Синоптикалық метеорология
1. Ең жақсы нәтижелерді беретін жас қысым жүйелерінің жылжу тәсілдері:
A) Биік термобарикалық алабтың құрылысын ескеретін
B) Бьеркнес-Сульберг әдісі
C) Ауа температурасы алқабының ерекшеліктерін ескеретін
D) Жетекші ағын әдісі
E) Кеңістіктік жетекші ағынның әдісі
2. Ағын келесі жағдайларда жетекші болады:
A) 500 гПа деңгейінде, циклон толу кезеңіне жеткенде
B) Барлық тропосферада және төмен стратосферада жылдамдықтың орташа векторы болатын ағын
C) Антициклонның дамуы бойынша төменгі шекараның өсуін ескеретін
D) АТ700 картасында, егер циклон 850 гПа деңгейіне дейін байқалса
E) Изогипстер ОТ-500/1000 картасындағы изотермаларға параллельды болатын ағын
|
3. Антициклонның даму кезеңдері келесі пікірлермен сипатталады:
A) Антициклондардың соңғы даму кезеңінде көлемі, циклонға қарағанда, аз болады
B) Даму процессінде антициклон төмен жылжымалы қысым жүйесінен квазивертикальды осі бар азжылжымалы биік қысым жүйесіне ауысады
C) Дамуының әр кезеңінде антициклонда сәйкес термобарикалық алқап болады
D) Дамуының бастапқы кезеңі ең ұзақ болып табылады
E) Антициклонның ортаңғы бөлігінде ауа райы жағдайлары дамуының барлық кезеңінде шамалы біртекті
|
4. Аралықтық антициклон:
A) Фронтальды антициклон
B) Пайда болуы мен эволюциясы ЖФА байланыспаған антициклон
C) Суық ауада қалыптасатын антициклон
D) Биік қысым жүйесі
E) Бір топтың циклондарын бөлетін антициклон
F) Меридиональды бағытта жылжитын антициклон
|
5. Циклонның әр даму кезеңінде оның толуына әсер ететін факторлар:
A) Жер бетінде үйкелістің конвергенциясы
B) Циклонның орталығы биік жыраның алдыңғы бөлігінде
C) Реттелген жоғары бағытталған ағындар
D) Циклонның артқы бөлігінде суықтың адвекциясы оның алдыңғы бөлігіндегі жылудың адвекциясынан күштірек
E) Циклонның артында суықтың адвекциясы, алдыңғы бөлігінде және орталығында жылудың адвекциясы
F) Циклонның орталығына суықтың адвекциясы
|
6. Заманауи теория бойынша цикло- және антициклогенезге термикалық фактордың үлесін бағалағанда қолданылатын қорытындылар:
A) Барлық қорытындылар сандық есептеу үшін жарамды
B) Орташа деңгейден жоғары термикалық фактордың үлесі таңбасын ауыстырады
C) Қабаттың орташа температура алабында суық жырасы күшейгенде жер бетінде антициклогенез болады
D) СТ алабында термикалық жотаның күшеюі болғанда жер бетінде циклогенез байқалады
E) СТ картасында суық жыраның әлсіреуі болғанда жер бетінде антициклогенез байқалады
F) Термикалық фактордың үлесі барлық деңгейлерде бірдей
|
7. Цикло- және антициклогенездің заманауи теориясына қойылған идеялар:
A) Ауаның тұрақсыз күйі
B) Уақыт өте геопотенциал лаплассианның өзгеруінің мәні мен таңбасы
C) Фронтта орография әсерінен толқын пайда болады
D) Адвективті және динамикалық факторлар бірігіп әрекет етеді
E) Изобаралық беттіктердің иілуі
F) Циклондардың дамуының негізгі себебі болып конденсация процессі табылады
G) Қысымның өзгеруі біркелкі емес
|
8. Изобаралық беттіктің биіктігінің өзгеруіне жел векторының дивергенциясының үлесін бағалаған кезде қолданылатын қорытындылар:
A) Антициклондар жиі шашырайтын изогипстер аумағында пайда болады
B) Изогипстердің циклонды қисықтығы кезінде бұл фактордың әсері әлсірейді
C) Циклондар жиі орта тропосферада қосылатын изогипстер аумағында пайда болады
D) Изогипстердің антициклонды қисықтығы кезінде дивергенцияның әсері күшейеді
E) Жылдамдық дивергенциясының бірдей мәндерінде бұл фактордың үлесі циклондарда көп
F) Орта тропосферада шашырайтын изогипстері бар қысым алқабының құрылымы циклогенезді болып табылады
G) Жел векторының дивергенциясының таңбасын сапалы анықтау қиындатылған
|
9. Циклондық құйынның вертикаль бойынша тасымалдануы арқылы изобаралық беттіктің биіктігінің өзгеруі  формуламен бағаланады Одан келесілер шығады:
A) Циклонды құйынның биіктік боынша өсуі кезінде төмен бағытталған қозғалыстар изобаралық беттіктің төмендеуін қалыптастырады
B) Фронтальды аумақтар аймағында осы фактордың үлесі басқа факторлармен бірдей
C) Циклонды қисықтықтың биіктік бойынша төмендеуі кезінде төмен бағытталған қозғалыстар изобаралық беттіктің төмендеуін қалыптастырады
D) Антициклонды құйынның биіктік боынша төмендеуі жоғары бағытталған қозғалыстар кезінде изобаралық беттіктің өсуін береді
E) Біртекті ауа массасында бұл фактордың үлесі көбейеді
F) Фронт аумағында бұл мүшенің реті теңдеудің басқа мүшелерінің ретімен бірдей, адвективті мүшеден басқа
G) Антициклонды құйынның биіктік боынша өсуі кезінде жоғары бағытталған қозғалыстар изобаралық беттіктің өсуін береді
|
10. Изобаралық беттіктің биіктігінің уақыт ішінде өзгеруіне құйынды фактордың әсерін сапалы бағалауы келесі қорытындыларға келеді:
A) Антициклонды иілген изогипстердің қосылуы кезінде изобаралық беттіктердің жергілікті өсуі болады
B) Құйынды фактордың таңбасы тек қана ағын бағытында абсолюттік геопотенциал лапласианның өзгеруінен тәуелді
C) Құйынды фактордың үлесі изогипс бағытында абсолюттік геопотенциал лапласианның өзгеруіне тура пропорционалды
D) Басқа тең жағдайларда ең аз өзгерулер ЖФА астында байқалады
E) Оның әсері соғұрлым күшті, неғұрлым геопотенциал градиенті аз
F) Циклонды иілген изогипстердің шашырауы изобаралық беттіктердің жергілікті төмендеуіне болысады
G) Циклонды иілген изогипстердің қосылуы кезінде изобаралық беттіктердің жергілікті төмендеуі болады
|
Агрометеорология
1. Қуаңшылықтың түрлері:
A) Өсімдік қуаңшылығы
B) Ыстық куаңшылық
C) Атмосфералық куаңшылық
D) Жалпы куаңшылық
E) Топырақ қуаңшылығы
|
2. В.Н. Степановтың жіктемесі бойынша үсікке шыдамсыз ауылшаруашылық дақылдарының түрлері:
A) Қант қызылшасы
B) Жүгері
C) Күріш
D) Қарақұмық
E) Мақта
|
3. В.Н. Степановтың жіктемесі бойынша үсікке шыдамдылығы төмен ауылшаруашылық дақылдарының түрлері:
A) Картоп
B) Орамжапырақ
C) Қарақұмық
D) Тары
E) Жүгері
|
4. Қуаңшылық және аңызақпен күрес жолдарының бағыттары:
A) Химиялық
B) Биофизикалық
C) Аграрлық
D) Агротехникалық
E) Мелиоративтік
F) Селекциялы-генетикалық
|
5. Жарық ресурстарын сипаттайтын көрсеткіштер:
A) А.П. Сляднев пен В.А. Сенниковтың көрсеткіші
B) Жеслиннің гелиотермикалық көрсеткіші
C) Д.И. Шашконың көрсеткіші
D) Ф.Ф. Давитаяның фототермикалық индексі
E) П.И. Колосковтың көрсеткіші
F) Физиологиялық белсенді радиация (ФБР) жинағы
|
6. Вегетативті кезеңде өсімдіктің пайда болатын органдары:
A) Жемісі
B) Сабағы
C) Жапырақтары
D) Гүлі
E) Тамыры
F) Бұтағы
|
7. Тамыр жемісті дақылдарда бірінші жылы белгіленетін фазалары:
A) Қос жапырақтарының пайда болуы
B) Шығу фазасы
C) Пісе бастауы
D) Толық пісу
E) Бүйір сабақтарының пайда болуы
F) Тамыр жемісінің өсуі
G) Сабақтану
|
8. Сүйекті жемісті дақылдар:
A) Шабдалы
B) Шие
C) Алма
D) Өрік
E) Құлпынай
F) Қарақат
G) Жүзім
|
9. Аңызақты бағалау әдістерін ұсынған ғалымдар:
A) Е.Е. Федоров
B) П.И. Колосков
C) А.М. Алпатьев
D) Е.А. Цубербиллер
E) Н.И. Гойс
F) Х.Л. Пенман
G) М.С. Кулик
|
10. Биік сабақты біржылдық дақылдар:
A) Жаздық бидай
B) Күнбағыс
C) Арпа
D) Қара бидай
E) Күздік бидай
F) Сұлы
G) Жүгері
|
