іздену, еркін сөйлеу.
Көрнекілігі:Интербелсенді тақта, Қазақстанннық физикалық картасы, постерлер.
Сабақтың барысы:
І.Ұйымдастыру: А) оқушылармен сәлемдесу, түгелдеу; Б) Оқушыларды топтарға бөлу
(үй тапсырмасы бойншы тақырыптар бойынша сұрақ беру арқылы топқа бөлу).
ІІ.Үй тапсырмасы.Қазақстанның климаты тақырыбы бойныш қайталау.
1 Ауа массалары
1.Қазақстан аймағындағы ауа массаларының түрлері қандай? (арктикалық, қоңыржай, тропиктік)
2.Қазақстан климатына қандай мұхиттар әсер етеді? (Атлант, Солтүстік мұзды мұхиты)
3.Арктикалық ауа массалары әсірінен Қазақстанда қандай ауа - райы орнайды? (антициклондық)
4.Қоңыржай ауа массасы батыстағы Атлант мұхитынан не әкеледі? (жауын- шашын)
5.Қазақстанға тропиктік ауа массасы қай жақтан келеді? (Орта Азия мен Иран)
ІІІ. Жаңа сабақ: Қазақстанның ішкі суларының түрлері. Өзендері.
Су –құрлықтағы сұйық,қатты,газ күйінде болатын және бір күйден екінші күйге жеңіл өте алатын бірден – бір минерал.Қазақстанның жер бедерінің алуан түрлі болуына байланысты ішкі сулары да әртүрлі. Олар бірнеше түрге бөленеді:өзендер,көлдер,жер асты сулары, мұздықтар, бөгендер, каналдар.
Қазақстан аумағында 85022 өзен бар.Оның 84694-шағын(100км),305-і орташа(500км)23-і ірі (500-1000км).1000 км ден асатын 7 өзен бар.Олар Ертіс,Тобыл,Есіл,Жайық,Сырдария, Іле,Шу)
Республиканың барлық өзендері Солтүстік мұзды мұхит және ішкі тұйық көлдер алабына құяды.Солтүстік мұзды мұхит алабына Ертіс(Есіл,Тобыл салаларымен)
IV. Бекіту.
1 оқулықтың 102 бетіндегі графикалық кестені қолданып Жылдың қай мауысымда Нұра, Жем, Бұқтырма, Сырдария өзендерінің суы мол және аз кезі байқалады? Не себептен?
2 топ:Бұл қай өзен?
Өзен
|
Су шығыны
|
Салалары
|
Қоректенуі
|
Еліміздегі ұзыңдығы
|
Өзен
|
бастауы
|
Сағасы
|
Ертіс
|
960 м3/с
|
Үлбі, Шар, Бұқтырма
|
Аралас
|
1700 км
|
Алтай
|
Обь
|
Жайық
|
400 м3/с
|
Самара , Ор, Ойыл , Сағыз
|
Қар суы
|
1082 км
|
Орал
|
Каспий
|
Сырдария
|
673 м3/с
|
Арыс, Түрген, Талғар
|
Қар, мұз
|
1400
|
Тянь-Шань
|
Арал
|
Іле
|
464 м3/с
|
Күрті, Шілік
|
Қар, мұз
|
815 км
|
Тянь-Шань
|
Балқаш
|
Достарыңызбен бөлісу: |