Семинарлық сабақ 15 сағат Оқытушының жетекшілігімен студенттің өзіндік жұмысы (ожсөЖ) 45 сағат СӨЖ 45 сағат
Өзін-өзі бақылауға арналған сұрақтар
жүктеу/скачать 2,01 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Дәріс №10 Тақырыптың атауы
- Негізгі сұрақтар және қысқаша мазмұны
| Өзін-өзі бақылауға арналған сұрақтар:
1. Неолит дәуірі қандай жыл аралықтарын қамтиды? 2. Неолит дәуірінде тас өңдеудің қандай әдістері қалыптасты? 3. Неолит дәуіріндегі керамика бұйымдарына қандай өрнектер тән болды? 4. “Неолит төңкерісі” дегеніміз не? Неолит дәуірінің археологиялық ескерткіштері? Дәріс №10 Тақырыптың атауы: Қазақстан мыс дәуірінде. Дәрістің мақсаты:Студенттерге мыс дәуірінің алғашқы еңбек бөлінісі, аталық рулық қауым қалыптасқан кез ретінде сипаттай отырып, Ботай мәдениетінің даму ерекшелігіне тоқталу. Негізгі сұрақтар және қысқаша мазмұны: 1. Энеолит дәуіріне жалпы сипаттама. 2. Энеолиттік Ботай мәдениеті. Б.з.б. ІҮ және ІІІ мыңжылдықтар аралығында тас дәуірінің адамдары құрал-сайман жасағанда металл пайдалануды үйренеді. Олардың алғашқы пайдаланған металы мыс болатын. Энеолит деген сөздің қазақша мағынасы мысты-тас дегенді білдіреді. Мыс құралдарының пайда болуы адамдар қоғамына үлкен екі өзгерісті ала келді. Оның біріншісі-еңбек бөлінісінің пайда болуы. Енді негізінен тек егіншілікпен және бірыңғай мал шаруашылығымен айналысатын тайпалар пайда болды. Екіншісі-мұннан былай адамдар қоғамында аталық рулық (патриархат) үстемдік ете бастады. Қазақстан жеріндегі бұл дәуір ескерткіштерінің көрнекілерінің бірі-Ботай мәдениеті. Ол бұрынғы Көкшетау облысындағы Ботай бекеті жанындағы қоныстың атымен аталған. Бұл мәдениет Солтүстік Қазақстанның Жайық, Ертіс өзені аралығындағы кең алқаптың мыс ғасырындағы өзіне тән ерекшеліктерін сипаттайды. Мерзімі б.з.б. ІІІ-ІІ мыңжылдықтар, шамамен бір мың жылдай болған. Мәдениетті В.В.Зайберт ашқан. Қазба жұмыстарының нәтижесінде бұл мәдениеттің 15 гектардай жерді алып жатқаны анықталды, 158 тұрғын үйдің жұрты табылды. Бұл ескерткіш 1981 жылдан бері қазыла бастады. Қазу кезінде табылған тас құралдар:найзалар, қанжарлар, пышақтар, балталар, қысқыштар, сүйектен жасалған инелер, түйреуіштер, қыш ыдыстың сынақтары т.б. Кейінгі кезде мыстытас ғасырының ескерткіштері Маңғыстаудан да табылды. Мұндағы адамдар мекендеген ең елеулі тұрақ Бозашы түбегіндегі көшпелі құм өңіріндегі Шебір елді мекені маңынан кезікті. Мәдени қабатты аршу кезінде 105 ұсақ сынықтар мен қалашықтар толтырылған табынушылық мәні бар шұңқырлар кездесті. Олардың арасында тері өңдеу үшін жасалған қырғыштар, қашау тәрізді құралдар, бір жүзді пышақтар, бұғылар бар. Бұл құралдарды дайындау үшін жергілікті кеніштердің шақпақ тастары шикізат ретінде пайдаланылған. жүктеу/скачать 2,01 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|