Салқынбай А., Абақан Е. с



Pdf көрінісі
бет328/336
Дата14.12.2021
өлшемі13,56 Mb.
#126888
1   ...   324   325   326   327   328   329   330   331   ...   336
Байланысты:
Салқынбай линг. Түсіндірме сөздік

Т ІЛ -Т ІЛ
тараған.  Қазақ жерінде  тараған 
манихей, буддизм,  иудаизм діни 
жазулары  оған  куә  бола  алады. 
Қы тай  ғалы м дары   с ө з д е р д і 
т о л ы қ  (м аңы зы   бар)  ж ә н е  
көмекші  деп  екіге  бөлген.  Көне 
грек  тіл  зерттеушілері  де  тілді 
Жаратушының  адамзатқа  сый- 
лаған  қасиетті  сыйлығы  деп 
түсінген.  Грецияда  тіл  мәселе- 
лерімен  философтар  айналы- 
сады,  атомистік көзқарастардан 
шыға  алмай,  олар  тілдің  ішінен 
жеке сөзді бөліп алып зерттеген. 
Г рекгерге қарағанда үнділер тідді 
тұгасжүйе деп білген, соңдықтан 
да олар сөйлеіоді зерттеуге көңіл 
бөлген.
Ортағасырлық араб тіл  білімі 
грек пен үңділердің фонетикалық 
дәстүрін әрі қарай жалғастырады 
(қар. Араб тіл білімі дәстүрі). Алла 
тағаланың жерге жіберген Қүран 
кітабының  сөзін  жеткізуде  тілді 
б ір   қа л ы п қа   т ү с ір у д ің   м әні 
ерекш е  болған.  М ағына  мен 
белгінің  ажырамас  бірлігін  осы 
қ а с и е т т і  кіта п та н   б а й қа у ға  
болады,  өйткені,  бұл  кітаптың 
т е к с ін д е   бірде  бір  а р ты қ 
қолданған сөз табылмайды және 
де ежелгі грек ғалымдарының да 
{Пифагор  мектебі)  сан  мен  әріп 
арасындағы  байланысы  туралы 
жетістікгері пайдаланған.
Г р е к,  араб,  ү н д і  Т .б .-н е  
м үлдем   үқса м а й ты н ,  тіл д ер 
туыстығы  турапы  көзқарастар
орта  азиялық  филолог  Махмуд 
Қашқариға  тән.  1073-1074  жж. 
М .Қ а ш қа р и   т ү р к і  т іл д е р ін ің  
туы сты ғы н  б а й қа п,  оларды ң 
фонетикалық және семантикалық 
жақындығын  айқындайды.  Сон- 
дықтан да Қашқарңды сал ыстыр - 
м алы -тарихи  Т .б .-н ің   н е гіз ін  
қалауш ы   д е у ге   болады .  Ал 
ортағасырлық  Еуропада  тілдер 
туыстығы туралы ойлар тек XVII-
XVIII ғғ.  айтылғаны  белгілі.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   324   325   326   327   328   329   330   331   ...   336




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет