Семинар (тәжірибелік) сабақтар 15 Зертханалық сабақтар 15 БӨЖ 90 Емтихан 2 семестр Семей 2016 ж Алғысөз

ОҚУ БАҒДАРЛАМАСЫ

Кафедра физика

Курс 1

Кредиттер саны 3

Дәрістер 15

Семинар (тәжірибелік) сабақтар 15

Зертханалық сабақтар 15

БӨЖ 90

Емтихан 2 семестр

Қасымханова К.А. _____________ « 02.09.» 2016 г.

2 ТАЛҚЫЛАНДЫ
2.1 Кафедра отырысында

Хаттама « 09» 06. 2016 жыл, № 11.

Хаттама «08.» 06. 2016 жыл, №5.

Университеттің оқу-әдістемелік кеңесінде мақұлданды және баспаға ұсынылды

Хаттама «09» 06. 2016 жыл, №6.
ОӘК төрағасы, оқу-әдістемелік істері жөніндегі проректор:
Искакова Г.К. ______________
АЛҒАШ РЕТ ЕНГІЗІЛДІ



Мазмұны

1. Түсіндірме жазба 4

1. 
   Кіріспе 5
   
2. 
   Пәннің негізгі бөлімдері 6
   
3. 
   Семинар,зертханалық сабақтардың тақырыбының тізімі 9
   
4. 
   Білім алушылардың өзіндік жұмысының тақырыптарының тізім 10
   
5. 
   Ұсынылған әдебиеттер тізімі 11
   

маңызды орын алады және 5В011000 – «Физика» мамандығына оқитын

бакалаврлар үшін базалық пәндер блогының міндетті компоненті болып табылады (БП-МК.№76).
1.2. Пәнді оқыту мақсаты:

- Осы пәннің негізгі мақсаты қарастыратын негізгі құбылыстар жайлы білімді, олардың өту ерекшеліктерін, негізгі ұғымдарды,

- физикалық шамаларды, олардың математикалық жазылуларын, өлшем бірліктерін;

- тәжірибелік әдістердің негіздерін және өлшеу нәтижелерін өңдеу туралы мағлұматтар алулары керек.
1.3. Пәнді оқып-білудің негізгі міндеттері:
- негізгі физикалық заңдылықтарды, олардың табиғатта байқалуын және техникада қолданылуын, олардың математикалық сипатталуын;

меңгеруі қажет:

• 
  физикалық приборлармен жұмыс істеуді, физиканың нақты есептерін шығаруды және оны физика заңдарымен байланыстыра білуді;
  

Пәнді оқыту нәтижесінде студент білу керек:

-негізгі физикалық заңдылықтарлы, олардың табиғатта байқалуын және техникада қолданылуын, олардың математикалық сипатталуын;

физикалық приборлармен жұмыс істеуді, физиканың нақты есептерін шығаруды және оны физика заңдарымен байланыстыра білуді;

құбылыстың физикалық механизмін аша білуі, белгілі бір нақты процестерде

параметрлердің өзгерісіне талдау жасай білуі,

- статистикалық әдісті қолдана білуі;

- құралдармен және жүйелердің негізгі параметрлерін өлшеу әдістерімен

жұмыс істей білуі;

дағдысының болуы:

- физикалық эксперименттердің техникасын меңгеруі, термодинамилық параметрлерді, тұрақтыларды процесс сипаттамаларын өлшей білуі, өлшеу нәтижесін бағалай білуі,

- компьютерді қолдана білуі және өлшеу нәтижесінің статистикалық өңдеуінің нәтижесін ала білуі; молекулалық физика және термодинамика есептерін шығара білуі.
Құзыретті болуы:

- физикалық идеяларды дұрыс сиапттауда, физикалық есептерді талдап шығаруда физикалық заңдылықтарды қолдануда;

- негізгі физикалық аспаптарды қолданып өлшеулер жүргізу, алынған
нәтижелерді өңдеп бағалауда;

- жұмыс істеу барысында ғылыми, оқу-әдістемелік және анықтамалық
әдебиеттерді қолдануда

- статистикалық әдісті қолдана білуі;

- құралдармен және жүйелердің негізгі параметрлерін өлшеу әдістерімен

жұмыс істей білуі;

- физикалық жүйелермен істелінетін физикалық эксперименттердің

техникасын меңгеруі, термодинамилық параметрлерді, тұрақтыларды

- процесс сипаттамаларын өлшей білуі, өлшеу нәтижесін бағалай білуі,

компьютерді қолдана білуі және өлшеу нәтижесінің статистикалық өңдеуінің нәтижесін ала білуі; физика есептерін шығара білуі.

Газдардың молекула – кинетикалық теориясының негізгі қағидалары. Газ заңдары. Статистикалық әдіс және ықтималдықтар теориясының элементтері. Термодинамиканың бірінші бастамасы.Термодинамиканың екінші бастамасы.Тасымалдау процестері. Нақты газдар.Сұйықтар.Қатты денелер. Фазалық түрленулер.

3.1.2 Идеал газ. Газдардың молекула – кинетикалық теориясының негізгі қағидалары.Идеал газ. Қысым. Газдардың кинетикалық теорияның негізгі теңдеуін қорытып шығару. Молярлық және меншікті шамалар.Термометрлік дене және термометрлік шама. Температура. Температураның тәжрибелік және абсолюттік шкалалары.Термометрлер.Температураның Кельвин шкаласы.

3.1.3 Газ заңдары. Идеал газ күйінің теңдеуі.Идеал газдың ішкі энергиясы.Энергияның еркіндік дәрежесіне байланысты үлесу заңы.

3.1.4. Газ молекулаларының жылдамдықтары. Максвелдік таралу. Газ молекулаларының жылдамдықтары.Газмолекулаларының жылдамдықтары байланысты таралуы.Максвелдік таралуды қорытып шығару.Максвелдік таралуға тән жылдамдықтар.Статистикалық әдіс және ықтималдықтар теориясының элементтері.Негізгі математикалық түсініктер. Кездейсоқ оқиғалар мен шамалар. Оқиғаның пайда болу ықтималдығы. Таралу функциясы. Жүйенің макроскопиялық және микроскопиялық күйлері.Термодинамикалық ықтималдық.

3.1.5. Барометрлік формула.Больцман таралу заңы.

Максвелл және Больцман тараулары.Барометрлік формула. Больцман таралу зағын қорытып шығару.Температураның теріс мәндері.Максвелдің және Больцманның таралу заңдарын эксперименттік дәлелденуі. Штерн және Перрен тәжірибелері.

3.2 МОДУЛЬ 2. Термодинамика негіздері.

3.2.1 Термодинамикалық тепе-теңдік және термодинамиканың бірінші бастамасы. Қайтымды және қайтымсыз процесстер. Термодинамиканың екініші бастамасы.

3.2.2 Адиабаттық процесс.Политропты процесс . Келтірілген жылу мөлшері.Энтропия туралы түсінік.Термодинамиканың екініші бастамасының статистикалық мағынасы.Нернст теоремасы.Абсолюттік нөл температураға жетудің мүмкін еместігі.

3.2.3 Циклді процесстер. Цикл кезіндегі жұмыс. Пайдалы әсер коэффициенті. Циклді процесстер.Цикл кезіндегі жұмыс.Пайдалы әсер коэффициенті. Жылулық және суытқыш машиналар. Карно циклі. Карно теоремасы.

3.2.4 Термодинамиканың екініші бастамасы. Термодинамиканың екініші бастамасы. Келтірілген жылу мөлшері.Энтропия туралы түсінік.Термодинамиканың екініші бастамасының статистикалық мағынасы.Нернст теоремасы.Абсолюттік нөл температураға жетудің мүмкін еместігі.

3.2.5. Тасымалдаудың жалпы теңдеуі. Молекулааралық өзара әсерлесу күші және потенциалдары. Соқтығысулардың орташа жиілігі.Еркін жүру жолының орташа ұзындығы. Тасымалдау құбылысының физикалық мағынасы. Тасымалдаудың жалпы теңдеуі.

3.2.6. Тасымалдау коэффициенттері және олардың арасындағы байланыстар. Тасымалдау коэффициенттері және олардың арасындағы байланыстар. Броундық қозғалыстың мағынасы. Сиретілген газдардағы физикалық құбылыстар.
3.3. МОДУЛЬ 3. Реал газдар. Фазалық ауысулар.

3.3.1 Ван-дер-Ваальс теңдеуі. Газ қасиеттерінің идеал газ моделінен ауытқуы.Ван-дер-Ваальс теңдеуі және оны талдау. Ван-дер-Ваальс изотермаларын талқылау.Эксперименттік изотермалар. Газ күйінен сұйыққа өту. Кризистік кқй.Қос фазалық күй аймағы. Қаныққан бу. Ылғалдылық. Нақты газдың ішкі энергиясы. Джоуль-Томсон эффекті және оның физикалық мағынасы. Төмен температураларды алудың қазіргі әдістері. Газдарды сұйылту.

3.3.2 Сұйық күйдің ерекшіліктері. Сұйықтардың құрылымы және ерекшеліктері. Беттік керілу.Қос сұйықтың және сұйық пен қатты дене шекараларындағы тепе-теңдік шарттар. Лаплас формуласы.Капиллярлық құбылстар.Сұйықтың булануы және қайнауы.Бу-сұйық жүйесінің қасиеттері. Аса қыздырылған сұйық.Сұйық ерітінділер.Ерігіштік. Еру жылуы.Идеал ерітінділер.Осмостық қысым. Раул заңы. Генри заңы.

3.3.3 Кристалдану және балқу. Заттардың кристаллдық және аморфтық құрылымдары.Крсталлдың симметриялық элементтері. Кристалдардың классификациясы. Элементар ұяшықтар. Браве торлары. Қатты денелердің мехникалық және жылулық қасиеттері. Деформация түрлері. Аққыштық. Берікткліктің молекулалық механизмі. Дислокациялар. Кристалдану және балқу. Қаттты денелердің жылу сыйымдылығы. Дюлонг –Пти заңы. Сұйық кристалдар.

№1 «Зертханалық жұмыстарды жасау әдістемесі, өлшеу нәтижелерін өңдеу. Зертханалық жұмыс нәтижелерін жазу»

№2 Зертханалық сабақ «Больцман тұрақтысын анықтау»

№ 3 Зертханалық сабақ «Сұйықтың көлемдік ұлғаю коэффициентін Дюлонг Пти әдісімен анықтау»

№ 4 Зертханалық сабақ «Клеман-Дезорма әдісімен ауаның жылу сыйымдылықтарының қатынасын табу»

№ 5 Зертханалық жұмыс «Құмның жылу өткізгішігін анықтау»

№ 6 Зертханалық жұмыс «Стокс әдісімен ішкі үйкеліс коэффициентін анықтау»

№ 7 Зертханалық жұмыс «Газдың тұтқырлық коэффициентін анықтау»

№ 8 Зертханалық сабақ «Август психрометрі көмегімен ауаның ылғалдылығын анықтау»

№ 9 Зертханалық сабақ «Тамшы әдісімен сұйықтың беттік керілу коэффициентін анықтау»

№ 10 Зертханалық сабақ «Қатты денелердің сызықтық ұлғаю коэффициентін анықтау»

4.2 Машықтану сабақтары:

№ 1 Газдардың молекула-кинетикалық теориясы

№ 2 Газдардың молекула-кинетикалық теориясы

№ 3 Идеал газ күйінің теңдеуі. Идеал газдың ішкі энергиясы.

№ 4 «Газ молекулаларының жылдамдықтары»

№ 5Максвелл және Больцманның таратылуы

№ 6Термодинамиканың бірініші бастамасы.

№ 7 Термодинамиканың бірінші бастамасын изопроцестерге қолдану. Адиабаттық процесс.

№ 8 «Термодинамиканың екініші бастамасы»

№ 9 Термодинамиканың екініші бастамасы

№ 10 Тасымалдау құбылыстары

№ 11 Тасымалдау құбылыстары.

№ 12Нақты газдардың ішкі энергиясы.

№ 13Сұйықтар. Беттік керілу. Капиллярлық құбылыстар

№ 14 Қатты денелердің мехникалық және жылулық қасиеттері

№ 15 Фазалық ауысулар

1. Газдардың молекула – кинетикалық теориясы

2. Максвелл және Больцман тараулары

3. Термодинамика негіздері

4. Термодинамиканың екініші бастамасы.

5. Тасымалдау процестері.

6.Нақты газдар

7. Сұйықтар.

8. Сұйықтың қайнауы.

9. Сұйық ерітінділер.

10.Қатты денелер.

11. Беріктіктің молекулалық механизмі. Дислокациялар.

12. Сұйық кристалдар

13. Фазалық түрленулер

14. Үш фазалы жүйенің күй диаграммасы

15. Үштік нүкте.

6. Ұсынылған әдебиеттер тізімі
6.1. Негізгі әдебиеттер:

6.1.1 Физика курсының лекциялары: жоғары орын. студенттеріне арналған оқу құралы Ж. Абдула, Т.Аязбаев; ҚР жоғары оқу орын. қауымдастығы.- Алматы, 2012

6.1.2 Жалпы физика курсы. Т.Бижигитов,2013

6.1.3 Физикадан есептер жинағы,2013.А.Үргшіншібеков,Ж.Айдарова.

6.1.4 Физикадан есептер шығару Ә.М.Бектенов, Б.М.Бектенов.2013.

6.1.5. Волькенштейн В.С. Жалпы физика курсының есептер жинағы Алматы, Мектеп, 1974 ж.

6.1.6 Савельев И.В. Жалпы физика курсы. Том 1. Механика. Тербелістер мен толқындар.Молекулалық физика. «Мектеп», Алматы -1977.

6.1.7 Кикоин А.К., Кикоин И.К. Молекулярная физика-М.:Наука, 1976

6.1.8Механика. Молекулалық физика және термодинамика/ Мажитова Л.Х.-А.,2002

6.1.9 Абдуллаев Ж. Жалпы физика курсы, Ана тілі, 1991 ж.

6.1.10 Детлаф А.А., Яворский Б.М. Курс физики, М, Высшая школа, 1989 г.

6.1.11 Волькенштейн В.С. Жалпы физика курсының есептер жинағы Алматы, Мектеп, 1974 ж.

6.1.11Жумагулов А.Ж., Естекбаев М.Қ., Тұрысбекова Б.Ш., Паримбеков З.А. Физика лабораториялық практикум. Семей,1995 ж.

12. 
    Сборник задач по курсу общей физики / Под ред. М.С.Цедрика М:
    

12. 
    Лабораторный практикум общей физике / Под ред. Е.М.Гершензона,-М.:
    

6.2.1. Асқарова Ә.С. Молекулалық физика. Оқулық-А., 2006

6.2.2 Қойшыбаев Н., Шарықбаев А. Физика: Механика. Молекулалық физика және жылу. Т.1-А.., 2001

6.2.3 Қожанов Т.С., Рысменде С.С. Физика курсы. 1 том: Механика. Молекулалық физика. Термодинамика.-А., 2001

6.2.4 Дж. Орир Физика в 2-х томах ., Москва, Мир, 1981 г.

6.2.5 Берклеевский курс физики 1-6 томы, Москва, Наука, 1971 – 1978.

6.2.6 Чертов А.Г., Воробьев А.А. Задачи по физики. М. Высшая школа, 1988 г.

8.2.7 Мелешина А.М. Учебное пособие для самостоятельного обучения решения задач по физики в вузе, Воронеж, ВГУ, 1968 г.

6.2.8Физический практикум под редакцией Ивероновой В.И., М, Наука, 1968 г.

6.2.9 Беликов Б.С. Решение задач по физики, М, Высшая школа, 1986 г.