Сакенова Р. Е., Батырбай Ә. Т., Жапарова М. С., Ботабаева Г. Б., Сакпанов Е. М



Pdf көрінісі
бет61/70
Дата31.01.2023
өлшемі2,44 Mb.
#166969
1   ...   57   58   59   60   61   62   63   64   ...   70
Байланысты:
2914351229724 Сакенова, Батырбай К ПЕЧАТИ

Тербеліс заңдылықтары
 
Еркін электр тербелістерінің тербеліс теңдеуі: 
Конденсатордағы кернеудің тербелісі келесі теңдеумен сипатталады:
мұндағы: 


161 
Ток күші зарядтың уақыт бойынша бірінші дифференциалы екенін 
ескерсек 
немесе

мұндағы: 
- ток күшінің амплитудасы. 
Контурдағы электр тербелістер кезінде конденсаторда ток күші кернеуден 
фаза бойынша -ге озады. 
Электр тербелістер кезінде ток күші ӛзгереді, сондықтан тізбектегі электр 
және магнит ұйытқулары да ӛзгереді. Тізбектегі айнымалы токты 
квазистанционар деп есептеген жағдайда ғана Ом заңдарын, Кирхгоф 
ережелерін қолдануға болады. Егер тізбектің кез-келген нүктесіндегі ток 
күшінің лездік мәні бірдей ӛзгеретін болса, онда айнымалы токты 
квазистанционар ток деп қарастыруға болады. 
Ток күші амплитудасының 
мен кернеудің 
амплитудасына қатынасы 
тең. Мұндағы 
екенін ескерсек 
мұндағы: 
- тербелмелі контурдың толқындық кедергісі деп 
аталады.
 
Ӛшетін электр тербелістері


162 
Тербелмелі контурда актив кедергі 
болған жағдайда әрбір тербеліс кезінде 
контур 
энергиясының 
бір 
бӛлігі 
Джоуль-Ленцтік жылуға жұмсалады. 
Соның нәтижесінде контур энергиясы 
кемиді, яғни тербеліс ӛшеді. 
Ӛшетін электр тербелістердің дифференциалдық теңдеуі келесі түрде 
жазылады: 

мұндағы:

Ӛшетін электр тербелістерінің дифференциалдық теңдеуінің шешімі 
ӛшетін электр тербелістерінің теңдеуі деп аталады. 
- шарты орындалса, ӛшетін электр тербелістерінің 
теңдеуі келесі түрде жазылады: 

мұндағы: 
- ӛшу коэффициенті деп аталады. 
Тербелмелі контурдағы ӛшетін электр тербелістерінің циклдік жиілігі 
Тербелістің ӛшу шапшаңдығын сипаттау үшін ӛшудің логарифмдік 
декременті енгізілген. 


163 

Ӛшудің логарифмдік декременті тербелістің амплитудасы е есе азаятын 
тербелістер санына кері пропорционал болады, яғни: 

болған жағдайда 

болған жағдайда контурда электр тербелістері 
болмайды, яғни конденсатордың апериодты разрядталуы жүреді. 
Тербелмелі контурды сипаттайтын шамалардың бірі оның сенімділігі 
болып табылады. Контурдың сенімділігі ӛшудің логарифмдік декрементіне кері 
пропорционал болады. 
.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   57   58   59   60   61   62   63   64   ...   70




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет