Саясаттану


қатысушылар шеңбері жөнінде



Pdf көрінісі
бет100/128
Дата27.09.2023
өлшемі15,5 Mb.
#182715
1   ...   96   97   98   99   100   101   102   103   ...   128
Байланысты:
otemisov karabala saisat

қатысушылар шеңбері жөнінде
ғаламдық 
(бүкіләлемдік) және шектеулі құрамдарға бөлінеді. Ғаламдық (“Ислам 
конференциясы” ұйымы 
-
ОИК). Аймақтық шектеулі (Тәуелсіз Мемлекеттер 
Достастығы 

ТМД, Оңтүстік
-
Шығыс Азия мемлекеттерінің Ассоциациясы 

АСЕАН, ШЫҰ, араб мемлекеттерінің лигасы 

ЛАГ, африкалық бірлік ұйымы 

ОАЕ, Бенилюкс ұйымдары.) 
Іс
-
қимылының мағынасына қарай
(сферасына және бағытталған 
қызметіне 
сәйкес) 
жалпымақсаттық 
(БҰҰ), 
экономикалық 
(Оңтүстікамерикалық жалпы рынок 
-
МЕРКОСУР), әскери
-
саяси (солтүстік 
атлантикалық келісім
-
шарт ұйымы 
-
НАТО), қаржылық (МВФ), ғылыми 
(“Эврика”) және басқа ұйымдарға бөлінеді. 


151
ХХ ғасырдың 90
-
жылдарында әртүрлі жағырапиялық аймақтардың 
халықаралық ұйымдары енген трансдіни бірлестіктер (ЕС 

АСЕАН, ЕС 

МЕРКОСУР және басқалары) кеңінен тарады. 
Қазіргі кезде халықаралық қатынастарға кейбір ұлт 

азаттық, 
сепаратистік, лаңкестік ұйымдарды (Бен
-
Ладеннің Аль Кайдасы, Ирландия 
республикалық армиясы 

ИРА, Палестинаны азат ету ұйымы 

ООП), 
аймақтық және жергілікті ұйымдарды, жекелеген ұйымдарды жатқызуға 
болады. Олардың қызметі кейбір жағдайда мемлекеттердің «тұрпайы» және 
«субұлттық» дипломатия мен транс
-
шекаралық байланыстарды туындатады. 
2. 
Әлемдік саясат және халықаралық саяси жүйе
Халықаралық қатынастардың тарихи дамуы барысында оның
қатысушыларының сипаты, қызмет тәсілдері, өзара іс
-
қимыл көлемі 
айтарлықтай өзгерді. Бұл жеке мемлекетаралық іс
-
қимылдардың белгілі бір 
аймақ шеңберімен шектеліп қалуынан әлемдік жаһандануға өту белгісі. Қазіргі 
кезде бүкіл әлем іс жүзінде халықаралық саясат кеңістігі болып, бірте
-
бірте 
жаһандануға өту барысы аңғарылады. Ғаламдасу (жаһандану) саяси бағытымен 
бірге мемлекеттер арасындағы “ұлттық мүдделер” бәсекелестігі тұрғысындағы 
қатынастар қалыптасты олар, бір жағынан, бірнеше ұлы державаның даму 
жолындағы бірігуіне айналса, екінші жағынан, саналы түрдегі өзінің 
стратегиялық, перспективалық болашақтағы бірігу процесінде жетекшілік етуге 
мүдделі. Бұл құбылыстар жаңа 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   96   97   98   99   100   101   102   103   ...   128




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет