Ш. А. Абжанова Алматы: ату, 2009. 65 б



Pdf көрінісі
бет21/65
Дата08.02.2022
өлшемі1,06 Mb.
#117644
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   65
Байланысты:
abzhanova sha et zhne et onimderinin tekhnologiiasy

Диафрагма.
Диафрагма – көкірек ішпердесі күмбез формалы бөлгіш
орталық сіңір жіне байланыстырушы бұлшық ет бөлігінен тұрады. 
Диафрагма сырты байланыстырушы қабықпен қапталған. .Ақуыздық 
заттардың едәуір бөлігін толыққұнды емес белоктар- каллоген мен эластин 
құрайды.
Диафрагма жоғары емес тағамдық құндылыққа ие. Оны төмне сортты 
шұжық бұйымдарын өнддіруге қолданады. 
Асқазандар
бір камералы (жылқы, шошқада, т.б.) және көп камералы 
(ұсақ және ірі қара малдарда) деп жіктеледі.Бір камералы қабырғасы үш: 
сыртқы шырышты орталық (жүмсақ бұлшық ет талшықтарынан құралған 
бұлшық ет) және ішкі (шырышты) қабаттардан түрады. Көп камералы 
асқазан қарын, шілтер жалбыршақ және ұлтабардан тұрады. Олар бір-біріне 


17 
шырышты қабық құрлымымен ерекшеленеді. Үш камераның шырышты 
қабығында бездер болмайды. Асқазан қабырғасы төрт: серозды (сыртқы), 
бұлшықет, шырышасты және шырышты қабаттардан тұрады.
Ұлтабар
-
асқазанның ең үлкен камерасы. Ұлтабардың шырышты 
қабығы өкпқабатты жазық мүйізделген эпителимен қапталған. Бұлшықетті 
қабық көлденең және тік қабаттардан тұрады.
 
Шілтер
домалақ формалы қап; ішкі бетінде қиылыса келе ара 
ұяларына ұқсас ұяшықтар түзетін бұлшық ет талшықтарынан тұратын 
қырлар өскен. 
Жалбыршақтың
шырышты қабығының өзіне тән құрлысы бар, ол көп 
қабатты мүйізделген эпителимен қапталған көптеген бүктемелерден 
құрылған.
Қарын
мен шілтер (оларды өңдеу барысынды бөлмейді) оларда 
толыққұнды емес ақуыздардың едәуір мөлшері болғандықтан ливер 
шұжықтарын өндіруге шикізат ретінде пайданылады. 
Ұлтабар-негізінен безді асқазан. Күйіс қайыратын жануарлардың 
ұлтабарының, сонымен қатар шошқа асқазанының шырышты қабықтары 
асқазан сөлін бөлетін безден тұрады. Ұсақ және ірі қара малдардың 
ұлтабарының және шошқа асқазанының шырышты қабығынан ферменттік 
препараттар: медициналық және тағамдақ пепсин, асқазан сөлін, мәйек 
ферментін (жас бұзаудың шырышты қабығынан) өндіреді.
Бастар.
Бастарға сүйектер, бас миы, бұлшық ет және тері кіреді, егер 
оны өңдеу барысында сыпырмаса. Бас сүйектері негізінен жазық типті. 
Оларды жоғарғы және төменгі жақ сүйктеріне бөледі. Сүйектерде аз май, 
едәуір мөлшерде каллоген болады және желатин мен жемдік өнімдер өндіру 
үшін шикізат болып табылады. 
Ірі қара малдың бас бұлшықеттері көлденең жолақты бұлшықет 
ұлпасынан ұүралған. Ірі қара малдың бас бұлшықет ұлпасы каллоген мен 
эластиннің едәуір мөлшері болғандықтан салыстырмалы төмен тағамдық 
құндылыққа ие және төмен сортты ет өнімдерін (шұжықтар,зелецтер, 
студеньдер) өндіру үшін пайдаланылады. Шошқа басының бұлшықет ұлпасы 
жүмсақтау, майы көп, сондықтан оны жоғары сортты өнімдер өндіруге 
қолдануға болады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   65




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет