Химиялық өнімнің өзіндік құнында шикізаттың үлесі жоғары болуы,шикізат қорының тез таусыла бастауы, оны өндірудің қымбатқа түсу жағдайларының орын ала бастауын келесідей шешуге болады
Химиялық өнімнің өзіндік құнында шикізаттың үлесі жоғары болуы,шикізат қорының тез таусыла бастауы, оны өндірудің қымбатқа түсу жағдайларының орын ала бастауын келесідей шешуге болады:
Химиялық өнімнің өзіндік құнында шикізаттың үлесі жоғары болуы,шикізат қорының тез таусыла бастауы, оны өндірудің қымбатқа түсу жағдайларының орын ала бастауын келесідей шешуге болады:
Химиялық шикізат қорының таусылу жылдамдығын объективті түрде бағалау жұмыстарын жасау;
Химиялық шикізатты тиімді пайдалану.
Шикізат қорының таусылу жалдамдығының сандық сипаты есебінде «резервтердің пайдалану индексі» (РПИ) ұсынылған. РПИ шикізаттың берілген түрінің бір жылдағы шығынын процент түрінде көрсетеді. РПИ үлкен болған сайын, шикізат шығынының жылдамдығы да үлкен болады:
Азранырақ шикізатты пайдалану (мүмкіндігінше жергілікті шикізатты);
Азранырақ шикізатты пайдалану (мүмкіндігінше жергілікті шикізатты);
Екінші материалдық қорларды пайдалану (жанама өнімдер, қалдықтар);
Концентрациясы төменірек шикізатты пайдалану;
Шикізатты кешенді түрде пайдалану, яғни шикізат құрамындағы барлық құнды компоненттерді ең жоғарғы дәрежеде бөліп алу жіне оларды пайдалану;
Төменгі РПИ көрсеткіші бар шикізаттардан жасалған альтернативті шикізаттарды пайдалану;
Шикізаттың рециркуляциясы, яғни бұйымдарды пайдалану мерзімі өткеннен соң, істен шыққан немесе ескіруге ұшырағаннан кейін қайта өңдеу.
Химиялық шикізатты тиімді пайдаланудың негізгі бағыттары
Шикізатты кешенді пайдалану қазіргі химиялық технологияның маңызды міндеттерінің бірін шешуге жол ашады, шикізатты және өндіріс қалдықтарын толықтай пайдалануға жақындатады. Бұл шикізат қорын кеңейтуге, шығаратын өнім көлемін ұлғайтуға, шикізат пен энергия шығынын азайтуға және сондай-ақ қоршаған ортаны өндірістік қалдықтармен ластауды да азайтады.
Шикізатты кешенді пайдалану қазіргі химиялық технологияның маңызды міндеттерінің бірін шешуге жол ашады, шикізатты және өндіріс қалдықтарын толықтай пайдалануға жақындатады. Бұл шикізат қорын кеңейтуге, шығаратын өнім көлемін ұлғайтуға, шикізат пен энергия шығынын азайтуға және сондай-ақ қоршаған ортаны өндірістік қалдықтармен ластауды да азайтады.
Шикізатты кешенді пйдалану өндіріске жұмсалатын күрделі қаржы мөлшерін азайтады, өнімнің өзіндік құнын төмендетеді және өндірістің техника-экономикалық көрсеткіштерін жақсартады. ШКП-дың экономикалық тиімділігін былайша есептеуге болады:
