Салқынбай А., Абақан Е. с
жүктеу/скачать 13,56 Mb. Pdf көрінісі
|
Салқынбай линг. Түсіндірме сөздік
| ПРО-пси
ПРОСОДИЯ (грек, prosodia - еклін) -1 ) мағынаны ажырату үшім қолданылатын ф онетикалы қ құралдар жүйесі. П.-ның мынадай беліктері жеке қарастырылады: сейлеу әуезі, екпін, тембр (әуен), ритм (ырғақ). Бүл мағынада П. интонация түсінігінің синонимі ретінде қарасты ры л ады ; 2) қабылдау (тон биікгігі, дауысталу, ұзақтық) және физикалық дең- гейде (н е гізгі тонның жиілігі, күш тілігі, үзақты ғы ) болатын сө йл е уд ің с у п р а с е гм е н ттік фонетикалық сипаттамасы. Бүл мағынада П. интонацияға қарама- қарсы қойылады; 3) сөйлеудің жасалуы үшін қажетті суп расе г- менттік қүралдар: сөйлеу сег- менттерін ж іктеу не біріктіру (тонды жоғарылату не төмендету, екпін қою , кід ір іс ті қолдану, қарқынды өзгерту). Бүл мағы- нада П. өлең талдауда қолда- нылады; 4) буынды сипаттайтын фонетикалық қүралдар жүйесі. ПРОТЕЗА (грек, prothesis — алдына қо ю ) - сө з басында қосы м ш а д ы бы сты ң пайда болуы. Протезалық дауыссыз- Дарға - [ v ], [ j ], [ у ] жатады, мыс.: орыс. «восемь», болг. «осъм», лат. «окто». Араб, парсы, түркі тілдеріне сөз басындағы дауыссыздардың қрсарлануы тән емес, сондықтңн П. қүбылысы тек кірме сөздерге тән, мыс.: араб. «Истанбул» - Стамбул, парсы, «эстэкан»-стакан, қазақ. «үстел», «ышқап» т.б. жүктеу/скачать 13,56 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|