Салқынбай А., Абақан Е. с
жүктеу/скачать 13,56 Mb. Pdf көрінісі
|
Салқынбай линг. Түсіндірме сөздік
| ОРХОН-ЕНИСЕЙ ЖАЗУЛАРЫ
ТІЛІ - көне әдеби түркі ті/щерінің ш артты атауы. Олар қ а з ір гі Монголия (Орхон, Селенга т.б. өзен алқаптары нда), Енисей өзені маңында (Тува, Хакасия, М инусинск ойпатында) жэне Ш ығыс Түркістанда табылған. Бұл жазу Алтай, Байкал, Орта Азия, Шығыс Еуропа, Солтүстік Кавказда да табылған. 0.е.ж.т. түркі тілдерінің шығыс тармағына ӨЗ-ӨР жатады. Орхон жазулары VII— VIII ғғ., ал енисей жазуы VIII—X ғғ. жазылса керек. 0.е.ж.т. әлі толық танылып, зерттеліп оқылмаған. ӨЗБЕК ТІЛІ - түркі тілдерінің бірі. Өзбекстан, Қазақстанның оңтүстігі, Кыргызстан, Туркмен- стан, Т ә ж ікста н , А уғанста н, Қы тайды ң Ш ы н ж а н -Ұ й ғы р ауданында тараған. Үш тілдің негізінде (қыпшақ-оғыз, қарлық, шығыл-ұйғыр) к^лыптасқан. Ө.т.- де д и а л е ктіл е р , го во р л а р (Таш кент, С ам арқан, Бұхар, Ф е р га н а , Х орезм ) бар. Ө.т. ф онетикасына сингарм онизм құбылысы тән емес. Бірақ кейбір говорларда оның кездесуі мүм- кін. Лексикасында парсы, тәжік тілдерінен енген сөздер көптеп кездеседі. Көне өзбек тілінің қалыптасуын XV ғ. жатқызады (А.Навои). 1927 ж. дейін араб графикасы болған, 1939 ж. орыс графикасына көшірілген. жүктеу/скачать 13,56 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|