Себеп-салдар салалас дейміз
жүктеу/скачать 68,75 Kb.
|
1 2
Байланысты:Қазына жасмина Ақерке жж
- Бұл бет үшін навигация:
- Шартты бағыныңқылы сабақтас
| Басыңқы
Бағыныңқы Бағыныңқының баяндауышы етістіктің көсемше түрінен болады. М Бір кезде орман шуылдап, дауыл соқты. (Н.Ғабд.) Шартты бағыныңқылы сабақтас деп құрамындағы жай сөйлемдердің біріншісі екіншісіндегі істің жүзге асу я аспау шартын білдіретін құрмаласты айтамыз. -са, -се Шартты рай ма +й 2. Көсемше Екпей, егін бітпес; үйренбей, білім бітпес. (мақ) -ған + да 3. есімше Сөз жүйесін тапса, мал иесін табар. (мақ) Басыңқыдағы іске бағыныңқыда айтылған іс немесе бағыныңқыдағы іске басыңқыдағы іс қарсы қойыла айтылған сабақтасты ҚАРСЫЛЫҚТЫ бағыныңқылы сабақтас дейміз. -са да, -се де Шартты рай ған+мен ған+ша -ған+ы болмаса, қарамастан 2. Көсемше Абай Дәндібай сөзінен жақсы пейілді аңғарса да, ол кезде көмектерін алмаған-ды (М.Ә.) -а (-е, -й) тұра 3. есімше Әлдене қызы болғанмен, Салтанаттың өзіне Абайды кепілге бермейтін болыпты. (М.Ә) Құрамындағы жай сөйлемдердің біріншісінде айтылған іс екіншісінде айтылған істің мезгілін білдіретін құрмаластың түрін мезгіл бағыныңқылы сабақтас дейміз. -ған+ша, -ген+ше -ша, -ше -ған+да, -ген+де -ған, - ген кезде, шақта, уақытта Абай Дүйге кіргенде, Әбіш коверттегі бар қағазды оқып шыққан еді. (М.Ә.) -ғалы, -гелі -а, -е, -й Қашан? Қашанға шейін? Қашаннан бері? Есжан туысымен, көп ұзамай күйеуі Тілеуқабыл қайтыс болыпты. (С. Мәу) Құрамындағы жай сөйлемдердің бағыныңқысы басыңқыдағы істің, қимылдың қалай орындалғанындығын білдіретін құрмаластың түрін қимыл-сын бағыныңқылы сабақтас дейміз. Қайтіп? Қалай? -ып, -іп, -п -а, -е, -й Көсемше Адамдары, малдары, күркелері де қосылып, бір ауылдан бір ауылджы айырып та болмайды. (М.Ә) Қалай? Қалай? Қалай? -ған+дай, -ген+дей болып -ған (-ген) күйі (қалпында) -ма+с+тан -па+с+тан -бе+с+тен Есімше Тұла бойы шымырлап, төбе шашы жиырлып бара жатқандай болып, Қалиша да үйіне жөнелді. (Ғ.М.) Тұла бойы шымырлап, төбе шашы жиырлып бара жатқандай болып, Қалиша да үйіне жөнелді. Құрамындағы жай сөйлемдері бір-бірімен салаласып та, сабақтасып та байланысқан құрмаластың түрін аралас құрмалас сөйлем дейміз Амантай Серғазыларға ақылдасып еді, Жамантайдың науқасының түрі жаман болғандықтан, олар ырық бере қоймайды. (С.М.) Аралас құрмаластың құрамында кемінде үш жай сөйлем болады. Олардың екеуінің баяндауышы тиянақты да, біреуінің баяндауыша тиянақсыз болып келеді. жүктеу/скачать 68,75 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|
1 2