Салқынбай А., Абақан Е. с
жүктеу/скачать 13,56 Mb. Pdf көрінісі
|
Салқынбай линг. Түсіндірме сөздік
- Бұл бет үшін навигация:
- Л Е К -Л Е К
| ЛЕКСЕМА
(lexis - сез) — сез қоры нд ағы б ір л ік р е тін д е қарастырылатын сөз. Ол тілдің грам м атикалы қ тұлғасы .мен ф лексиясын, сонымен қатар нақты мағыналық варианттарды анықтап отырады. Л.-ның фор мальды және м ағы нал ы қ қасиеттері бар. «Л». терминін 1918 ж. А.Пешковский ұсынған, кейін В. Виноградов (1938, 1947), А.Смирницкий (1954,1955) және А. Зализняк (1967) еңбектерінде толық анықталды. Олар тілде бар «эм пирикал ы қ» с ө з д е р д ің 127 Л Е К -Л Е К п а р а д и гм а ти ка л ы қ ж ікте л у кр и те р и й л е р ін (ш артта ры н) жасап, сөздерді бір не белек Л.- ға ж атқы зуд ы қарасты рд ы . Сөздің синтагматикалық қасиеті мен парадигматикалық қасиетін ажырата қарасты рған кезде- біріншісінде сөзге «Л». термині л айы қ, ал е кін ш і ж а ғд а й д а «сөзтүлға» термині жұмсалады. Л.-ның грамматикалық тұлғасыңда бір сөздің (мыс.:, «үйден-үйге») екі сөзтұлғасы жеке Л. болып есептелмейді, бірақ парадигма болады, яғни бір Л.-ның сөзтүлға ж ү й е с ін ж асайд ы . Л .-н ы ң формальдық бірлестігі сөздің бір сөзжасамдық негізден тарауының, белгілі бір сөйлем мүш елері қатарында болуының арқасында жасалады. Ал мағыналық бірлес- тік бір Л.-ның жеке лексикалық- се м а н ти ка л ы қ варианттары (түрлер) арасындағы семантика- лык байланыс негізінде жаса лады. жүктеу/скачать 13,56 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|