Сәттілік!!! 1-билет доктрина
жүктеу/скачать 0,74 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 2)Дамыған орта ғасырдағы (Х-ХIV ғғ.) түркі мемлекеттерінің геосаяси белсенділігін сипаттаңыз.
| Билет 8
1) Жәдитшілдік- мұсылмандар арасындағы ұлттық қозғалыс, саяси ағымдағы жақтаушылық.ХХ ғасырдың бас кезiнде дәстурлi мектептер мен медреселер қоғамның өскелең талаптарын канагаттандырудан калды . Мұсылман мектептерін реформалау козгалысы басталды . Оны уйымдастырушылар жәдитшiлдер болды . ХХ ғасырдың бас кезінен бастап жана адістемелік мектеп мер пайда бола бастады . Окытудын бул эдiсiнiң негізін қалаушы белгiлi түркi тiлдес халық ағартушыларының бiрi , когам кайраткері И. Гаспринский болды . Жәдитшiлдер мектептерде арифметика,география,жаратылыстану,тарих сияқты баска да зайырлы пәндердi Окыту қажеттілігін дәлелдеді . Пантүркизм- түркі тілдес, түркі-мұсылман халқын Түркияның қол астына біріктіруден туындаған ұлтшыл-буржуазиялық идеология. Пантүркизм Орталық Азия мен Қапқаз аймағында жадидизм идеясы негізінде таралып, орыс отаршылдығына қарсы күресте саяси идеология ретінде қолданылды. 2)Дамыған орта ғасырдағы (Х-ХIV ғғ.) түркі мемлекеттерінің геосаяси белсенділігін сипаттаңыз. Төрт ғасырдың ішінде талай мемлекеттер құрылып, талайы жойылып отырды. Қарахан мемлекеті( 940-1212 жылдар) XI- XII ғасырлардағы аумағы- Маураннахр мен Жетісу. Қарахан әулетінің негізін салушы- Сатұқ Боғра хан. Қарақытайлар мемлекеті (1128-1212 жылдар) Аумағы – Жетісу, Шығыс Түркістанның бір бөлігі. Қарақытайлар мемлекетінің негізін қалаушыЕлюй Дашы. Оғыз мемлекеті (IX – XI ғасырдың ортасы) Аумағы- Сырдариядан Еділге дейін. Ордасы – Янгикент қаласы. Оғыздар қыпшақ тайпаларының қысымымен ыдырады, олардың бір бөлігі Шығыс Еуропа мен Кіші Азияға кетті. Оғыз тайпасының негізі Жетісуда қалыптасты. Қиамақ қағанаты ( 9-11 ғасырлар) Аумағы – Солтүстік-Шығыс және Орталық Қазақстан. Қыпшақ хандығы (11-13 ғасырлар) Аумағы- Алтайдан Дунайға дейін. Ордасы- Сығанақ қаласы. ЖОШЫ ҰЛЫСЫ:Ертiстен Шыгыс Еуропага дейiн. Ол Алтын ордаға ыдырады. ШАГАТАЙ ҰЛЫСЫ: Оңтүстік , оңтүстік шығыс Қазақстан және Орта Азия. Ол Шағатай мемлекетіне ыдырады. Шағатай мемлекеті ( 1269 жылы XIV ғасырдың ортасы ) Әкімшілік орталығы – Алмалық қаласы . Аумағы: Шығыс Түркістан, Мауреннахр . Моғолстан( XIV – XVI ғасырдың басы ) Оңтүстік – шығыс Қазақстан жане қазіргі Қырғызстан . Мемлекеттің негізін қалаушы- дулат тайпасының феодалдық ақсүйек қауымының басшысы- әмiр Поладшы . ҮГЕДЕЙ ҰЛЫСЫ: Жетiсудын солтустiк-шыгыс бөлiгi , жоғарғы Ертiс аймактары . Үгедей ұлысы 1251 жылы жойылды. АЛТЫН ОРДА: Бату ханның 1236-1242 жылдарда Еуропага жорықтары барысында Жошы ұлысының аумағы Ертiстен Дунайга дейiнгi жерлердi алып жатты . XIV гасырдын бiрiншi жартысында Өзбек пен Жәнібек билік еткен кезенде өзінің шарықтау шегіне жетті . ХV ғасырдың ортасында құлады. Ол Ақ орда мен Ноғай ордасына ыдырады АҚ ОРДА ( ХIII - ХV ғасырдың басы ) Аумағы: Шығыс Дешті Қыпшақ. Орталығы- Сығанақ каласы . Мемлекеттiн айтарлықтай нығаюы XIV ғасырдың 60- 70 - жылдары Ұрұс хан билеген кезеңде өтті . Әмір Темір мен Тоқтамыс ханның шабуылдары барысында мемлекет әлсіреп, құлдырауға ұшырады . жүктеу/скачать 0,74 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|