ЖАНУАРТЕКТІ ЖҮКТЕРДІ ТАСЫМАЛДАУ КЕЗІНДЕГІ
ҮЙЛЕСІМДІЛІГІ
Тез бұзылатын жануар текті өнімдер. Жануартекті өнімдер тез бүлінетін өнімдерге жататындықтан, олардың тасымалдау жұмыстарын мұқият орындау қажет. Жүктерді тасымалдау алдында жөнелтуші жүктерді дұрыс сақтап жеткізу үшін қолайлы жағдайлар жасайды.
Жануартекті жүктерді тасымалдау кезіндегі үйлесімділігі. Тез бүлінетін арнайы иісі бар және ылғалды, иісті тез сіңіретін азықтарды бірге тасымалдауға болмайды. Әр түрлі тез бұзылатын жүктердің үйлесімділігі 4-кестеде берілген.
17-Кесте. Тез бұзылатын өнімдерді тасымалдау кезіндегі үйлесімділігі
Жүктің атауы
|
|
|
|
|
|
|
Жеміс, көкөні
с,
жидек
тер
|
|
|
|
|
|
Ет.
Консервіленбеген ет өнімдері.
|
+
+
|
+
+
|
-
-
|
-
-
|
-
-
|
-
-
|
|
|
|
-
+
|
-
-
|
Асханалық майлар
|
+
|
+
|
+
|
+
|
+
|
+
|
|
|
|
+
|
+
|
Балық және балық
филесі
|
-
|
-
|
+
|
+
|
-
|
-
|
|
|
|
-
|
-
|
Консервіленбеген балық өнімдері
|
-
|
-
|
+
|
+
|
-
|
-
|
|
|
|
+
|
-
|
Балық уылдырықтары
|
-
|
-
|
+
|
+
|
-
|
-
|
|
|
|
+
|
+
|
Сүт және кілегей
|
-
|
-
|
-
|
-
|
+
|
+
|
|
|
|
+
|
+
|
Консервіленбеген сүт өнімдері
|
-
|
-
|
-
|
-
|
+
|
+
|
|
|
|
+
|
+
|
Балауса көкөніс және жемістер
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
|
|
|
+
|
+
|
Балауса көк
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
|
|
|
+
|
+
|
Отырғызылатын материалдар
(көшеттер), өсімдіктер
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
|
|
|
+
|
+
|
Мұздатылған көкөніс пен жемістер
|
-
|
-
|
-
|
-
|
+
|
+
|
|
|
|
+
|
+
|
Тұздалған көкөніс пен жемістер, жидектер
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
+
|
+
|
Әртүрлі консервілер, жұмыртқа мен
жұмыртқа өнімдері
|
-
|
+
|
-
|
+
|
+
|
+
|
-
|
+
|
-
|
+
|
+
|
Нан ашытқысы
|
-
|
+
|
-
|
+
|
+
|
+
|
-
|
+
|
-
|
+
|
+
|
Минералды сулар мен сусындар
|
-
|
-
|
-
|
-
|
+
|
+
|
-
|
+
|
+
|
+
|
+
|
Шарап пен шарап жасайтын материалдар
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
+
|
+
|
-
|
+
|
+
|
Шампан сусыны
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
+
|
+
|
-
|
+
|
+
|
Қатырылған, суытылған, ерітілген ет және ыстандыларды бірге тасымалдауға болмайды.
Бір камерада ет пен балықты тасымалдауға болмайды. Егер қой, ешкі, шошқа, сиыр етін бірге тасымалдау керек болса, онда оларды жүктік жердің әрбір бөліктеріне бөлек бөліп қояды. Қой етінің үстіне салмағы ауыр басқа мал түрінің ұшасын қоюға болмайды. Ерітілген немесе суытылған етті тасымалдау кезінде ұшалар ілініп тұратындықтан, жүкті тасымалдау орының биік болуы керек, сондықтан оларды ыдыс қораптарға салуға болмайды.
Жануартекті азықтарды техникалық жабдықтармен, металл өнімдерімен, бояу заттармен бірге қосып тасымалдауға болмайды. Балықты басқа жүктерден бөлек тасымалдайды және қатырылған ерітілген немесе басқа да консервіленген балық түрлерін бөлек тасымалдау керек. Етпен бірге жануарлардың майларын қосып тасымалдауға болады, бірақ табиғи шығымы жоғарылайды.
Ысталған, тұздалған өнімдер және шұжықтар басқа бөгде иістерді сіңіреді және өздеріне сай иістері болады. Сондықтан тасымалдау кезінде осы жағдай ескеріледі. Егер сүт жүктері стандарт бойынша қапталған ыдыс қораптарда болса, онда басқа да жүктермен бірге тасымалдауға болады.
Консервіленген өнімдерді қатырылған жүктерден басқа өнімдермен тасымалдауға болады. Жұмыртқалар бөгде иістерді тез сіңіретін болғандықтан, оларды бөлек тасымалдайды және тез жарылғыш болғандықтан, үстіне басқа бір жүктерді қоюға тыйым салынады.
Тасымалдауға дайындалған өнімдер сапасы жағынан және мөлшері бойынша стандарт және технологиялық шартқа сәйкес болу керек, тауарлар тасымалдайтын ыдыс-қораптар мықты және таза болу керек.
Егер тауардың сақтау мерзімі асып кетсе, тасымалданбайды, ол үшін сақтау жағдайларын, температура, ылғалдылық, ауаның қозғалыс жылдамдықтарын, тауар тиелетін камералардың жағдайын мұқият тексеру қажет. Етті тексерген кезде беткейінде кілегей мен көгерген жерлеріне назар аударады, еттің бетінде кілегейдің болуы бактериялардың дамуын көрсетеді. Өнімдердің температураға байланысты мерзімі төмендегі 18 кестеде көрсетілген.
18-Кесте. Тез бұзылатын өнімдерді сақтау мерзімі
Өнім атауы
|
Сақтау мерзімі
|
Сақтау температурасы,0 С
|
Ылғалд ығы, %
|
Ауа айналымы
|
ден
|
дейін
|
Суытылған ІҚМ, қой, шошқа еті
|
10-20 тәулік
|
1
|
-1
|
80-85
|
Біркелкі
(сағатына көлемі 30-
40)
|
Суытылған құс еті
|
15-18
|
1
|
-0,5
|
80-85
|
-//-
|
Тоңазытылған ІҚМ еті
|
5-12 ай
|
-9
|
-18
|
95-100
|
Әлсіз
(сағатына көлемі 10-
20)
|
Шошқа еті
|
3-10
|
-9
|
-18
|
95-100
|
|
Қой еті
|
5-12
|
-9
|
-18
|
95-100
|
-//-
|
Блоктағы ет
|
4-8
|
-9
|
-18
|
95-100
|
-//-
|
Субөнімдер
|
4-6
|
-9
|
-18
|
95-100
|
-//-
|
Эндокриндік шикі
зат
|
3-6
|
-9
|
-18
|
95-100
|
-//-
|
Тоңазытылған құс
еті
|
8-12
|
-10
|
-20
|
85-100
|
-//-
|
Жабайы құс еті
|
5-10
|
-10
|
-20
|
85-100
|
-//-
|
Тоңазытылған
қоян еті
|
6
|
-18
|
-23
|
95-100
|
-//-
|
Тұздақ (солонина)
|
4-6
|
0
|
-5
|
80-85
|
-//-
|
Бекон
|
4-6
|
0
|
-2
|
75-80
|
-//-
|
Піскен шұжықтар
|
2 тәулік
|
0
|
4
|
70-75
|
-//-
|
Жартылай ысталған шұжықтар
|
2-3
|
-4
|
-6
|
75-80
|
-//-
|
Шпик
|
4-6
|
-9
|
-12
|
80-100
|
Біркелкі
|
Тоңмай
|
3-4
|
-9
|
-12
|
80-100
|
-//-
|
Лярд
|
10-12
|
-9
|
-18
|
95-100
|
Әлсіз
|
Қорытылған жануар майы
|
4-6
|
-2
|
-4
|
80-90
|
-//-
|
Ет консервілері
|
9-12
|
|
0
|
10
|
70-75
|
Мұздатылған балық
|
9-12
|
0
|
-1
|
95-98
|
-
|
Суытылған балық
|
1-2
|
0
|
-1
|
95-98
|
-//-
|
Тоңазытылған бекіре, нәлім (треска) албырт (лосось), частик түқұмдас балықтар
|
4-6
|
-9
|
-12
|
95-98
|
-//-
|
Суытылған балық
еті (филе)
|
1-2
|
0
|
-1
|
95-98
|
-//-
|
Тоңазытылған балық еті
|
4-6
|
-12
|
-18
|
95-98
|
-//-
|
Тұз сұйықтағы майшабақ
|
8 айға дейін
|
0
|
-2
|
85-80
|
Біркелкі
|
Сұйықсыз майшабақ
|
4
|
0
|
-2
|
85-80
|
-//-
|
Тұздалған балық
|
2-4
|
0
|
-2
|
85-80
|
-//-
|
Маринадттар мен пресервілер
|
4-6
|
0
|
-2
|
85-80
|
-//-
|
Сүт, кілегей
|
20 сағат
|
4
|
-8
|
-
|
-//-
|
Сүт қышқыл
өнімдері
|
2 тәулік
|
4
|
-8
|
-
|
-//-
|
Салқын ысталған балық
|
1-2 ай
|
0
|
-2
|
75-80
|
Күшті
|
Ыстық ысталған балық
|
1-2
|
1
|
-1
|
75-80
|
-//-
|
Паюсты уылдырық
|
6-8
|
-2
|
-4
|
85-90
|
-//-
|
Бекіре балықтың түйіршікті уылдырығы
|
3-4
|
-1
|
-3
|
85-90
|
-//-
|
Частик балықтың уылдырығы
|
3-4
|
-2
|
-4
|
85-90
|
-//-
|
Ысталған балықтар (балыки)
|
1-2
|
0
|
-2
|
75-80
|
-//-
|
Балық консервілер
|
6-8
|
0
|
5
|
70-75
|
Әлсіз
|
Жазғы алма
|
1-2
|
-0,5
|
-
|
88-92
|
Біркелкі
|
Күздік алма
|
3-4
|
-0,5
|
-
|
88-92
|
-//-
|
Қысқы алма
|
4-10
|
-0,5
|
-
|
88-92
|
-//-
|
Жазғы алмұрт
|
1-3
|
-0,5
|
-
|
88-92
|
-//-
|
Қысқы алмұрт
|
4-6
|
-0,5
|
-
|
88-92
|
-//-
|
Шие
|
5-10
|
-0,5
|
-
|
88-92
|
-//-
|
Өрік, алхоры
|
10-30
|
-0,5
|
-
|
88-92
|
-//-
|
Шабдалы
|
15-30
|
-0,5
|
-
|
88-92
|
-//-
|
Жидектер (құлпынай, қарақат, таңқұрай)
|
3-7
|
-0,5
|
-
|
88-92
|
-//-
|
Мүк жидегі
|
|
1-3
|
-0,5
|
-
|
88-92
|
-//-
|
Жүзім
|
|
2-6
|
-1
|
-
|
85-90
|
-//-
|
Мандарин грейпфрут
|
мен
|
2-4
|
3
|
-
|
83-87
|
-//-
|
Апельсин лимон
|
мен
|
2-6
|
4
|
-
|
83-87
|
-//-
|
Ананас
|
|
2-3
|
4
|
-
|
83-87
|
-//-
|
Банан
|
|
20-30
|
12
|
-
|
85-90
|
-//-
|
Анар
|
|
2-3
|
2
|
-
|
88-92
|
-//-
|
Қарбыз
|
|
1-3
|
3
|
-
|
85-90
|
-//-
|
Қауын
|
|
2-3
|
0
|
-
|
85-90
|
-//-
|
Жеміс-түйнектер (редис, петрушка, сәбіз, қызылша, иісті желкен) аскөк (салат, шпинат, қымыздық)
|
2-4
|
0
|
-
|
85-90
|
-//-
|
Ерте піскен ақ қырыққабат
|
1
|
0,5
|
-
|
85-90
|
-//-
|
Күзді қырыққабат
|
3-4
|
0,5
|
-
|
85-90
|
-//-
|
Қысқы қырыққабат
|
6-8
|
0,5
|
-
|
85-90
|
-//-
|
Қызыл түсті
қырыққабат
|
5-7
|
0,5
|
-
|
85-90
|
-//-
|
Әр түрлі
қырыққабат
|
3-4
|
0,5
|
-
|
85-90
|
-//-
|
Пияз
|
4-8
|
-1
|
-
|
85-90
|
-//-
|
Ақшылт-қызыл қызанақ
|
15 тәулік
|
1,5
|
-
|
80-90
|
-//-
|
Қызыл қызанақ
|
3-7
|
1,5
|
-
|
80-90
|
-//-
|
Қияр
|
5-15
|
8
|
-
|
85-90
|
Әлсіз
|
Картоп
|
4-8
|
3
|
-
|
85-90
|
-//-
|
Түйнектер, жемістер, жидектер
|
6-9
|
-18
|
-24
|
95-98
|
-//-
|
Жеміс консервілері
|
6-8
|
3
|
-
|
70-75
|
-//-
|
Жеміс-жидекті шырындар
|
6-8
|
5
|
-
|
70-75
|
-//-
|
Пастерленген балауса сүт
|
5-6
1-2
|
1
|
-2
|
80-85
|
Әлсіз
|
Кілегей
|
1-2
|
1
|
-2
|
80-85
|
-//-
|
Қант қосылған
қайнатылған сүт
|
10-12
|
1
|
-1
|
75-80
|
Біркелкі
|
Қаймақ
|
4-6
|
1
|
-1
|
80-85
|
Күшті
|
Суытылған ірімшік
|
1-2
|
1
|
-1
|
80-85
|
-//-
|
Тоңазытылған ірімшік
|
4-6
|
-4
|
-6
|
80-85
|
Біркелкі
|
Ірімшік (сырок)
|
2-3
|
2
|
4
|
80-85
|
-//-
|
Ацидофильді сүт, айран, кефир
|
4-5
|
2
|
4
|
80-85
|
-//-
|
Тұздалған, қорытылған әесқой май
|
5-7
8-10
|
-9
|
-12
|
90-95
|
-//-
|
Маргарин
|
6-7
|
-9
|
-12
|
90-95
|
-//-
|
Тұздалмаған май
|
7-9
|
-9
|
-18
|
90-95
|
-//-
|
Швейцар ірімшігі
|
3-4
|
0
|
+2
|
85-90
|
Күшті
|
Степной ірімшігі
|
6-8
|
+5
|
-3
|
85-90
|
-//-
|
Голланд ірімшігі
|
10-12
|
-4
|
-3
|
85-90
|
Біркелкі
|
Суытылған жұмыртқа
|
8-10
|
-0,5
|
-1,5
|
85-88
|
-//-
|
Жұмыртқа меланжы
|
8
|
-15
|
-18
|
80-85
|
Әлсіз
|
19 - Кесте. Тез бұзылатын өнімдерді арту нормасы
Өнім түрлері
|
Арту нормасы
|
Тары түрі
|
Мұздатылған сиыр еті
(төртбөліктер) (нетто)
|
0,40
|
Тарысыз
|
Жартылай ұшалар мен төрт
бөліктер
|
0,35
|
Тарысыз
|
Мұздатылған қой еті (нетто)
|
0,30
|
Тарысыз
|
Мұздатылған шошқа еті (нетто)
|
0,45
|
Тарысыз
|
Жалпы мұздатылған ет
|
0,65
|
Блоктар мен картон жәшіктері
|
Мұздатылған субөнімдер
|
0,65
|
Блоктар мен картон жәшіктері
|
Қоян еті
|
0,28
|
Ағаш жәшіктері
|
Құс еті жабайы құс еті
|
0,38
|
|
Шұжық өнімдері
|
0,50
|
Ағаш жәшіктері
|
Ыстандылар
|
0,50
|
Ағаш жәшіктері
|
Ірі мұздатылған балық
|
0,45
|
Ағаш жәшіктері
|
Блоктағы балық
|
0,40
|
Ағаш жәшіктері
|
Балық еті (филе)
|
0,50
|
Ағаш жәшіктері
|
Мұздатылған балық
|
0,30
|
Корзиналар
|
|
0,33
|
Бөшкелер
|
|
0,35
|
Жәшіктер
|
Жануар майы
|
0,70
|
Ағаш жәшіктері
|
|
0,65
|
Фанерлі жәшіктер
|
|
0,80
|
Картон жәшіктері
|
Жануар майы, қорытылған іш майы
|
0,54
|
Бөшкелер
|
Қорытылған жануар майы
|
0,65
|
Жәшіктер
|
Жұмыртқалар
|
0,32
|
Ағаш жәшіктері
|
|
0,27
|
Картон жәшіктері
|
Балауса жемістер
|
0,34
|
Ағаш жәшіктері
|
Консервілер
|
0,60
|
Ағаш жәшіктері
|
Ірімшіктер (сыры)
|
0,45
|
Ағаш
барабандар
|
|
0,48
|
Жәшіктер
|
|
0,55
|
Тарысыз, еденде
|
Мұздатылған жұмыртқа
(«меланж)
|
0,55
|
-
|
Құрғақ сүт-жұмыртқа өнімдер
|
0,30
|
Фанерлі барабандар
|
|
0,40
|
Жәшіктер
|
Ірімшік
|
0,40
|
Кадкалар
|
|
0,60
|
Корабта брикет түрінде
|
Қоюлатылған сүт (сгущенка)
|
0,50
|
Ағаш бөшкелері
|
|
0,70
|
Фанерлі бөшкелер
|
Құрғақ сүт
|
0,60
|
Крафт-мешоктар
|
|
0,35
|
Барабандар
|
|
0,30
|
Банкалар
|
Әр түрлі жүктер
|
0,30
|
-
|
Достарыңызбен бөлісу: |
