Шымкент 2023 Өсімдіктер физиологиясы
жүктеу/скачать 15,72 Kb.
|
ӨФ глоссар
- Бұл бет үшін навигация:
- 2.Жасуша қабықшасы
- 4.Жасуша
- 6.Плазмолиз
- 9.Пластидттер
- 11.Хлоропласт
- 14.Аэробты процесс
- 18.Пентозофосфаттық цикл
- 19.Феофитин.
- 21.Бетацианин
|
Глоссарий Орындаған :Караева Э Тобы:1507-10а Қабылдаған :Алимкулова Г Шымкент 2023 1.Өсімдіктер физиологиясы-– хлорофилдiң күннiң электромагниттiк энергиясын сiңiруi мен химиялық энергияға айналдыруы көмiрқышқыл газын тотықсыздандырып, атмосфераға оттегiн бөлiп шығаруы арқылы жүретiн процесс 2.Жасуша қабықшасы-жасушаның сыртын қаптайды ,өте тығыз қалың қатты ыстық суда басқа да қосылыстарда ерімейді 3.Фикобилиндер- - қызыл және көк жасыл балдырлардың пигменттерiнiң жалпы аты. Пигменттер өсiмдiктердiұң тiршiлiк процестерiне қеңiнен қатысады. 4.Жасуша – –тірі ағзалардың құрылымының ең қарапайым бөлігі, құрылысы мен тіршілігінің негізі; жеке тіршілік ете алатын қарапайым тірі жүйе 5.Көмірсулар- деп молекуласы көбінесе химиялық элементтерден — көміртек, сутек және оттегінен тұратын органикалық қоспаларды айтады 6.Плазмолиз-деп жасуша шырынының концентрациясынан жоғары ерітіндіге салғанда жасуша қабықшасынан цитоплазманың ажырауын атайды 7.Транспирация- Өсiмдiктiң жер бетiндегi мүшелерiнiң бетiнен судың булануы – транспирация деп аталады немесе өсiмдiктердiң суды көп жұмсауы. 8.Фотосинтез процессі- хлорофилдiң күннiң электромагниттiк энергиясын сiңiруi мен химиялық энергияға айналдыруы көмiрқышқыл газын тотықсыздандырып, атмосфераға оттегiн бөлiп шығаруы арқылы жүретiн процесс 9.Пластидттер- өсімдік жасушасының негізгі органоиді. Олар үшке бөлінеді: хлоропластар, хромопластар және лейкопластар 10.Цитоплазма - плазмалық жасуша арқылы бөлінген жасушаның ядросын қоршап жатқан қоймалжың зат 11.Хлоропласт- (грек. цһлорос — жасыл және пластос — соғып жасау) — фотосинтез процесін жүзеге асыратын өсімдіктердің жасуша ішкілік органоиды 12.Тыныс алу – тіршіліктің маңызды шарты. Ол кез келген ағзаның тіршілік процесінің негізінде жатқан зат және энергия алмасуды қамтамасыз етеді. Бұл фотосинтез өнімдерінің тотығу процесі, онда оттегі сіңіріліп, көмірқышқыл газы бөлініп шығады. 13.Анаэробты процесс– Анаэробты организмдер тіршілік ететін ортасында оттектің болу не болмауына байланысты олигатты анаэробты организмдер және факультативті анаэробты организмдер болып бөлінеді 14.Аэробты процесс- - глиоксилаттық циклдiң физиологиялық рөлi осы. Оның жасыл жапырақтарының жарықта тыныс алуында маңызы зор. Глиоксил қышқылы гликокола амин қышқылының түзiлуiне шикiзат болып табылады 15.Оксидазалар- Электрондардың молекулалық оттегі немесе сутегінің асқын тотығының оттегісіне, органикалық асқын тотықтарға тасымалдайтын оксидоредуктазаларды оксидазалар деп атайды. 16.Каталаза – Каталаза ферменті жасушада өте белсенді және сондықтан да тірі жасушалар үшін қауіпті тотықтырғыш - сутегінің асқан тотығын залалсыздандыру қызметін атқарады. 17.Дегидрогеназа- Көптеген реакцияларда электрондар протонмен бірге тасымалданады, яғни сутегі атомының донордан акцепторға тасымалдану процесі жүреді. Сутегінің тасымалдануын катализдейтін ферменттер дегидрогеназалар деп аталады. 18.Пентозофосфаттық цикл- Гликолизден басқа глюкозаның ыдыруы пентозофосфаттық жолмен жүредi.Пентозофосфаттық цикл глюкозаның тiзбегiнiң бiрiншi көмiртегi бөлiнiп шығады. Пентозофосфаттық циклдi әдетте апотомикалық тотығу деп атайды (ал гликолиттiк ыдырауы кезiнде дихотомиялық деп аталады, екi триозаға ыдырайды). 19.Феофитин. - өсімдіктерде аз мөлшерде болса да, электрондарды тасымалдау тізбегінде маңызды функция атқарады 20.Устьицелік транспирация- 2 кезеңнен тұрады: мезофиллдiң ылғалды клеткаларынан судың булануы және клетка аралықтарында түзiлген су буының устьице арқылы диффузиялануы. 21.Бетацианин- Қызылшаның тамыр жемісінің жасушаларының вакуольдерінде тамыр жемістің ұлпаларына бояу беретін пигмент - бетацианин болады 22.Плазмоллиз құбылысы- Мембраналардың жартылай өткізгіштігі су молекуласының өтуін және суда еріген заттардың өтпеуін қамтамасыз етуі нәтижесінде, гипертоникалық ерітіндімен жасушаға әсер еткенде, плазмолиз құбылысы орын алады. 23.Симпласт – Жасушаға енетін және одан шығатын заттардың барлығы да қабықша арқылы өтеді. Жасуша қабықшасындағы поралар арқылы плазмодесма деп аталатын жіңішке цитоплазмалық жіпшелер өтеді. Өзара жалғасқан цитоплазманың плазмодесма жіпшелерімен байланысқан бұл торды симпласт деп атайды. 24.Липидтер-. Май және майтәрiздес заттар. Маңызы: адсорбциялық процестер мен клеткаға келетiн заттарды протоплазманың өткiзуiн реттеуге қатысады.Триглицерин мен май қышқылдарының күрделi эфирi. 25.Циторриз- клеткалардың протопластары жиырылып, қабықтан ажырамай оны өзімен бірге жиырады. Бұл құбылыс циторриз деп аталады жүктеу/скачать 15,72 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|