TYP-TYP
жалпы атауы. Көне түркі
т і л і н і ң
жазба ескерткіштері - Орхон -
Енисей жазбаларында сақталған
(V—
VIII ғ.). Орта азиялық Т. шаға-
тай тілінің ке й ін гі түр і. Оның
диапектілік негізі оғыз-қыпшақ-
қарлуқ-үйғыр диалектілері. Орта
азиялық Т.-де парсы жэне араб
ті/щерінің сөздері кездеседі. Бүл
тіл — дін, тарих, әдебиет тілі
болған. Сонымен қоса іс-қағаз-
дар, сот қужаттары да осы тілде
жазылған. Т. - еуразиялық кеңіс-
тікте халықаралық дәрежеде бол-
ған тіл. Шығыс-оғыз Т. - XVI ғ.
қалыптасқан, оның фонетикасы
мен морфологиясында қыпшақ
ж э н е ш ағатай т іл ін ің ә се р і
байқалады.
Еділ бойындағы Т.т. негізінде
Алтын Орданың тілі жатыр. Бұл -
қыпшақ, яғни қазақ тілі болған.
Шағатай жэне Орта азия Т.-нің
ә с е р і, соны м ен қо с а , араб,
парсы, еуропа тілдерінен де
енген сөздер болған. Қыпшақ
тілінде көптеген діни, тарихи
ш ы ғарм алар, с ө з д ік т е р мен
оқулы қтар болған. С ол түстік
кавказ Т. тілі - қыпшақ (құмық)
және әзірбайжан тілі негізінде
қалыптасқан тіл. Бұл тіл солтүстік
Кавказ (Дағыстан, Шешенстан)
халықтарының ұлтаралы қ тілі
болған. Ресми құж аттар осы
тілде жазылғаны мәлім.
Достарыңызбен бөлісу: