Байланысты: Салық және оның түрлері. Кіріспе-engime.org
Дамыған елдердегі салық салу тәжірбиесіне сүйенсек салықтардың жетекші екі түрі болады. Мұның негізінен табыс салығы адамдардың және заңды тұлғалар табыстарының барлық көздерінен түскен жиынтық түсімдерге прогресивтік салық салу және үстем құнға салынатын салық құрайды. Табысқа салынатын салықтар физикалық тұлғаларға салынатын табыс деп және заңды тұлғаларға салынатын табыс салығы деп ажыратылады. Индивдуалдық табыс салығы - бұл жеке табыстар салығы, салық төлеуші физикалық тұлғаның табыстарынан (әдетте жылдық) алынатын салым болып табылады. Төлемдер жыл бойы жасалынады. Бірақ түпкі есеп жыл аяғында жасалынады. Түпкі есеп салықтың бір түрі тікелей прогресивтік салыққа жатады. Әр елдің салық жүйелерінің орталық ұқсастықтары болады, сонымен бірге салық жүйелерінің көбіне серіктестіктер салық салудың жеке объектісі деп саналмайды. Олар арқылы пайда серіктестіктің мүшелеріне түседі деп есептелетіндіктен табыс салығы серіктестікке, оның мүшелеріне салынады.
Дамыған елдердегі салық салу тәжірбиесіне сүйенсек салықтардың жетекші екі түрі болады. Мұның негізінен табыс салығы адамдардың және заңды тұлғалар табыстарының барлық көздерінен түскен жиынтық түсімдерге прогресивтік салық салу және үстем құнға салынатын салық құрайды. Табысқа салынатын салықтар физикалық тұлғаларға салынатын табыс деп және заңды тұлғаларға салынатын табыс салығы деп ажыратылады. Индивдуалдық табыс салығы - бұл жеке табыстар салығы, салық төлеуші физикалық тұлғаның табыстарынан (әдетте жылдық) алынатын салым болып табылады. Төлемдер жыл бойы жасалынады. Бірақ түпкі есеп жыл аяғында жасалынады. Түпкі есеп салықтың бір түрі тікелей прогресивтік салыққа жатады. Әр елдің салық жүйелерінің орталық ұқсастықтары болады, сонымен бірге салық жүйелерінің көбіне серіктестіктер салық салудың жеке объектісі деп саналмайды. Олар арқылы пайда серіктестіктің мүшелеріне түседі деп есептелетіндіктен табыс салығы серіктестікке, оның мүшелеріне салынады.
Салықтың дамыған елдерінің көбінде қолданылатын маңызы жағынан екінші түрі қосылған құнға салынатын салық Еңбек процесінде өздерінің қарамағына келіп түскен еңбек заттарына құн салық төлеушілеріне олардың қосқан құнына салық салынады. Бірақ салық төлеушілердің әрқайсысы осы соманы түпкі тұтынушыларға жылжып отыратын тауарлардың бағасына қосады. Қосымша құн салығы тауарлармен қызметтер сататын фирмаларға салынатын тауар құнының 5%-дан 38% көлемінде салынады және осы салық көп қолданылатын тауарлар мен қызметтерге салынады. Дамыған елдердің салық жүйесі салықтарды және кәсіпкерлікті қолда ынталандыру үшін пайдаланады. Осы мақсатпен белгілі жеңілдіктер қолданылады, олардың маңыздысына инвистициялық салық несиесі, тездетілген амортизация, жер қойнауының әлсіреуіне жеңілдік беру жатады.
Салықтың дамыған елдерінің көбінде қолданылатын маңызы жағынан екінші түрі қосылған құнға салынатын салық Еңбек процесінде өздерінің қарамағына келіп түскен еңбек заттарына құн салық төлеушілеріне олардың қосқан құнына салық салынады. Бірақ салық төлеушілердің әрқайсысы осы соманы түпкі тұтынушыларға жылжып отыратын тауарлардың бағасына қосады. Қосымша құн салығы тауарлармен қызметтер сататын фирмаларға салынатын тауар құнының 5%-дан 38% көлемінде салынады және осы салық көп қолданылатын тауарлар мен қызметтерге салынады. Дамыған елдердің салық жүйесі салықтарды және кәсіпкерлікті қолда ынталандыру үшін пайдаланады. Осы мақсатпен белгілі жеңілдіктер қолданылады, олардың маңыздысына инвистициялық салық несиесі, тездетілген амортизация, жер қойнауының әлсіреуіне жеңілдік беру жатады.