Сборник II научно-практической международной студенческой конференции Narxoz Student Research-2021

Негізгі  ластаушы  заттар-Мұнай  жəне  мұнай  өнімдері,  мұнай 

кəсіпшіліктерінің  минералданған  сарқынды  жəне  қаттық  сула-

ры,  Ұңғымаларды  бұрғылау  кезіндегі  қалдықтар,  су  жəне  мұнай 

дайындау қалдықтары, мұнай өндіру жəне бұрғылау процестерін 

қарқындату  үшін  қолданылатын  химиялық  реагенттер.Бұрғылау 

шламы - құрамына бұрғыланған суспензия кіретін су суспензиясы 

жыныс (шамамен 60-80%), органикалық заттар (8%), суда еритін 

тұздар (6% дейін), ауырлатқыш (барит, темір оксиді), саз, мұнай. 

Бұрғылау шламы химиялық реагенттердің болуы нəтижесінде ла-

стаушы болып табылады: ауырлатқыштар (барит, темір оксидтері), 

қышқылдар (тұз, сірке, плавик), метанол. Бұрғылау ерітінділерінің 

резервуарға ену аймағы өте жоғары болуы мүмкін маңызды, сон-

дықтан.; Сондай-ақ, өткізгіштің түсу тереңдігі барлық сулы қабат-

тардың қабаттасуын ескере отырып таңдалуы керек. Шикі мұнай 

мен дизель отынын жуу сұйықтығы ретінде алып тастау қажет .

Қазақстан  Республикасында  шөгінді  түзілімдерден  құралған 

терең  депрессиялар  шегінде  таралған  айтарлықтай  гидротермал-

дық  ресурстар  бар.  Оларға  температурасы  30-400  с  асатын  жер 

асты сулары бар Каспий маңы, Маңғышлақ – Үстірт, Тобыл, Ертіс, 

Торғай, Сырдария, Шу-Сарысу, Зайсан, Іле жəне Балқаш-Алакөл 

артезиан бассейндері жатады. Қазақстанның гидротермалдық ре-

сурстарының  табиғи  қорлары  мынадай  шамалармен  бағаланады: 

10275 км3 – су ресурстары, 679820 млн.Гкал – жылу ресурстары 

жəне 97115 млн. тонна – шартты отын ресурстары. Құрамында сіл-

тілі металдар мен галогендер көп өнеркəсіптік сулар Каспий маңы, 

Маңғышлақ-Үстірт,  Шу-Сарысу  жəне  Оңтүстік  Торғай  артезиан 

бассейндерінде анықталған. Өнеркəсіптік сулары бар кешендердің 

гидрогеологиялық  тұрғыдан  нашар  зерттелуі  олардың  болжам-

ды  ресурстарының  көлемін  бағалауға  мүмкіндік  бермейді..  Қа-

зақстан  аумағында  көптеген  көлдер  мен  қоқыстар  шоғырланған, 

олардың көпшілігінде емдік балшық бар. 31 учаскеде емдік бал-

шықтың болжамды пайдалану қорлары 30915,1 мың м3 көлемінде 

бағаланды. Сонымен қатар, ұсынылған 18 перспективалы учаске 

анықталды ,күтілетін оң нəтижелермен іздестіру-барлау жұмыста-

рын қою. Суландырудан, өнеркəсіп пен коммуналдық-тұрмыстық 

шаруашылықтан коллекторлық-дренаждық, ағызу жəне сарқынды 

сулардың  құрамындағы  қайтарымды  сулартиісті  өңдеуден  кейін 

пайдалану. Бұл жағдайда олардың ресурстық бөлігі, яғни. су көз-

113

жүктеу/скачать 3,66 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: