|
Ұшу қауіпсіздігін қамтамасыз етуге қатысатын
авиация персоналының кәсіптік даярлығының
үлгілік бағдарламасына
24-қосымша
№ р/н
|
Атауы
|
Қысқаша мазмұны
|
1.
|
Әуе құқығы
|
Ұлттық және халықаралық ұйымдар мен қауымдастықтар, халықаралық стандарттар және ұсынылған тәжірбие, ұлттық және халықаралық құқық, еңбек заңнамалары, еңбекті қорғау және қауіпсіз техникасы, қоршаған ортаны қорғау, ӘҚҚК диспетчеріне байланысты тәртіптер мен ережелер
|
2.
|
УВД жабдықтары, CNS/ATM тұжырымдама жүйесі
|
ұстанымдар, ӘҚҚК қолданылатын жабдықтарды пайдалану және шектеу, сөйлеу байланысы, мәліметтерді тіркеу, мағұлматтарды тапсыру, навигация, радионавигациялық құрал-жабдықтар, ұшу тесксерістері, байқау және радиолакциялық жүйелер, радиолокатор, радиолакциялық деректерді тапсыру тұрпаттары, автоматты тәуелді байқау, болашақ жүйелер, ОрВД мамандарылған жүйелер, деректерді өңдеу, радиолакциялық деректерді өңдеу, ұшу жоспарын өңдеу, дисплей (пайдаланушының интерфейсі), жедел деректері және пайдалану жағдайларының деректемелері.
|
3.
|
Жалпы білімдер
|
ұшу ұстанымдары; пайдалану ұстанымдары және әуе кемелерінің, күш қондырғыларының және жүйелердің қызмет етуі; ӘҚҚК қызметтеріне қатысы бар әуе кемелерінің мінездемелері
|
4.
|
Адамның мүмкіндіктері
|
Қауіп және қателік факторларын қадағалау ұстанымдарын қоса, сонымен қатар (TRM) тобының жұмысын оңтайландыруға дайындаудағы адамның мүмкіндіктері,
|
5.
|
Метеорология
|
авиациялық метеорология; метрологиялық мағұлматтар мен құжаттарды түсіну және қолдану; ұшуды жүзеге асыруына және оның қауіпсіздігіне әсер ететін ауа райының ерекше көріністерінің пайда болуы және мінездемелері;барометрикалық биіктікті өлшеу ұстанымдары.
|
6.
|
Навигация
|
аэронавигация ұстанымдары; навигациялық жүйелердің және көзбен көру құрал-жабдықтардың ұстанымдары, шектеулері және нақтылығы.
|
7.
|
Пайдалану ережелері
|
ӘҚҚК рәсімдері, байланыстар, радиолефониялар және фразиологиямен алмасу (штаттық, штаттық емес және апаттық), талаптарға сай авиациялық құжаттарды пайдалану, ұшудың қауіпсіздігі мен тәжірбиелік әдістерін қамтамасыз ету.
|
Ұшу қауіпсіздігін қамтамасыз етуге қатысатын
авиация персоналының кәсіптік даярлығының
үлгілік бағдарламасына
25-қосымша
Диспетчердің біліктілік белгісінің дәрежелері
|
Білім салалары
|
Аэродром диспетчерінің біліктілік белгісі
|
1) аэродромның бас жоспары; физикалық мінездемелер және көзбен байқау құрал-жабдықтары;
2) әуе кеңестігінің құрылымы;
3) қолданылатын тәртіптер, рәсімдер және мәліметтердің қайнар көзі;
4) аэронавигациялық құрал-жабдықтар;
5) әуе қозғалысын басқару жабдықтары және оны пайдалану;
6) жер бедері және жер бетіндегі мінездемелік бағдарлар;
7) әуе қозғалысының мінездемелік ерекшеліктері;
8) ауа райының айрықша көріністері;
9) апаттық жағдайларда және іздеу-құтқару операциялары жағдайында іс-әрекет жоспары;
|
Келуші рәсімдерінің бақылаушы диспетчерінің және аудандық орталықтың рәсімдеуші бақылауының диспетчердің біліктілік белгілері
|
1) әуе кеңестігінің құрылымы;
2) қолданылатын тәртіптер, рәсімдер және мәліметтердің қайнар көзі;
3) аэронавигациялық құрал-жабдықтар;
4) әуе қозғалысын басқару жабдықтары және оны пайдалану;
5) жер бедері және жер бетіндегі мінездемелік бағдарлар;
6) әуе қозғалысының мінездемелік ерекшеліктері;
7) ауа райының айрықша көріністері;
8) апаттық жағдайларда және іздеу-құтқару операциялары жағдайында іс-әрекет жоспары;
|
Радиолакциондық бақылау тұрғысының диспетчерінің, аудандық диспетчерлік орталығының (ӘҚҚК ауданы) радилакциондық бақылау диспетчерінің білікті белгілері
|
Үміткер қызметтік міндеттерге байланысты бақылау тұрғысының дисптечерінің және аудандық диспетчерлік орталығының (ӘҚҚК ауданы) радилакциондық бақылау диспетчерінің біліктілік белгілерінің талаптарына сай болуы қажет және келесі қосымша салалардағы ұсынылған құқықтарға сай білім деңгейін көрсетеді:
1) ұстанымдар, ӘҚҚК бақылау жүйесіне және осыған байланысты жабдықтарға сай қолдану және шектеу;
2) қажетті болғанда жер бетінің үстінен ұшу жоғарлығына сай ұстаным тәртіптерін қоса, бақылау барысында ӘҚҚК қызмет ету рәсімдерін ұсыну.
|
Ұшу қауіпсіздігін қамтамасыз етуге қатысатын
авиация персоналының кәсіптік даярлығының
үлгілік бағдарламасына
26-қосымша
№ р/н
|
Атауы
|
Қысқаша мазмұны
|
1.
|
Әдістемелік аспект және қолданбалы бағдарламалар
|
Сынақтық мерзімді ұйымдастыру және өткізу, ересектерді үйрету ұстанымдары, әдістемелік, техникалық және бағдарламалық құрал-жабдықтарды үйрету және білім деңгейін бақылау, нұсқаушы-сынақтан өтуші арасындағы қарым-қатынас, аудиториямен байланыс орнату, жаттығуларды әзірлеу
|
2.
|
Аэронавигациялық және метрологиялық ақпарат қызметтерімен танысу.
|
Аэронавигациялық ақпарат қызметін тағайындау,ұйымдастырылған САИ құрылымы, ҚР аэронавигациялық ақпараттар жинағы (AIP), аэронавигациялық ақпараттарды жинақтау және тарату, қонуға кіру схемасы, метеоминимумдар, метрология, атмосфера және атмосфералық үрдістер, метрологиялық құбылыстар және олардың кодификациясы, метрологиялық құралдар және жабдықтар.
|
3.
|
CNS/ATM тұжырымдамаларының жүйелерімен танысу
|
Сөз байланысы, ақпараттарды тіркеу, деректемелерді беру желісінің байланысы, навигация, радионавигациялық жабдықтар, серіктік жүйе, GNSS техникалық шолу, серіктік навигация, борттық жүйелер, ұшу тексерістері, радиолакциондық жүйелер және бақылау, радиолокатор, жер бетіндегі қозғалысты басқару, радиолакциондық деректерді беру форматтары, автоматты тәуелді бақылау, болашақ жүйелер, радиолакциондық станция, желілер, мамандандырылған ОРВД желілері, деректерді өңдеу, радиолакциондық деректерді өңдеу, ұшу жоспарын өңдеу, дисплей (тұтынушының интерфейсі), жедел деректер және пайдалану талаптарының деректері.
|
4.
|
Адамның мүмкіндіктері және шектеулері, қатерлер мен қателіктердің факторларын қадағалау ұстанымдары, сонымен қатар (TRM) тобының жұмысын оңтайландыруға дайындық
|
Ұшу қауіпсіздігінің басқару ұстанымдары, қауіп-қатер тұжырымдамасы және қауіп-қатерді бағалау ұстанымдары, ұшу қауіпсіздігін қамтамасыз ету саласындағы реттеулер,адамдық факторларының аспектісі, жұмысқа қатысты білімдер мен дағдылар, психологиялық факторлар, медициналық аспектілер, ұйымдастырылған және әлеуметтік факторлар, коммуникация, күйзеліс, адамның қателіктері, жұмыс әдістері.
|
5.
|
Авиациялық техника
|
Әуе кемелерінің конструктивті мінездемелері, олардың күшті белгілері және жабдықтары, ӘҚҚК қатынасты ӘК әр түрлерінің пайдалану ерекшеліктері
|
Ұшу қауіпсіздігін қамтамасыз етуге қатысатын
авиация персоналының кәсіптік даярлығының
үлгілік бағдарламасына
27-қосымша
№ р/р
|
Атауы
|
Қысқаша мазмұны
|
1.
|
ӘҚҚК ауысымының жұмысын ұйымдастыратын аспектілер, ұшу жетекшісінің жұмыс орны.
|
ӘҚҚК ауысымының жетекшісінің жедел ауысуы, ӘҚҚК ауысымында іс-қағаз жүргізу, әдістемелік жұмысты ұйымдастыру, есептік жүйе, қолданбалы бағдарламамен қамтамасыз ету, белгілеу, интерфейс және ұшу жетекшісінің жұмыс орнының автоматтандырылған функционалды мүмкіндіктері.
|
2.
|
Аэронавигациялық және метрологиялық ақпараттық қызметтері.
|
Аэронавигациялық ақпараттық қызметін тағайындау, САИ ұйымдастырылған құрылым, ҚР аэронавигациялық ақпараттар жинағы (AIP), ҚР циркуляры, аэронавигациялық ақпараттарды жинау және тарату, қонуға кіру схемасы, метеоминимумдар, метрология, атмосфера және атмосфералық үрдістер, метрологиялық құбылыстар және олардың кодификациясы, метрологиялық құралдар және жабдықтар.
|
3.
|
CNS/ATM тұжырымдамасының жүйесі
|
Сөз байланысы, ақпараттарды тіркеу, деректемелерді беру желісінің байланысы,навигация,радионавигациялық жабдықтар, серіктік жүйе, GNSS техникалық шолу, серіктік навигация, борттық жүйелер, ұшу тексерістері, радиолакциондық жүйелер және бақылау, радиолокатор, жер бетіндегі қозғалысты басқару, радиолакциондық деректерді беру форматтары, автоматты тәуелді бақылау, болашақ жүйелер, радиолакциондық станция, желілер, мамандандырылған ОРВД желілері, деректерді өңдеу, радиолакциондық деректерді өңдеу, ұшу жоспарын өңдеу, дисплей (тұтынушының интерфейсі), жедел деректер және пайдалану талаптарының деректері.
|
4.
|
Адамның мүмкіндіктері және шектеулері, қатерлер мен қателіктердің факторларын қадағалау ұстанымдары, сонымен қатар (TRM) тобының жұмысын оңтайландыруға дайындық
|
Ұшу қауіпсіздігінің басқару ұстанымдары,қауіп-қатер тұжырымдамасы және қауіп-қатерді бағалау ұстанымдары, ұшу қауіпсіздігін қамтамасыз ету саласындағы реттеулер,адмдық факторларының аспектісі, жұмысқа қатысты білімдер мен дағдылар, психологиялық факторлар, медициналық аспектілер, ұйымдастырылған және әлеуметтік факторлар, коммуникация, күйзеліс, адманың қателіктері, жұмыс әдістері.
|
Ұшу қауіпсіздігін қамтамасыз етуге қатысатын
авиация персоналының кәсіптік даярлығының
үлгілік бағдарламасына
28-қосымша
Оқу пәнінің атауы
|
Оқу пәнінің қысқаша мазмұны
|
Әуе құқығы
|
1) ұшуды қамтамасыз ететін куәлігі бар қызметкерге қатысты ережелер мен қағидалар; әуе қозғалысына қызмет көрсетудің рәсімдеріне тиесілі ережелер;
|
Әуе кемесі бойынша жалпы білім
|
1)пилоттың күшті қондырғылары, аспаптық жабдықтарынының жүйелері жұмысының ұстанымдары;
2) күшті қондырғылар мен пилоттарды пайдалаудағы шектеулері;
3) минималды жабдықтардың тізімі;
|
Ұшу есептік мінездемелер, жоспарлау және жүктемелеу рәсімдері
|
1) әуе кемелерінің ұшу-техникалық мінездемелеріне жүктеме мен бөлу салмағының әсер етуі; орталық пен салмақты есептеу;
2) ұшуды жеделді түрде жоспарлау;
жанармайдың шығынын есептеу және жанармай бойынша ұшудың ұзақтығы;
қосалқы әуежайды таңдау рәсімдері;
жол бағыты бойынша крейсерлік ұшуды басқару;ұшудың ұзартылған алшақтығы;
3) ӘҚҚК мақсатында ұшу жоспарын дайындау және ұсыну;
4) компьютердің көмегімен жоспарлау жүйесінің негізгі ұстанымдары;
|
Адамның мүмкіндіктері
|
ӘҚҚК және ӘҚЖ диспетчерлерінің міндеттеріне қатысты қолданылатын адамның мүмкіндіктері.
|
Метеорология
|
1) авиациялық метеорология; жоғарғы және төменгі қысымдардың орналасу салалары;фронттың құрылымы;ұшудың жол бағдарына және қонуына әсерін тигізетін ерекше құбылыстардың мінездемелері мен пайда болуы;
2) авиациялық метрологиялық мәліметтерді, карталарды және болжамдарды түсіну және қолдану; шартты белгілер мен қысқартулар; метрологиялық ақпараттарды қабылдау және қолдану ережелері;
|
Навигация
|
1) аэронавигацияның ұстанымдары және әсіресе ұшу аспаптары бойынша ережелердің орындалуы;
|
Пайдалану ережелері
|
1) аэронавигациялық құжаттамаларды пайдалану;
2) әдеттегі және қауіпті жүктерді тасымалдауды пайдалану рәсімдері
3)авиациялық оқиғалар мен келіспеушіліктерге тиесілі рәсімдер; апаттық жағдайларда ұшу ережелері;
4) заңсыз араласу актісімен және әуе кемелеріне қатысты қасқүнемдікпен байланысты рәсімдер;
|
Ұшу ұстанымдары
|
әуе кемелерінің санатына сәйкес ұшу ұстанымдары;
|
Радио байланыс
|
Әуе кемелерімен және жер бетіндегі тиесілі станциялармен байланысты жүргізу ережелері
|
Ұшу қауіпсіздігін қамтамасыз етуге қатысатын
авиация персоналының кәсіптік даярлығының
үлгілік бағдарламасына
29-қосымша
Оқу пәнінің атауы
|
Оқу пәнінің қысқаша мазмұны
|
Әуе құқығы.
|
1) Халықаралық заңнама: конвенциялар, келісімдер мен ұйымдар;
2) ҚР АА нормативтік-құқықтық акттері;
3) Авиациялық станция операторының куәлігін иеленушіге қатысты қағидалар мен ережелер;
4) ӘҚҰ ережелері мен рәсімдері;
5) Теңіздегі вертодромдар;
6) Ұшудың қауіпсіздігі;
7) Авиациялық оқиғалар мен жанжалдар.
|
Әуе кемелері бойынша жалпы білім.
|
1) ӘК қозғалтқыштарының, жүйелер мен аспаптық жабдықтың жұмыс істеу қағидалары;
2) ІК мен қозғалтқыштарын пайдаланушылық шектеу;
3) Минималды жабдықтың тізбесі.
|
Ұшу сипаттамаларын есептеу, жоспарлау мен жүктеуді есептеу.
|
1) ӘК жүктемесінің әсері және ұшу-техникалық сипаттамаларына массаны бөлу. Масса мен ценрлеуді есептеу;
2) Ұшуды жедел жоспарлау. Отын шығынын және отынмен ұшу ұзақтығын есептеу. Қосалқы аэродромды таңдау рәсімдері (вертодром). Маршрут бойынша крейсерлік ұшумен басқару. Ұшудың алыстығын ұлғайту;
3) ӘҚҰ мақсаттары үшін ұшу жоспарларын дайындау және ұсыну.
|
Адамның мүмкіндіктері
|
Қауіп-қатерлер факторлары мен қателер факторларын бақылау қағидаларын қоса алғанда, авиациялық станция операторының міндеттеріне қатысты адамның мүмкіндіктері.
|
Метеорология.
|
1) Авиациялық метеорология және авиацияның метеоқамтамасыз етілуін реттемелейтін құжаттар;
2) Азаматтық авиацияда метереологиялық қамтамасыз етудің негізгі міндеттері;
3) Төмен және жоғары қысым облыстарының орнын ауыстыру;
4) Фронттар құрылымы, маршрут бойынша ұшып көтерілу, ұшу және қону жағдайларына әсер ететін ауа-райының ерекше құбылыстарының туындауы және сипаттамалары;
5) Авиациялық метеорологиялық жинақтарды, карталар мен болжамдарды түсіну және қолдану;
6) Кодтар мен қысқартулар;
7) Метеорологиялық аспаптар. Автоматты метеорологиялық станциялар;
8) Метеорологиялық ақпаратты алу мен пайдалану ережелері.
|
Навигация.
|
1) Аэронавигация қағидалары;
2) Негізгі навигациялық түсініктер;
3) Ұшуды орындау ережелері;
4) Навигацияның геоақпараттық негіздері;
5) Навигацияның геотехникалық құралдарын қолдану;
6) Радионавигациялық құралдарды қолдану;
7) Навигациялық арақатынаста ұшу қауіпсіздігін қамтамасыз ету.
|
Пайдалану ережелері.
|
1) Аэронавигациялық құжаттаманы пайдалану;
2) Қарапайым және қауіпті жүкті тасымалдаудың пайдалану рәсімдері;
3) Авиациялық оқиғалар мен жанжалдарға қатысатын рәсімдер. Апаттық жағдайдағы ұшу ережелері;
4) Заңсыз кедергі жасау акттері мен ӘК қатысты дивесияларға қатысты рәсімдер.
5) Авиациялық станция операторының жұмыс істеу технологиясы.
|
Радиобайланыс.
|
Әуе кемелерімен және тиісті жерасты станциялармен байланыс жүргізу ережелері.
|
Байланыс пен навигацияның радиотехникалық құралдары.
|
1) Радио теориясы және радиостанциялар жұмысы;
2) Радионавигациялық жабдық пен авиациялық электрбайланыс құралдарының жұмыс істеуінің негіздері және қағидалары;
3) Теңіз қондырғыларының радиожабдығының жұмыс істеу технологиясы.
|
Ұшу қауіпсіздігін қамтамасыз етуге қатысатын
авиация персоналының кәсіптік даярлығының
үлгілік бағдарламасына
30-қосымша
Оқу пәнінің атауы
|
Оқу пәнінің қысқаша мазмұны
|
Тәжірибелік оқыту әдістемесі
|
1) Тиімді оқыту элементтері;
2) Тағылымдаманы ұйымдастыру және өткізу;
3) Нұсқаушылар-тағылымдамадан өтушілердің өзара қатынасы;
4) Білім деңгейін бағалау және тексеру;
5) Талдау өткізу және қателерді түзету.
|
Әуе құқығы.
|
1) Халықаралық заңнама: конвенциялар, келісімдер мен ұйымдар;
2) ҚР АА нормативтік-құқықтық акттері;
3) Авиациялық станция операторының куәлігін иеленушіге қатысты қағидалар мен ережелер;
4) ӘҚҰ ережелері мен рәсімдері;
5) Теңіздегі вертодромдар;
6) Ұшудың қауіпсіздігі;
7) Авиациялық оқиғалар мен жанжалдар.
|
Әуе кемелері бойынша жалпы білім.
|
4) ӘК қозғалтқыштарының, жүйелер мен аспаптық жабдықтың жұмыс істеу қағидалары;
5) ІК мен қозғалтқыштарын пайдаланушылық шектеу;
6) Минималды жабдықтың тізбесі.
|
Ұшу сипаттамаларын есептеу, жоспарлау мен жүктеуді есептеу.
|
4) ӘК жүктемесінің әсері және ұшу-техникалық сипаттамаларына массаны бөлу. Масса мен ценрлеуді есептеу;
5) Ұшуды жедел жоспарлау. Отын шығынын және отынмен ұшу ұзақтығын есептеу. Қосалқы аэродромды таңдау рәсімдері (вертодром). Маршрут бойынша крейсерлік ұшумен басқару. Ұшудың алыстығын ұлғайту;
6) ӘҚҰ мақсаттары үшін ұшу жоспарларын дайындау және ұсыну.
|
Адамның мүмкіндіктері
|
Қауіп-қатерлер факторлары мен қателер факторларын бақылау қағидаларын қоса алғанда, авиациялық станция операторының міндеттеріне қатысты адамның мүмкіндіктері.
|
Метеорология.
|
9) Авиациялық метеорология және авиацияның метеоқамтамасыз етілуін реттемелейтін құжаттар;
10) Азаматтық авиацияда метереологиялық қамтамасыз етудің негізгі міндеттері;
11) Төмен және жоғары қысым облыстарының орнын ауыстыру;
12) Фронттар құрылымы, маршрут бойынша ұшып көтерілу, ұшу және қону жағдайларына әсер ететін ауа-райының ерекше құбылыстарының туындауы және сипаттамалары;
13) Авиациялық метеорологиялық жинақтарды, карталар мен болжамдарды түсіну және қолдану;
14) Кодтар мен қысқартулар;
15) Метеорологиялық аспаптар. Автоматты метеорологиялық станциялар;
16) Метеорологиялық ақпаратты алу мен пайдалану ережелері.
|
Навигация.
|
1) Аэронавигация қағидалары;
2) Негізгі навигациялық түсініктер;
3) Ұшуды орындау ережелері;
4) Навигацияның геоақпараттық негіздері;
5) Навигацияның геотехникалық құралдарын қолдану;
6) Радионавигациялық құралдарды қолдану;
7) Навигациялық арақатынаста ұшу қауіпсіздігін қамтамасыз ету.
|
Пайдалану ережелері.
|
1) Аэронавигациялық құжаттаманы пайдалану;
2) Қарапайым және қауіпті жүкті тасымалдаудың пайдалану рәсімдері;
3) Авиациялық оқиғалар мен жанжалдарқа қатысатын рәсімдер. Апаттық жағдайдағы ұшу ережелері;
4) Заңсыз кедергі жасау акттері мен ӘК қатысты дивесияларға қатысты рәсімдер.
5) Авиациялық станция операторының жұмыс істеу технологиясы.
|
Ұшу қағидалары.
|
ІК тиісті санатына қатысты ұшу қағидалары.
|
Радиобайланыс.
|
Әуе кемелерімен және тиісті жерасты станциялармен байланыс жүргізу ережелері.
|
Байланыс пен навигацияның радиотехникалық құралдары.
|
1) Радио теориясы және радиостанциялар жұмысы;
2) Радионавигациялық жабдық пен авиациялық электрбайланыс құралдарының жұмыс істеуінің негіздері және қағидалары;
3) Теңіз қондырғыларының радиожабдығының жұмыс істеу технологиясы.
|
Ұшу қауіпсіздігін қамтамасыз етуге қатысатын
Достарыңызбен бөлісу: |
