ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
СЕМЕЙ қаласыныңШӘКӘРІМатындағы МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
|
3 деңгейлі СМЖ құжаты
|
Құжатталған рәсім
|
ОБ
042.17-5-2.18-33.11 /01 -2016
|
ОҚУ БАҒДАРЛАМАСЫ
|
№ 1 басылым
09.06.2016 ж.
|
5В072600 - « Жеңіл өнеркәсіп бұйымдарынның технологиясы және құрастырылуы» мамандығына арналған ++
Физика
міндетті компонентінің
ОҚУ БАҒДАРЛАМАСЫ
Кафедра физика
Курс 1
Кредиттер саны 3
Барлық сағат 135
Дәрістер 15
Семинар (тәжірибелік) сабақтар 30
Зертханалық сабақтар
БӨЖ 90
Емтихан 2 семестр
Семей 2016 ж
Алғысөз
1 КЕЛІСІЛДІ
Құрастырушы.Аға оқытушы
Қасымханова К.А. _____________ « 02.09.» 2016 г.
2 ТАЛҚЫЛАНДЫ
2.1 Кафедра отырысында
Хаттама « 09» 06. 2016 жыл, № 11.
Кафедра меңгерушісі: Маусымбаев С.С.______________
2.2 Факультеттің оқу-әдістемелік бюросының отырысында _____________
Хаттама «08.» 06. 2016 жыл, №5.
Төраға: Абдишева З.В ______________
3 БЕКІТІЛДІ
Университеттің оқу-әдістемелік кеңесінде мақұлданды және баспаға ұсынылды
Хаттама «09» 06. 2016 жыл, №6.
ОӘК төрағасы, оқу-әдістемелік істері жөніндегі проректор:
Искакова Г.К. ______________
АЛҒАШ РЕТ ЕНГІЗІЛДІ
Мазмұны
Түсіндірме жазба 4
Кіріспе 5
Пәннің негізгі бөлімдері 6
Семинар сабақтардың тақырыбының тізімі 9
Білім алушылардың өзіндік жұмысының тақырыптарының тізім 10
Ұсынылған әдебиеттер тізімі 11
1. ТҮСІНДІРМЕ ЖАЗБА
1.1. Пәннің қысқаша мазмұны:
«Физика » пәні студенттерді дайындау барысында маңызды орын алады және 5В072600 - « Жеңіл өнеркәсіп бұйымдарынның технологиясы және құрастырылуы» мамандығында оқитын бакалаврлар үшін базалық пәндер блогының таңдаулы бөлігі болып табылады (БП-МК.№11).
1.2. Пәнді оқыту мақсаты:
- білім алушыларға табиғат заңдылықтары жайлы және заттардың
әсерлесуі мен таралуында байқалатын негізгі құбылыстар мен
заңдылыықтарды түсіндіру;
физикалық құбылыстарға сүйеніп жұмыс істейтін құралдардың жұмыс істеу принципін үйрету;
ғылыми зерттеу әдістерімен таныстыру;
1.3. Пәнді оқып-білудің негізгі міндеттері:
- физиканың негізгі әдістері арқылы методологиялық жалпылау тәсілдерін, физикалық ұғымдар мен принциптерін қолдануын, олардың қазіргі ғылым және техникамен байланыстығын көрсету керек;
- білім алушылар физиканың негізгі ұғымдары мен негізгі заңдарын білуі тиіс, физика да шешілетін мәселелерді қоя біліп шешу әдістерін үйренуі керек, әрбір жеке физикалық жүйелер параметрлерінің гаусстық және халықаралық бірлік жүйесі бойынша алынған сан мәндерін таба білуі керек.
1.4. Оқып-білудің нәтижелері:
Пәнді оқып-білудің нәтижесінде студент білу керек:
- негізгі ұғымдары мен іргелі заңдарын;
Білу:
негізгі физикалық құбылыстар мен олардың жүру ерекшеліктерін;
негізгі физикалық түсініктерді, шамаларды және олардың
математикалық өрнектері мен өлшем бірліктерін;
- эксперимент жүргізудің және өлшеулер нәтижелерін өңдеудің кең
таралған әдістерін;
Біліктілігі:
- физиканың негізгі кезеңдерін білу іскерлігі;
- алған білімдерін зертханалық жұмыстар мен сарамандық әрекет
барысында қолдана білу іскерлігі;
Дағдысы:
ғылыми, оқу-әдістемелік және анықтамалық әдебиеттермен жұмыс дағдыларын.
Құзыретті болуы:
- физикалық идеяларды дұрыс сиапттауда, физикалық есептерді талдап шығаруда физикалық заңдылықтарды қолдануда;
- негізгі физикалық аспаптарды қолданып өлшеулер жүргізу, алынған
нәтижелерді өңдеп бағалауда;
- жұмыс істеу барысында ғылыми, оқу-әдістемелік және анықтамалық
әдебиеттерді қолдануда
2. Кіріспе « Физика »пәні бакалавр дайындау барысында маңызды орын алады және 5В072600 - « Жеңіл өнеркәсіп бұйымдарынның технологиясы және құрастырылуы» мамандығында оқитын студенттер үшін негізгі пәндер блогының міндетті бөлігі болып табылады, өйткені студенттер профессионалды жұмыс барысында көп нәрсені біліп, істей алу тиіс;
Механика. Кинематика. Материялық нүктенің және қатты дененің динамикасы. Сақталу заңдары. Арнайы салыстырмалылық теориясының элементтері. Тұтас орталар механикасының элементтері. Тербелістер мен толқындар. Молекулалық физика және термодинамика. Статистикалық физика және термодинамика. Статистикалық үлестірілу. Термодинамика негіздері. Тасымалдау құбылысы. Реал газдар. Электр және магнетизм. Электрстатика. Тұрақты электр тогы. Магниттік өріс. Заттағы магниттік өріс. Электрмагниттік индукция құбылысы. Максвелл теңдеулері. Электромагниттік тербелістер.
Оптика. Сәулелік (геометриялық) оптика туралы түсінік. Жарықтолқындардыңқасиеттері. Интерференция, дифракция. Заттағыэлектрмагниттіктолқындар, жарықтыңдисперсиясы, поляризациясы. Кванттық физика. Жылулықсәулелену. Фотондар. Фотоэффект. Комптон эффектісі. Кванттық теориялардың негізгі идеяларын тәжірибе жүзінде
тұжырымдау. Корпускулалы-толқындық екі жақтылық. Шредингер теңдеуі. Кванттықтеориядағы атом және молекула. Өздігінен және ынталандырушы сәулелену. Лазерлер. Кванттық статистиканың элементтері. Конденсацияланған күй. Атом және атом ядросы физикасы.
3.1. МОДУЛЬ 1. Механика негіздері. Молекула кинетикалық теорияның негізгі түсініктері. Термодинамика заңдары.
3.1.1.Механика. Кинематика. Материалық нүктенің және абсолют қатты дененің динамикасы Материялық нүктелер жүйесі, абсолют қатты дене, тұтас орта түсінігі. Инерциалды санақ жүйелері. Қатты дененің инерция моменті және күш моменті. Қозғалмайтын оске қатысты қатты дененің айналмалы қозғалыс динамика сының негізгі теңдеуі. Штейнер теоремасы.
3.1.2. Сақталу заңдары. Реактивті қозғалыс. Массалар центрі. Материалдық нүктелер жүйесі. Сыртқы және ішкі күштер Импульстің сақталу заңы - табиғаттың іргелі заңдарының бірі. Механикадағы энергияның сақталу заңы. Импульс моменті. Импульс моментінің сақталу заңы. Сақталу заңдары кеңістік және уақыттың симметриялы екендігінің салдарлары. Арнайы салыстырмалылық теориясының элементтері.
3.1.3. Молекула - кинетикалық теорияның элементтері. Молекула-кинетикалық көзқарас тұрғысынан газдың қысымы. Температураның молекула -кинетикалық теория тұрғысынан мағынасы. Идеал газ молекулаларының орташа кинетикалық энергиясы. Термодинамикалық параметрлер. Идеал газ заңдары. Идеал газ күйінің теңдеуі. Максвелл таралуы. Бөлшектердің жылулық қозғалысының жылдамдығы. Сыртқы потенциялық өрістегі бөлшектер үшін Больцман таралуы. Идеал газдың ішкі энергиясы.
3.1.4. Термодинамика элементтері. Термодинамикалық тепе-теңдік. Термодинамиканың І-бастамасы. Жылу сыйымдылығы. Изопроцесстер. Адиабаталық процесс. Қайтымды және қайтымсыз процестер. Циклдық жұмыс. ПӘК. ЖЫлытушы және суытушы машиналар. Карно циклы. Карно теоремасы. Термодинамиканың ІІ- бастамасы.
3.1.5. Нақты газдар. Молекулааралық өзара әсер күштері. Молекулалардың эффективті диаметрі. Ван-дер-Ваальс изотермалары. Бірінші және екінші текті фазалық ауысулар. Фазалық тепе-теңдік және. Клапейрон-Клаузиус теңдеуі. Кризистік нүкте. Үштік нүкте.
Сұйықтар.Сұйық күйдің ерекшеліктері. Беттік керілу. Лаплас формуласы.. Капиллярлық құбылыстар.
3.2. Модуль 2. Электростатиканың негізгі сипаттамалары, тұрақты электр тоғының заңдары. Электромагниттік тербелістер мен толқындар.
3.2.1. Электр зарядтарының өзара әсерлері. Электр зарядтарының сақталу заңы
Электростатикалық өрістегі диэлектриктер мен өткізгштер. Тұрақты электр тоғының заңдары. Тізбектің бөлігі үшін Ом заңы. Бөгде күштер. ЭҚК. Тұйық тізбек үшін Ом заңы. Тармақталған тізбектер. Кирхгоф ережелері. Тұрақты ток тізбегіндегі жұмыс және қуат. Джоуль-Ленц , Ом заңдарының дифференциал түріндегі өрнегі.
3.2.2. Магнит өрісі. Магнит өрісінің индукциясы және кернеулігі. Био-Савар-Лаплас заңы. Электр және магнит өрісінің қозғалыстағы зарядқа әсері. Лоренц күші. Электромагниттік индукция құбылысын түсіндіру. Электр магниттік индукция. Фарадей тәжірибесі. Ленц ережесі. Электр магниттік индукция заңы. Магнит өрісінің энергия тығыздығы.
3.2.3. Гармониялық тербеліс. . Гармониялық тербелістің жалпы сипаттамасы. Тебелістің амплитудасы, жиілігі және фазасы. Гармоникалық тербелістер кезіндегі ығысу, жылдамдық және үдеу. Математикалық және физикалық маятниктер. Электромагниттік тербелістер. Тербелмелі контур. Еркін және еріксіз электромагниттік тербелістер. Резонанс.
3.2.4. Максвелл теңдеулері. Электромагниттік индукция құбылысының Фарадейлік және Максвелдік түсініктемесі. Ығысу тогы. Максвелл теңдеулерінің жүйесі. Электрлік және магниттік өрістерінің салыстырмалылығы. Толқындық теңдеу. Энергия ағынының тығыздығы. Умова-Пойнтинг векторы.
3.3. Модуль 3.Оптика. Кванттық статистика элементтері. Атом және атом ядросының құрылысы.
3.3.1. Жарық интерференциясы. Когеренттілік. Интерференцияны бақылау әдістері.Дифракция құбылысы.Гюйгенс-Френель принципі. Спектрлік анализ. Жарықтың поляризациясы. Отражение и преломление света на границе раздела изотропных диэлектриков
3.3.2. Заттағы жарықтың таралуы. Жарық дисперсиясы. Жарықтың шашырауы. Жылулық сәулелену. Абсолют қара дененің сәулеленуінің проблемалары.
3.3.3. Атомдар мен молекулалардың сәуле шығаруының кванттық теориясы туралы түсінік. Фотоэффект. Комптон эффектісі.
3.3.4. Кванттық статистика элементтері. Фазалық кеңістік. Таралу функциясы.
3.3.5. Сутегі атомының кванттық теориясы. Атомдық спектрлер. Атомның электрондық қабықшалары.
3.3.6. Атом ядросының құрылысы. Атом ядросы. Ядроның құрамы, негізгі сипаттары. Радиоактивтілік. Радиоактивтіліктің ыдырау заңы. Атом ядролардың бөлінуі және олардың синтезі. Тізбекті реакция. Ядролық энергетиканы қолдану.
4. Практикалық сабақтарының тақырыбының тізімі
4.1. Практикалық сабақ
№ 1 «Материалық нүктенің кинематикасы және динамикасы»
№ 2 «Қатты дененің динамикасы.Механикадағы сақталу заңдары»
№ 3 «Арнайы салыстырмалылық теориясы элементтері. Тұтас орталар механикасының элементтер.Гармоникалық тербелістер. Толқындық процестер
№ 4 «Газ заңдары. Тасымалдау құбылыстары. Термодинамика негіздері. Реал газдар»
№ 5.«Вакуумдағы тұрақты электр өрісі. Электростатикалық өрістегі өткізгіштер мен диэлектриктер. Электрсиымдылық.Электр өрісінің энергиясы. Тұрақты электр тоғы».
№ 6 «Магнит өрісі.Электромагниттік индукция. Максвелл теңдеулері»
№ 7 «Магнит және электр өрістерінде зарядталған бөлшектердің қозғалысы.Айнымалы электр өрісі. Электромагниттік толқындар»
№ 8 «Фотометрия. Геометриялық оптика.»
№ 9 «Жарық толқындарынң интерференциясы.Толқындардың дифракциясы»
№ 10 «Заттағы электромагниттік толқындар. Жарықтың поляризациясы»
№ 11 «Жылулық сәулелену.Фотондар. Жарық кванттарының импульсі мен энергиясы..Фотоэфект. Комптон эффекті»
№ 12 «Толқындық функция. Шредингер теңдеуі»
№ 13 «Кванттық теориядағы атом және молекула.Кванттық статистика элементтері.»
№ 14 «Қатты дене физикасы. Кристаллография элементтер.Қатты дененің жылулық, электрлік және магниттік қасиеттері»
№ 15«Атомдар және молекулалар физикасы.Атом ядросы және элементар бөлшектер».
5. Білім алушылардың өзіндік жұмысының тақырыптарының тізімі
СӨЖ №1
Бүкіл әлемдік тартылыс күші.
Консервативті және консервативтік емес кұштер.
Инерциалды емес санақ жүйесіндегі қозғалысты сипаттау.
Сұйықтар мен газ дардың жалпы қасиеттері. Идеал және тұтқыр сұйық. Бернулли теңдеуі.
Сұйықтардың ламинарлық және турбуленттік ағыны. Стокс өрнегі.
Пуазейль теңдеуі.
Серпімді кернеулер. Серпімді деформацияланған дененің энергиясы.
Тепе-тең күй және процестер, оларды термодинамикалық диаграммаларда кескіндеу.
Термодинамиканың бірінші және екінші бастамасы.
Тепе-теңдіксіз термодинамикалық жүйелердегі тасымалдау құбылыстары.
Электрлік диполь. Гаусс теоремасы.
Электр өрістерінің кернеуліктерін есептеу үшін Гаусс теоремасын қолдану.
Электростатикалық өрістің жұмысы. Электростатикалық өрістің циркуляциясы.
Потенциал. Потенциалдың электростатикалық өріс кернеулігімен байланысы.
Электростатикалық өрістегі өткізгіштер.
Гальваникалық элементінің ЭҚҚі.
Қарапайым жүйелердің магнит өрістерін есептеу.
Магнит тұзағы.
Электромагниттік индукция құбылысы.
Максвелл теңдеулерінің жүйесі.
СӨЖ №2
1.Сәулелік оптиканың негізгі заңдары.
2. Оптикалық аспаптар.
3.Фотометрия.
4.Интерферометрлер.
5.Голография.
6.Поляризацияланған жарықты алу жолдары
7.Жарық кванттарының энергиясы және импульс.
8.Атомдардың сызықтық спектрлері.
9.Бөлшектердің дифракциясы.
10.Сутегіге ұқсас атомдар.
11. Ионды және ковалентті байланыстар.
12.Лазерлер.
13.Кванттық статистиканың элементтері.
14.Джозефсон эффектісі.
15.Атом ядросы.
16.Синтез энергиясы.
17.Энергия көздерінің проблемасы.
18.Қазіргі физиканың және астрофизиканың негізгі проблемалары туралы түсінік.
6. Ұсынылған әдебиеттер тізімі
6.1. Негізгі әдебиеттер:
6.1.1 Физика курсының лекциялары: жоғары орын. студенттеріне арналған оқу құралы Ж. Абдула, Т.Аязбаев; ҚР жоғары оқу орын. қауымдастығы.- Алматы, 2012
6.1.2 Жалпы физика курсы. Т.Бижигитов,2013
6.1.3 Физикадан есептер жинағы,2013.А.Үргшіншібеков,Ж.Айдарова.
6.1.4 Физикадан есептер шығару Ә.М.Бектенов, Б.М.Бектенов.2013.
6.1.5. Волькенштейн В.С. Жалпы физика курсының есептер жинағы Алматы, Мектеп, 1974 ж.
6.1.6 Сборник задач по курсу общей физики / Под ред. М.С.Цедрика М:Просвещение, 1989
6.1.7 Жумагулов А.Ж., Естекбаев М.Қ., Тұрысбекова Б.Ш., Паримбеков З.А. Физика лабораториялық практикум. Семей,1995 ж
6.1.8 Трофимова Т.И. Курс физики учебное пособие для вузов. М.: академия, 2004
6.2. Қосымша әдебиеттер:
6.2.1 Абдуллаев Ж. Жалпы физика курсы, Ана тілі, 1991 ж.
6.2.2 Физика. Қысқаша анықтамалық, 2012.Каргин Д.Б.,Кенжалиев А.
6.2.3 Қожанов Т.С., Рысменде С.С. Физика курсы 1 том Механика. Молекулалық физика. Алматы 2001..
6.2.4 Волькенштейн В.С. Жалпы физика курсының есептер жинағы Алматы, Мектеп, 1974 ж.
6.2.5 Савельев И.В. Жалпы физика курсы. Том I, II. М., Наука, 1982 ж. «Мектеп», Алматы -1977.
6.3. Интернет – ресурстар
6.3.1. Толық курсы жалпы физика курсы http://www.ph4s.ru.
6.3.2. http://www.toehelp.ru Сайт құрамында қажетті әдебиеттерді (Кітаптар) және т. б.
6.3.3. Еркін энциклопедиясы Уикипедия, қазақша ашық энциклопедия http://ru.wikipedia.
6.3.4. Электронды кітапхана жүйесі "Университеттік кітапхана - электрон коталог" www.semgu.kz.
Достарыңызбен бөлісу: |