Абай Құнанбаевтың
(1845—1904) да көп кырлы
ш ы ғарм аш ы лы қ ж ән е ағартуш ы лы қ қы зм етінің елеулі бөлігі — оның
әндері. О ны ң м узы калы қ тілін ің қалы птасуы на негіз болған қазақты ң
халы к музы касы , іш інара орыс ш аруалары мен қаланы ң әндері, сондай-
ақ дем ократиялы қ сарындағы тұрмыстық ж әне классикалы к романстар.
А бай өзі қ а зақ ш аға ауд арған А .С .П уш кин мен М .Ю .Л ерм он тов
өлеңдерін халы кка ж еткізу үшін оларға арнап өзгеш е бір үлгідегі әндер
■
шығарды. Пуш киннің «Евгений Онегин» поэмасынан аударған Татьяна ха-
ты ны ң сөзін е ш ығарған «Татьянаны ң кырдағы әні» қалы ң елдің сүйікті
әніне айналды. Торғай даласына барған бір орыс журналисінің айтуынша,
ол осы әнді Нұрпейіс деген казакты ң үйіне барғанда тындаған. Үй иесі дем
алып оты рған қонағы н көңілдендіру үшін Абылай Қ арабаты ров деген
әнш іні ш ақы ртыпты . Ол бірнеш е әннен кейін ж аңа бір ән шырқайды.
«Ш ынымды айтсам, — деп жазды әлгі ж урналист, — мен өз құлағыма өзім
сенбедім. Қайран қалмай қайтемін, әлгі карт қазақ ән салганда айна-катесі
ж ок... н ақТ атьян ан ы ң Онегинге хатын айтып отырды... Бұл хатка, әрине,
оты рғандарды ң барлығы риза болды, әсіресе Н ұрпейістің әйелі ерекш е
сүйсініп ты ндады ».13
Абай ән дері қ а за қ халқы мен оры с халкы н ы ң арасы ндағы бауы рлас
д осты қты н ы ғай туға игі ы қп ал етті.
556
|