Сборник II научно-практической международной студенческой конференции Narxoz Student Research-2021

108

Narxoz Student Research-2021

5. 

Желтякова

 

Ю

. 

С

., 

Березюк

 

М

. 

В

. 

Современный

 

экотуризм

 // 

Ураль

-

ский

 

федеральный

 

университет

, 

Екатеринбург

, 

Россия

 – 2016 — 1 

с

. 

6. Patnaik, M. “What Is Ecotourism and Why Is It Important?” TSOM 

Blog, 2019, www.torontosom.ca/blog/what-is-ecotourism-and-why-

is-it-important#:~:text=Also%20called%20%E2%80%9Cnature%20

tourism%E2%80%9D%2C,through%20the%20means%20of%20travel.  

7. “

Экотуризм

. 

Принципы

 

и

 

Виды

.” 

Ассоциация

 

Экологического

 

Ту

-

ризма

  (

АЭТ

), 2021, www.ecotourism-russia.ru/eshche_odna_vnutrennjaja/

podvnutrennjaja.html. 

8.  “Ecotourism - Global Tourism - National 4 Geography Revision - 

BBC Bitesize.” BBC News, BBC, www.bbc.co.uk/bitesize/guides/zq4hvcw/

revision/7#:~:text=Positive%20impact%20of%20ecotourism%20on%20

the%20environment&text=Ecotourism%20can%20reduce%20the%20

need,the%20conservation%20of%20the%20area. 

9. “

Характеристика

 

Опыт

 

Стран

 

Разных

 

Географических

 

Регио

-

нов

.” THELIB, 2021, thelib.info/ekonomika/16682-harakteristika-oopt-stran-

raznyh-geogra

fi

 cheskih-regionov/.  

10. GlonassTravel. “

Экологический

 

Туризм

 

Мировые

 

Тенденции

 

и

 

Пер

-

спективы

 

Развития

.” 

Виды

 

Туризма

 

и

 

Путешествий

, 2020, glonasstravel.

com/destination/vidy-turizma/ekoturizm/. 

11. 

ООН

, «

Концептуальная

 

записка

: COVID-19 

и

 

перестройка

 

секто

-

ра

 

туризма

», 2020.  https://www.un.org/sites/un2.un.org/

fi

 les/policy_brief_

covid-19_and_transforming_tourism_russian.pdf 

12. “

Ростуризм

: 

После

 

Пандемии

 

Коронавируса

 

Экологический

 

Ту

-

ризм

 

Станет

 

Более

 

Востребованным

.” Interfax, 

Интерфакс

-

Туризм

 - 

Поставщик

 

Ежедневных

 

Новостей

 

По

 

Теме

 

Туризма

 

и

 

Отдыха

, 2020, 

tourism.interfax.ru/ru/news/articles/70908/. 

109

Секция

 «

Экология

 

и

 

устойчивое

 

развитие

»

Мусина

 

Ұлжан

, 

Хамидов

 

Нұрдəулет

 

Бактиярұлы

 «

Қоғам

 , 

технологиялар

 

жəне

 

экология

 

мектебі

» 4 

курс

 

студенті

«

Экология

» 

мамандығы

НАО

 «

Университет

 

Нархоз

»,  

Алматы

, 

Қазақстан

Жоба

 

жетекшісі

: 

к

.

э

.

н

., 

доцент

 

ОП

 «

Экология

» 

Салимбаева

 

Р

.

А

.

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ЖЕР

 АСТЫ СУЛАРЫНЫҢ ЛАСТАНУЫ

Аңдатпа

Бұл мақалада Қазақстан Республикасның  жер асты суларының 

ластануы қарастырылған.Су құрамында кездесетін элеметтер жəне 

басқа  да  қоспалар.  Мұнай  қалдықтарымен  ластануды  қарастыру 

жəне Казгидрометтің мəліметтері бойынша Қазақстан Республик-

сындағы ең қауіпті жəне ең таза  су қоймаларын қарастырып ана-

лиз жүргізу.

Аннотация

В  данной  статье  рассматривается  загрязнение  подземных  вод 

Республики Казахстан. Элементы и другие примеси, содержащие-

ся в воде. Рассмотрение загрязнения нефтяными отходами и про-

ведение анализа наиболее опасных и чистых водоемов Республики 

Казахстан по данным Казгидромета.

Abstract

This  article  deals  with  the  pollution  of  underground  water  in  the 

Republic  of  Kazakhstan.Elements  and  other  impurities  contained  in 

water.  Consideration  of  oil  waste  pollution  and  analysis  of  the  most 

dangerous  and  clean  water  bodies  of  the  Republic  of  Kazakhstan 

according to Kazhydromet data. 

Су-барлық тірі организмдерде көптеген биохимиялық реакция-

лар жүретін ерекше еріткіш, ол химиялық реакциялардың жоғары 

жылдамдығын қамтамасыз ете отырып, органикалық жəне бейор-

ганикалық заттарды жақсы ерітеді. Ол жеткілікті кең температура 

диапазонында сұйық болып қалады, салқындатқыш болып табы-

лады.  Су  сапасының  тез  нашарлауы  аясында  осы  əлемдік  бай-

лықты сақтау мəселесі бүкіл адамзаттың басты мəселелерінің бірі 

болып қала береді. Жер бетіндегі тірі организмдердің жұмысын-

110

Narxoz Student Research-2021

дағы  жер  асты  суларының  рөлі  оның  маңыздылығымен  ерекше-

ленеді. Бұл жер асты сулары бұлақтардың қоректенуін қолдайды, 

өсімдіктердің  тамырына  ылғал  беруді  қамтамасыз  етеді,  өзендер 

мен көлдерді таяздан қорғайды, шаруашылық-ауыз су жəне адам-

ның  басқа  да  мұқтаждықтарында  қолданылады,  емдік  мақсатта 

қолданылады.

Жер  асты  суларының  ластануы

.Қоршаған  ортаға  техноген-

дік  жүктеменің  артуы  жер  асты  суларының  ластануына  əкелді. 

Планетада ауыз су қоры тез төмендейді, оның сапасы нашарлайды. 

Мұның бəрі адамдардың денсаулығына, жануарлар мен өсімдіктер 

əлемінің алуан түрлілігіне əсер етеді.

Республикамызды  сумен  қамтамасыз  ету  үшін  ең  маңызды 

рөлді жер асты сулар атқарады. Тұщы жер асты суларының жер 

үсті суларына қарағанда бірқатар маңызды артықшылықтары бар: 

олар  сапасы  жағынан  жоғары,  ластану  мен  инфекциядан  жақсы 

қорғалған,  олардың  ресурстары  көпжылдық  жəне  маусымдық 

ауытқуларға  аз  бейім.  Жер  асты  сулары  республиканың  барлық 

таулы  аймақтарында  кездеседі.  Жер  асты  суларының  негізгі  ре-

сурстары  (шамамен  50  %)  Оңтүстік  Қазақстан  аумағында  шоғы-

рланған. Бұл ресурстардың едəуір аз саны (20% - ға дейін) Батыс 

Қазақстан шегінде қалыптасады. Орталық, Солтүстік жəне Шығыс 

Қазақстан облыстарына жер асты суларының барлық ресурстары-

ның 30% - ға жуығы тиесілі. Республика аумағында жылына 15,83 

км3 (43,38 млн. оның ішінде: шаруашылық-ауыз сумен жабдықтау 

үшін – 6,14 км3 (16,84 млн.м3/тəул), өндірістік-техникалық – 0,95 

км3 (2,6 млн. м3/су г), жерді суландыру үшін-8,73 км3 (23,91 млн. 

м3/тəул), бальнеологиялық (минералды) сулар-0,01 км3 (0,03 млн. 

м3/тəул). 1 г/л дейін минералдануы бар жер асты суларының бол-

жамды  ресурстары  жылына  -  33,85  км3  (92,76  млн.м7сут),  10г/л 

дейін-жылына 57,63 км3 (157,9 млн. м3/тəул) құрайды. Жер асты 

суларының негізгі барланған қорлары шығару конустары мен ар-

тезиан  бассейндерімен  шектелген  жəне  қорлардың  тек  25%  -  ы 

ғана жер үсті ағынымен тығыз байланысты. Қазақстан Республи-

касы минералды суларға бай. Оның аумағында 45 кен орны бар-

ланған, олар химиялық құрамы, бальнеологиялық қасиеттері жəне 

емдік  мəні  бойынша  шартты  түрде  бес  бальнеологиялық  топқа 

біріктірілген – йод-бром (5 кен орны), кремнийлі (4), радонды (7), 

безді (2) жəне ерекше компоненттері жоқ (27). Сонымен қатар, ми-

111

жүктеу/скачать 3,66 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: