Сатуова Жазира Талғатқызы, Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ Филология және әлем тілдері факультеті Қазақ филологиясы мамандығының 3 курс студенті;
Тексерген: Ержанова Сәуле Баймырзақызы ф.ғ.д., профессор , Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ Филология және әлем тілдері факультетінің Қазақ әдебиеті және әдебиет теориясы кафедрасының оқытушысы
1-семинар:Гомердің «Илиада» дастанындағы кейіпкерлерге мінездеме Басты кейіпкерлер
Ахилл
Өз бойына ашу-ыза мен мейірімді қатар тоғыстырған кейіпкер. Аталған кейіпкердің өзгелерден ерек, мықтылық пен беріктік тән мінезі бар. Алайда кейде ол ашуға бой беріп, асығыстықтан жапа шегеді. Ахилл – ер мінезді, батыл. Ол Пелей мен теңіз құдайы - Фетиданың ұрпағы. Ол екіжүзділік пен қулықты, өтірікті көтермейтін, қара қылды қақ жарған әділ әрі шыншыл кейіпкер. Ахиллес қуатты қаһарман ретінде бейнеленгенгені сонша, трояндық жаулары қала қабырғасынан кетуден қорқады. Ахиллес тұтқында болған Брисеиданы өзінен тартып алғанына ашуланып, ұрыс қимылдарына қатысудан бас тартады. Ол өзінен тұтқын Брисеиданы тартып алғаны үшін ызаланып, соғысқа қатысудан бас тартады. Бала кезінен оның анасы Фетис құдай Ахиллдің денесін қол тигізбейтін етіп жасауға тырысты, тек өкшесінен ғана жарақат алуы мүмкін. Дін қызметкері Каланттың болжамы бойынша Тройға қарсы соғыс Ахилл қатыспағандықтан сәтсіздікке ұшырады және Одиссей бастаған ахейліктер оны соғысқа шақырды. Ахиллдің жеңілмеуі оның ішкі қасиеттерінен туындайды. Ахиллес өзінің ғұмыры қысқа екенін біле отырып, өзін батыр етіп көрсетуге тырысады. Ахиллестің ашуы тек өзінің досы Патроклдың троян батыры Гектордың қолынан қаза тапқаны туралы білгенде ғана оянады. Гефесттен жаңа қару-жарақ алып, ол шайқасқа асығады, қашып бара жатқан трояндарды жеңеді және шешуші шайқаста Гекторды жеңеді. Алайда, Гектордың өлімі Ахиллдің өзінің жақын арада өлетіндігін болжайды. Ахилл Гектордың денесін үлкен төлем ретінде трояндық патша Приамға береді. Сонымен қатар, Гомердің Ахиллесі әдетте жұмсақ және нәзік сипатталады. Ахиллес жауларының жан түршігерлік айқайынан туындаған дүрбелеңнен кейін ол өзінің адал жолдасының мәйітінің үстінен «ыстық көз жасын төгеді». ... Ол тақуа және жиі құдайларға сиынады. Өте маңызды сәтте Зевс оны естиді оның дұғасы , арқылы жел пайда болады . Мысалы, ол Агамемнонның хабаршыларын мүлдем кінәсіз деп санап, өзін ұстайды, ал басқа уақытта тіпті оларға мейірімділікпен қарайды; тіпті ашуланған кезде ол гректер туралы ұмытпайды. Ол көбінесе анасына жүгінеді және Агамемноннан қорлық алғаннан кейін немесе Патроклдың қайтыс болғаны туралы хабарламадан кейін оның жанында жылайды.
Гектор
Приам мен Гекубаның ұлы, трояндықтар жағындағы соғыстың негізгі қатысушысы. Ол жекпе-жекті басқарады, өзі күшімен және ерлігімен ерекшеленеді. Аякс Теламонидпен екі рет жекпе-жек өткізеді. Гектордың басшылығымен трояндықтар Ахейлердің бекінген лагерін бұзып кіріп, Ахей кемелеріне жақындап, біреуін өртеп жібереді. Гектор сонымен қатар Троя қақпасының алдында Патроклды жеңіп, Ахиллес сауытын шешіп үлгереді. Ахиллес шайқасқа кіргеннен кейін, Гектор ата-анасының дұғаларына қарамай, онымен бірге далада бірінен соң бірі болып, Ахилестің өзі жақын арада өлетінін болжап, Скейн қақпасында дуэльде қайтыс болды. Патрокл үшін кек алу үшін шөлдеген Ахиллес Гектордың денесін күймеге байлап, Трояның айналасында өлтірілген жаудың мәйітін сүйрейді. Құдайлар Ахиллды Гектордың денесін Приам әкеге тапсыруға мәжбүр етеді, ол салтанатты жерлеуді ұйымдастырады. Гектордың Ахиллден айырмашылығы, оның принциптерді терең ұстануында :ең бастысы - өз Отаны мен халқы үшін күресу. Ол әскери қателіктерін мойындаудан қорықпайды және оларды өзінің ерлігімен жабады. Риясыз ерлікпен бұғатталған бұл ішкі тербелістер Гомерде әдемі бейнеленген. Өзінің парызын білу, сатқындық жасағанда отандастар алдындағы ұят, алдыңғы қатарда соғысу әдеті - бұл ойлар оған Андромахпен қоштасқан кезде де келеді. Керемет қаруланған Аякс пайда болған кезде Гектордың жүрегі дірілдейді.
Царь Агамемнон
Ахейлердің жоғарғы көсемі, Атрей мен Аэропаның ұлы. «Иллиада» Агамемнонды батыл жауынгер ретінде сипаттайды, бірақ өзінің тәкаппарлығы мен қайсарлығын жасырмайды; дәл осы қасиеттері гректер үшін көптеген апаттардың себебі болып табылады. Аң аулау кезінде сәтті атуды мақтаныш ету құдай Артемиданың ашуын тудырады және ол грек флотын желден айырады. Тройдың айналасындағы шабуылдарда Хризейді тұтқындаған ол Аполлонның діни қызметкері Крисоға төлем үшін қайтарудан бас тартады, ол үшін Құдай гректерге індет жібереді. Ахиллестің қызын әкесіне қайтару туралы талабына жауап ретінде ол тұтқында болған Брисеиданы Ахиллден алады, сол арқылы батырдың қаһарына ұшырайды. Бұл эпизод Илиаданың басталуын құрайды. Агамемнон тапқырлықпен әскердің адалдығын тексереді: ол барлығын үйге қайтуға шақырады, содан кейін ғана ұрысқа кіріседі. Гомердің Агамемноны - қуатты, даңқты патша, ашкөз, жұмсақ, қарақшы және жыртқыш, Зевстің батыл сыншысы, қорқақ және маскүнем. азап шегуші жан.
Менелай
Агамемнонның ағасы, Спартан патшасы, Еленаның күйеуі. Менелай мен Хелен он жылдай бейбіт өмір сүрді, содан кейін Еленаны троян князі Парис ұрлап кетті. Содан кейін Менелай өзінің ар-намысын қорғауға ант берген Еленаның бұрынғы барлық сүйіктілерін жинап, жорыққа шықты. Париспен болған жалғыз жекпе-жекте Менелай басымдық танытады. Афродита құдайдың араласуы ғана Парижді құтқарады. Менелай - ағаш атқа жасырынған грек жауынгерлерінің бірі, Троя құлаған түні Парис қайтыс болғаннан кейін Хеленаның күйеуі болған трояндық князь Дейфобты өлтіреді.
