Семинар -15 сағат Оқытушының жетекшілігімен студенттің өзіндік жұмысы (ожсөЖ) 45 сағат СӨЖ 45 сағат

1. 
   Биосфера генофондысын және алуантүрлігін сақтау жолдары қандай?
   
2. 
   Ерекше қорғауға алынған территориялардың биоалуантүрлілікті сақтаудағ маңызы қандай?
   

№18 дәріс

Таусылмайтын ресурстарға ұзақ уақыт бойы қолданылатын ресурстар жатады. Мысалы, күн энергиясының, желдің, теңіз толқындарының ресурстары. Бірақ та бұл мағына да салыстырмалы түрде қарастырылады. Әрбір ресурс үшін оны қолданудың шегі бар, егер де одан шығып кетсек, бұл қоршаған ортаға зиян әкелуі мүмкін. Мысалы, күн энергиясын белгілі бір шектен жоғары қолдану жер айналасындағы кеңістіктің температурасының көтерілуіне және жылулық немесе термодинамикалық дағдарысқа әкелуі мүмкін.

Ресурстардың ішінде судың алатын орны өте маңызды. Ол ластануыа байланысты таусылатан ресурсқа жатады. Судың Жердегі мөлшері шын мәнінде өзгермейді, ол жекелеген сфералар (мұхит, құрғақ жер, атмосфера) мен түрлерге (сұйық, қатты, бу түрінде) қайталанып ауысып отырады.

Табиғи ресурстардың таусылу проблемасының жыл өткен сайын маңызы артып келеді. Бұл, бір жағынан, олардың шектеулілігін сезінуге, екінші жағынан өсіп бара жатқан оларға деген сұраныстың көбеюімен байланысты. Ресурстарды қолдану өсуінің темпі халықтың санының өсу жылдамдығынан жоғары болып тұр. Табиғи ресурстарды қолдану биосфераның өзгеруіне әкелуде. Орнына қайтып келмейтін ресурстарды тауысу қоршаған ортада, ландшафтардың өзгеруіне, табиғи экожүйелердің аймақтарын құрауға, топырақтың құдырауына, топырақ асты суларының орын алмастыруына және т.б. себеп болады.