Садықова с. Т., Жылқыбаева а. Ш., ҚЫрықбаева б. А



Pdf көрінісі
бет69/127
Дата11.12.2021
өлшемі4,23 Mb.
#79146
1   ...   65   66   67   68   69   70   71   72   ...   127
Байланысты:
sadykova st zhylkybaeva ash kyrykbaeva ba kazak tili

Тапсырмалар
● 
Мəтінді аударыңыз. 

Сұрақтарға жауап беріңіз. 
Қазақстан Республикасының Жоғарғы Соты қандай мəртебеге ие? 
Жоғарғы Сот органдары қандай? 
Қазақстан Республикасының Жоғарғы Сотының төрағасы кім? 

  Етістіктерді  қалау  райда  қолданып,  сөйлем  құраңыз
:  белгілеу,  табылу, 
т$ру, ты дау, білу. 
◘ 
Сөздер мен сөз тіркестерін дұрыс орналастырып, сөйлем құраңыз: 
 
Жібереді,  сағаттан,  қаулылардың,  жиырма  төрт,  прокурорға, 
көшірмелерін, кешіктірмей, осы. 
 
Алдын-ала,  екі  ай,  тиіс,  мерзімнен  аяқталуға,  тергеу,  қозғалған, 
кешіктірілмей, қылмыстық, іс, күнен. 
 
Прокуроры,  алдын-ала,  Бас.  Республикасының,  мерзімін,  айрықша, 
Қазақстан, жағдайда, ұзартады, тек. 
◘ 
Сөздерді тəуелдеңіз: азамат, есеп, төраға. 

Қазақстан Республикасының Жоғарғы Соты туралы қосымша əдебиеттерді 
оқып, баяндама жасаңыз. 
 
 
СПИД – деген не? 
СПИД-(ЖИТС) – иммунитет тапшылығын иемденген синдром. 
Бұл    вирус    иммундық    жүйені    зақымдап,    көптеген    басқа    жұқпалы  
аурулардың    бас    көтеруіне    жағдай    жасайды.    Сондықтан    ЖИТС  –  пен  
ауырған  адамдар,  ерте  болсын,   
кеш  болсын,  түбінде  мерт  болатыны  анық.  Бұл  ауру  пайда  болғаннан  
бері  20  жылдай  уақыт  өтсе  де,  одан  емделіп,  мүлдем  айығып  кеткен  
бірде-бір  адам  жоқ. 
 
 
 
 
 
 
 
 


 
55 
СПИД  –  бұл  жұқпалы,  қауіпті,  адамның  иммундық  жүйесін  зақымдайтын, 
яғни  организмнің  ауруларға  қарсы  тұру  қабілетінен  айыратын,  əзірге  бүкіл 
дүние жүзінде оның емдеу жолдары табылмаған ауру екен. 
ЖИТС - XXI ғасыр қасіретті 
Оның шығу тарихы қандай екен? 
 
1980-1981  жылдың  қыс  мезгілінде  Нью-Йорк  университетінің 
госпиталіне  өте  сирек  кездесетін  ауру  белгілермен  топ  адам  түсті.  Ол 
жас шамалары 30 жастағы ер адамдар еді. Олардың аурулары өте қиын 
жəне тез өтті, көпшілігі бір жыл ішінде қайтыс болып кетті. 
 
Біраз  уақыт  өткен  соң  1981  жылы  Лос-Анжелес  қаласында  тағы  бір 
белгісіз  ауру  белгілері  бар  бір  топ  адам  келіп  түсті.  Бұл  иммун 
жүйесінің күрт  бұзылуынан  пайда болатын, өте  сирек  кездесетін ауру 
еді.  Бұл  жолы  ауырған  адамдар  да  жас  ер  адамдар  еді,  олардың 
көпшілігі  өліп  кетті,  жасалған  емдеу  көмегін  тигізбеді.  1981  жылдың 
жазында АҚШ-та осы секілді 116 жағдай тіркелді. 
 
1982 жылдың көктемінде СПИД-тен алғаш рет гемофилиямен ауырған 
адам  қайтыс  болды.  Кейінірек  осындай  гемофилиямен  ауыратын 
адамдарда  осындай  жағдаяттар  көптеп  кездесе  бастады,  оның  басты 
себебі қан құю кезінде, қанның емдік препараттарды құю себептерінен 
жиі  болатын.  Яғни  бұл  аурудың  қан  құю  кезінде  берілетіндігі 
анықталды.  
 
1983-1984  жылы  бір  мезгілде  америка  ғалымы  Роберт  Галло  мен 
француз ғалымы Люк Монтанье осы аурудың қоздырғышын тапты. 
 
Əуелі бұлқоздырғышты əркім əртүрлі атаған, кейін 1986 жылы СПИД 
ауруының  қоздырғышына  ВИЧ  деген  атау  берді  (адамның  иммун 
тапшылығын тудыратын вирус.  
 
    
 
 
 
Қазіргі    кезде    ЖИТС    дертіне    шалдыққандар    мен    оның    вирусын  
жұқтырғандар    дүние    жүзінің    бүкіл    елдерінде    табылып    отыр    жəне  
мұндай    науқастардың    саны    күн    сайын    арта    түсуде.    Егер    1981    жылы  
бүкіл    дүние    жүзі    бойынша    ЖИТС  –  пен    науқастанған    адамдар    300-ге  
жуық    болса,    он   жылдан    кейін,    1991    жылдың    ақпан    айында    олардың  
саны    160    елде    323379-ға    жетті.    Мұндай    дертке    душар    болғандар  
негізінен    Америка    (191137    адам),    Африка    (83010),    Еуропа    (45737)  
құрлықтарында  кездеседі 
 
 
 
 
 
 


 
56 
 
1997 жылғы  мəліметтер  бойынша  ЖИТС  ауруын             
        жұқтырғандар  саны  Африкада  14  млн,  Азияда  10  млн,  АҚШ-та  800  
мың,  Ресейде  10  мыңнан  асқан.  Ресми  мəліметтер  бойынша  Қазақстанда  
АИВ  жұқтырғандар  мен  ауырғандар  саны  497-ге  жеткен,  олардың  8-і  15  
жасқа  дейінгі  балалар.  Сол  жылы  олардың  19-ы  (соның  ішінде  1  бала)  
қайтыс  болған. 
       Қазақстанда  АИВ  инфекциясын  жұқтыру  бойынша  эпидемиологиялық  
жағдай  өте  күрделі.  ЖИТС  ауруымен  науқастанғандардың  саны  жөнінен  
Қазақстан    ТМД    елдері    арасында    Ресей,    Украина,    беларусь  
Республикасынан   кейін    төртінші   орында.   2000    жылғы   дерек   бойынша  
елімізде  АИВ  жұқтырғандар  саны  мыңнан  асқан 
СПИД – ауруының жұғу жолдары: 
 
 
жыныстық жолмен; 
 
ине арқылы; 
 
ауру шешеден балаға; 
 
қан арқылы жұғады; 
 
жүктілік, босану немесе емізу кезінде ауру анадан балаға жұғады. 
 
►«
Біз салауатты )мір та даймыз» атты шағын шығарма жазы ыз. 
 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   65   66   67   68   69   70   71   72   ...   127




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет