СӨЖ (СӨЖО) бойынша әдістемелік нұсқаулар

1.Монетаризм - ол:

A) ақша реформасының түрі;

B) ақша міндеті алтын мен күміске негізделген ақша жүйесі;

C) ақша айнамылының негізі және жалпы эквиваленты болып табылатын белгілі ережелерге бағындырылмайтын ақша жүйесі;

D) металдын өлшем салмағының маңызы белгілі ережелерге бағындырылмайтын ақша жүйесі.

Е) көп металл косылысынан жасалған ақша.
2. Ақшаға сұраныс түсінігі нені білдіреді:

A) бағалы қағаздарды ұстау, қажетті жағдайда фиксировалған бағамен ақшаға жеңіл;

B) ақша сомасың кәсіпкер несие берудегі және пайдалану мүмкіншілігі белгіленген ставка бойынша;

C) табыстын бөлінетің кризистік күндерге алып қалу;

D) сол сұраныста ақшаға активтер жағынан белгіленген

Е) сол да ақша сомасына активтер жағынан және сұраныстын ақшаға жасаған шарты.

А) бағалы қағаздарды сатады және сатып алады;

В) өздерінің клиенттерінің операциялары бойынша шоттарды жүргізеді;

С)тауарлардысатпайды;

Е) несие береді.

A) металлдың және нақты қағаз ақша және чек жинағы;

B) металлдың және нақты қағаз ақша және тез жинағы;

C) металлдың және нақты қағаз ақша және бүкіл банктін депозиті;

D) бүкіл ақша және "ақша дерлік";

Е) барлық ақша жүйесі.

А) «ақша дерлік» өзіне банктік шоттағы депозиттарды жатқызады;

В) ақшаны «ақша дерлікке» қарағанда көп жұмсауға болады;

С) ақша «ақша дерлікке» қарағанда тезірек айналымға түседі;

Е) «ақша дерлік» өзіне ақшаға сатылатын барлық тауарларды қосады.

А)ақша ұсынысының төмендеуіне;

С)ақша сұранысының төмендеуі;

Е) ақша нарығындағы тепе-теңдікке.

А) банктік жүйенің барлық қолма-қол ақшасы;

Е) еңбек ақы.

A) пайздың номиналдық ставкасына ақша масса өсімінің әсер етуі;

B) пайздың номиналды ставкасына ақша масса өсімінің әсер етпеуі;

C) жалпы баға денгейінің өсімі;

D)кіріс денгеінің нақты ауысуы;

Е) халықтың нақты табысының құлдырауы.

A) нақты экономикалық құбылысты және олардың өзара байланысын;

B) «Не болу керек?»;

C) жорамал айту;

D) кәсіпорынның тиімділігі;

E) абстракты категория.

1. 
   Қолайлы болатын;
   

C) қоғамның бөлу еңбегінің дамыуна кедергі жасамады;

D) натуралды өндірісті пайда болғызбады;

Е) үнемділік болған.

2. Өзін - өзі бақылау сұрақтарына жауап беру

3. Тест сұрақтарына жауап беру

4. Тақырыпқа қатысты есептерді шығару

5. Төмендегі тақырыптарға реферат дайындау:

«Ақша және игіліктер нарығындағы бірлескен тепе – теңдік және оны IS-LM моделінің көмегімен талдау», «IS-LM моделі және Кейнс мультипликаторы».

6. Төмендегі сұрақтарға жазбаша жауап беріп, жауаптарды негіздеңдер:

A).Графикте жиынтық сұраныс қисығы (AD) бейнеленген:

Мұндағы абсцисс осі мен ордината осі нені білдіреді?

B) Мыналар арасындағы функционалдық тәелділік қандай:

1) жалпы бағалар деңгейімен өзгеруімен; 2) пайыз ставкасының өзгеруімен және 3) ұлттық экономика масштабында жиынтық шығындардың өзгеруімен? Осы үш параметр жиынтық сұраныс қисығының теріс көлбеулілігін қалайша түсіндіре алады?

C). Жиынтық сұраныс қисығының оң жаққа орын ауыстыруына қандай себептер ықпал етуі мүмкін? Ал сол жаққа орын ауыстыруы ше?

D). Өндірістің нақты көлемі мен жалпы бағалар деңгейіне АS қисығы өзгермегенде АD қисығының өзгеруі қалай ықпал етеді?

7. Тақырып бойынша қосымша глоссарий құру.
Өзін - өзі бақылауға арналған сұрақтар:

1. 
   Тауарлы және ақшалай нарыққа анықтама беріп, олардың экономикадағы ролін анықтаңдар.
   
2. 
   IS-LM бірлескен тепе- теңдік моделінің алғышарттары қандай?
   
3. 
   Құрудың үш тәсілдерінен шыға отырып, IS қисығына анықтама беріңдер (үш тәсіл: жинақтау мен инвестиция графигі арқылы, «кейнсиандық крест» арқылы, жиынтық сұранысқа құйылу және ағылу моделі арқылы).
   
4. 
   IS сызығының орын ауыстыруы және оның көлбеулілігіне қандай факторлар ықпал етеді?
   
5. 
   IS қисығының неоклассикалық және кейнсиандық интерпретациясы арасындағы айырмашылықтар қандай?
   
6. 
   LM қисығына анықтама беріңдер. Оның көлбеулілігі мен жылжулары неден тәуелді болады?
   
7. 
   Экономика үшін ақша – несие және фискалдық саясаттардың зардаптары қандай?
   
8. 
   Жеке инвестициялардың «ығыстыру эффектісі» неден байқалады?
   
9. 
   Өтімді және инвестициялық қақпан деген не?
   
10. 
    Игіліктер және ақша нарығындағы бірлескен тепе – теңдікке қалай қол жеткізуге боады?
    

1. Мемлекет бюджетінің тапшылығын қысқарту және инфляция деңгейін төмендету үшін үкімет салықты өсіреді. ІS-LМ үлгісін қолдана отырып графигін көрсетіңдер және пайыз мөлшерін өзгертпес үшін Ұлттық банк қандай шаралар қолданады?

2. Мемлекеттік сатып алу 500, салық функциясы Т = 0,4Ү, трансферт функциясы F = 0,2Ү, баға деңгейі: Р = 1. Пайыз мөлшерлемесі R = 0,1 болғандағы қарыз D = 1000. Нақты өндіріс көлемі 2000, ал әлуетті өндіріс көлемі 2500-ге тең.

а) Мемлекеттік бюджет сальдосы оң мән бе, әлде теріс мән бе?

ә) Мемлекеттік бюджеттің циклдік тапшылығы қанша?

С = 20 + 0,8 (Ү-Т+F) (тұтыну).

I = 60 (инвестиция).

Т = 40 (салықтар).

Ғ = 10 (трансферттер).

G = 30 (мемлекеттік шығын).

а) Тепе-теңдік кіріс деңгейін есептеңдер.

ә) Мемлекет салық деңгейін 40-тан 50-ге дейін жоғарылатты (мемлекеттік шығындар G =30)

1. "IS-LM" екі еселенген тепе-теңдік модельді кім ойлап тапты:

A) ағылшын экономисті Дж. М. Кейнс;

B) американдық экономист П. Самуэльсон;

C) американдық экономист В. Леонтьев;

D) ағылшын экономисті Д. Хикс.

Е) К. Маркс.
2. Қисық "IM" бейнесі:

A) барлық ҰТ-тың комбинациясы және ставканың пайыздың тенелуі, яғни ақша нарығында тепе-теңдікті қамтамасыз етеді;

B) белгіленген уақыт периодында жеке салмағының келіп түсуі;

C) құнның максималды айырымы, яғни тұтынушы тауардың берілгені төлеуге даяр, және оның нарықтағы құны;

D) ақшаның соммасы, яғни сатылған тауар ішін өндірушінің алған ақша;

E) сатып алудың ұсынысының көлемі өндіріс технологиясына тәуелді.

A) шекті көңіл аудару жоғары;

B) салық салуға шегі ставка онша жоғары емес;

C) импорттарға шегі ауқым онша жоғары емес;

D) ақшада сұраныс сезімділігі жоғары, яғни нарықтағы динамикалық ставкаларының пайызы және жоғары емес ЖҰӨ динамикаға.

Е) жинақтауға шекті икемділіктің аса көп болуы.

A) шегті көңіл аудару тұтынуға жоғары;

B) инвестицияның сезімділігі және таза экспортта динамикалық пайызының ставкасы жоғары;

C) салық салуға шекті ставка онша жоғары емес;

D) импорттауға шегті ауқым онша жоғары емес;

Е) сұраныс пен ұсыныстың тепе-теңдігінде.

A) өсу ұсынысы LM қисығында көрінеді;

B) бағаның төмендеуі - қисық қозғалысымен LM оңға;

C) мемлекеттік шығынның өсуі - қисық қозғалысымен IS солға;

D) салықтық өсуі - қисық қозғалусымен IS оңға.

E) бағаның жоғарлауы IS қисығы солға қарай жылжуы.

A) ақшаға сұраныс функциясы табыс пен пайызды ставкадан шығады;

B) жинақтауының көлемі жинақталған заттардың пайызды ставкасымен анықталады;

C) инвестицияның көлемін функциясы ол пайызды ставка;

D) табыстың орналасу аумағы тұтынудың көлеміне тәуелді емес;

E) ҰТ-тың көлеміне тұтынудың көлеміне тәуелді.

А) прценттік ставка эффектісі;

В) байлық эффектісі;

С) импорттық сатып алулар эффектісі;

D) кассалық қалдықтар эффектісі;

Е) кедейлік эффектісі.

А) тұтыну шығындарындағы өзгерістер;

В) инвестиция шығындарындағы өзгерістер;

С) мемлекеттік шығындарындағы өзгерістер;

D) экспорттың таза көлеміне кеткен шығындарындағы өзгерістер;

Е) бірлік өнім сұранысындағы өзгерістер.

А) ҰШЖ көрсеткіштерінің өзара байланысқан жүйесін;

В) баға деңгейін анықтайтын факторлар;

С) депрессия фазасы ұзақтығының ұлғаюы және аяққа тұру фазасының ұзақтығының қысқаруы;

D) технологиялық өзгерістер деңгейін;

Е) проценттік ставка деңгейін.

A) инвестицияға сұраныс көбееді, егер пайыз төмендесе;

B) инвестицияға сұраныс көбеймейді, егер пайыз төмендесе;

C) ақшаның құны өсуі, жалпы ұлттық көлемінен әкеліп соғады;

D) үй шаруашылық актив портфелді және нақты ақшаны құрады;

E) инвестициялар сұранысына қарсылық білдірмейді.

1. Тақырып сұрақтарын ауызша талқылауға дайындалу

2. Өзін - өзі бақылау сұрақтарына жауап беру

3. Тест сұрақтарына жауап беру

4. Тақырыпқа қатысты есептерді шығару

5. Төмендегі тақырыптарға рефераттар дайындау: «Жиынтық ұсыныс және макроэкономикалық шаруашылықтағы оның параметрлері», «Еңбекке сұраныс пен ұсыныс», «Жабық экономикадағы жиынтық сұраныс пен ұсыныстың тепе - теңдігі».

6. «Еңбек нарығы және еңбекақы» тақырыбына топтық жобаны дайындау.

7. Тақырып бойынша қосымша глоссарий құру.

8. Семинарлық сабақтың 1,2 сұрақтары дәстүрлі формада талқыланып, 3,4 сұрақтары презентация түрінде өтеді.
Өзін - өзі бақылауға арналған сұрақтар:

1. 
   Өндіріс факторларына анықтама беріп, өндірістік функцияны көрсетіңдер.
   
2. 
   Өндіріс факторлары бойынша ұлттық табысты бөлу механизмін көрсетіңдер.
   
3. 
   Жиынтық ұсыныс деген не және оның құраушылары қандай?
   
4. 
   Жиынтық ұсыныс динамикасына қандай бағалық және бағалық емес факторлар ықпал етеді?
   
5. 
   Жиынтық ұсынысқа қатысты классикалық және кейнсиандық тәсілдемелер арасындағы айырмашылықты атаңдар
   
6. 
   Еңбек нарығына сипаттама беріп, еңбекке сұраныс пен ұсыныстың айырмашылықтарын атаңдар.
   
7. 
   Еңбек нарығында қандай жағдайда тепе – теңдік туындайды?
   
8. 
   AD-AS қисықтарының қиылысуы нені білдіреді
   
9. 
   «Макроэкономикалық тепе-теңдік» түсінігін ашыңдар. Жиынтық ұсыныс пен жиынтық сұраныс өзгерістері нақты ЖҰӨ динамикасы мен бағалар деңгейіне ықпал етеді?
   

1. Кестеде жиынтық сұраныстың негізгі құрауыштарының динамикасына әсер ететін бағадан тәуелсіз факторлар көрсетілген. Осы кестені толтырыңдар. Екінші бағанада сәйкес келетін жиынтық сұраныстың құрауьшггарьн, ал үшіншісіне оның өзгерісін (өсу (+), кему (-)) көрсетіндер.

ә) Сұраныс қисығының қозғалысы баға деңгейіне қалай әсер етеді? Оның көлемі қалай өзгереді.

б) Егер экономикада өнім өндіру 50%-ға қысқарса, жиынтық ұсыныс қисығы қалай өзгереді?
3. Суретте жиынтық сұраныс қисығы көрсетілген:

а) Егер жиынтық ұсыныс қисығы вертикальды сызықта, нақты ЖҰӨ деңгейі 140 млрд. долларға тең болса, онда тепе-тендік көлемінде бағаның

деңгейі нешеге тең болады?

ә) Егер жиынтық ұсыныс қисығы горизонтальды сызық, баға деңгейі 120-ға тең болса, онда тепе-теңдік ЖҰӨ нешеге тең?

б) Егер жиынтық ұсыныс функциясы келесі түрде берілсе: Р = - 40+0 (мұндағы; Р - баға деңгейі, ал 0 - нақты ЖҰӨ көлемі), онда өнімнің

нақты көлемі және баға деңгейі неге тең?

1) Жиынтық ұсыныс қисығы кейнстік кесіндіде болғанда, нақты ЖҰӨ көлемі қандай аралықта өзгереді?

2) Жиынтық ұсыныс қисығы классикалық кесіндіде болғанда, нақты ЖҰӨ көлемі және баға деңгейі қандай аралықта өзгереді?

3) Жиынтық ұсыныс қисығы аралық кесіндіде болғанда, нақты ЖҰӨ көлемі қандай аралықта өзгереді?

ә) Төмендегі суретті пайдаланып, жиынтық ұсыныстың графигін сыз.

б) Кестеде жиынтық сұраныс функциясының 3 варианты берілген. Төмендегі кестеде берілген 3 вариантқа сәйкес келетін АД1, АД2 және АДз жиынтық сұраныс қисығын сыз, 3 варианттың әрқайсысына ЖҰӨ тепе-теңдік көлемін және бағаның тепе-теңдік деңгейін анықтандар.

а) Егер оның сұраныс қисығы АД₁ -ден АД₂-ге; АДз-тен АД4-ке; АД₅-тен АД6-ға орын ауыстыратын болса, онда жиынтық сұраныстың динамикасын анықтандар.

б) АД₃ қисығының АД4-ке орын ауыстыруы нақты ЖҰӨ мен баға деңгейінің динамикасына қалай әсер етеді?

в) АД₅ қисығының АД₆-ға орын ауыстыруы нақты ЖҰӨ мен баға деңгейінің динамикасына қалай әсер етеді?

г) Егер суретгегі АД қисығы солға жылжыса, жиынтық сұраныс қалай өзгереді?

д) Егер АД солға жылжыса, онда жиынтық сұраныстың өзгеруі ЖҰӨ мен баға деңгейінің динамикасына қалай әсер етеді?
Тесттер:

1.Жиынтық ұсыныс - бұл:

A) мемлекеттік шығындар сомасы;

В)берілген баға деңгейі кезінде қоғам масштабында ұсынылған тауар және қызмет саны;

С)мемлекеттік салық салу және мемлекеттік шығындарды бекіту процессі;

D)мемлекеттік бюджеттің тапшылығы;

Е)тиімді жұмысбастылық жүйесін қамтамассыз ету.

2.Жиынтық сұраныс пен жиынтық ұсыныс арақатынасы нені сипаттайды:

А) берілген баға деңгейінде ТҰӨ шамасын;

В) берілген баға деңгейінде СОП шамасын;

С) берілген баға деңгейінде НД шамасын;

D) инфляция шамасын;

A) ақша ұсынысының күрт өзгеруінің нәтижесі;

B) ақша айналымы жылдамдығының күрт өзгеруі;

C) инвестициялық сұраныстын күрт тұрақсыздануы;

D) тауар өндірудін азаюы;

E) бағаның өсуі.

А) ресурстарға бағаның күрт өсуі;

В) табиғи апаттар;

С) заңдылықтардағы өзгерістер;

Е) кәсіподақ рөлінің төмендеуі.

А) бюджеттік-салықтық саясат;

В) ҰТ деңгейінің өмір сүруі;

С) мемлекеттік шығындар мен салықтардың табыстарға мультикативті әсер етуі;

D) жоспарланылатын инвестициялар;
Е) халық табысы.
6.Жеке тауар ұсынысының қисығына қарағанда жиынтық ұсыныс қисығын тұрғызу кезінде не ескеріледі:

А) тауар және ресурстық нарықтарда баға деңгейінің өзгеру қарқыны арасындағы айырмашылық;

В) нақты кассалық қалдықтар эффектісі;
С) проценттік ставка эффектісі;
D) импорттық сатып алу эффектісі;

Е) мультипликатор эффектісі.

7.Жоғарыда аталған нарықсыз детерминанттар (факторлар) жиынтық ұсыныстың қисығын оңға – солға жылжытпайды:

А) ресурстарға бағаның өзгеруі;

В) өндірістік еңбектің өзгеруі;

С) нормативті – құқықтық нормалардың өзгеруі;

D) технологиядағы өзгерістерді;

Е) ресурстарға бағаның тепе-теңдігі.

A) инвестициялардың ұлттық табыстын пайздық нормаларының тұтынушылар;

B) жағдайының денгейінің төмендеуін;

C) сату көлемінін максимизациясын;

D) халықтың нақты және номиналдық табысының өсуі;

Е) ақшаның жалпы денгейінін өсуін және халықтын нақты табысының төмендеуін.

А) өнімнің шығару көлемі және бағаның өсуі;

В) бағаның өсуімен шығарудың көлемімен кемуі;

С) бағаның және шығару көлемінің түсуі;

D) бағаның түсуі және шығарудың өсуі;

Е) ұсыныстың шектелуі.

A) еңбек ақының нарық ставкалары;

B) еңбек ақының номиналдың ставкасы;

C) пайыздықставкіден;

D) еңбек ағының не нақты да емес не номиналды де емес, не пайыздық ставкаларынан да тәуелсіз;

Е) өндірістік жұмыскерлердің санынаң.

1. Тақырып сұрақтарын ауызша талқылауға дайындалу

2. Өзін - өзі бақылау сұрақтарына дайындалу

3. 1 семинарлық сабақ сұрақтары дәстүрлі формада және жарыс түрінде талқыланатын болады.

4. Екінші семинарлық сабақ визуализация семинары түрінде өткізілетін болады.

5. 3 семинарлық сабақтың сұрақтары проблемалы – ақпараттық семинар формасында өткізілетін болады.

6. Тест сұрақтарына дайындалу

7. Тақырыпқа қатысты есептерді шығару

8. Төмендегі тақырыптарға рефераттар жазу:

«Халықаралық экономика теориялары», «Ашық экономикадағы тұрақтандыру саясаты».

9. Тақырып бойынша қосымша глоссарий құру.
Өзін - өзі бақылауға арналған сұрақтар:

1. 
   Ашық экономика деп нені түсінесіңдер?
   
2. 
   Шағын және ашық экономиканың ерекшеліктері қандай?
   
3. 
   Манделл – Флеминг ашық экономикасының моделін сипаттаңдар.
   
4. 
   Қалқымалы айырбас курсы болғандағы Манделла – Флеминг моделін пайдалана отырып, жиынтық табыс, айырбас курсы және салықтар жоғарылағандағы ағымдық операциялар шотының қалай өзгеретінін түсіндіріңдер.
   
5. 
   Жұмыспен толық қамтылмаған ашық экономикада қалқымалы айырбас курсы жағдайындағы ынталандырушы ақша саясатын пайдаланудың нәтижелері қандай?
   
6. 
   Неге IS-LМ моделі макроэкономикадағы жалпы тепе – теңдікті емес, тек сұраныстың тепе – тең деңгейін сипаттайды?
   
7. 
   «Кейнстік крест» моделінің көмегімен сауда балансы сальдосының ашық экономикадағы тепе – тең шығару көлеміне ықпалын көрсетіңдер.
   
8. 
   Ағымдық операциялар шотына анықтама беріп, оның мазмұнын ашыңдар.
   
9. 
   Егер Қазақстан ХВҚ-нан 1 млрд. доллар қарызға алса, онда бұл капиатл қозғалысының шоты мен ағымдық шотта қалай бейнеленеді?
   
10. 
    Ашық экономика үшін Манделла – Флеминг моделі жабық экономика үшін IS-LM моделінен немен айрықшаланады?
    

-тауарлар экспорты 80

-тауарлар импорты 75

ел азаматтары шетел инвестицияларынан табыс алады

-шетелден пайыздық төлемдер түрінде 10

ел шетел инвесторларына табыс төлейді 1

- аталмыш ел азаматтарының туризсге шығындары 3

-аталмыш елдің туризмнен түскен табысы 2,5

-елдің біржақты трансферттері 2,5

-елден капиталдың кетуі 4,7

-елге капиталдың құйылуы 3,2

Мыналардың сальдосы қандай:

а) ағымдық шот;

б) капитал қозғалысының шоттары;

в) төлем балансының.
2. Экономика келесі көрсеткіштермен сипатталған:

1. Тауарлар экспорты 19 650$.

2. Тауарлар импорты 21 758$.

3. Ел азаматтары шетелден пайыздық төлемдер түрінде шетел инвестицияларынан табыс алады 3621$.

4. Ел шетел инвесторларына пайыз түрінде пайыз төлейді 1394$.

5. Аталмыш ел азаматтарының туризмге шығындары 1919$.

6. Аталмыш елдің туризмнен түскен табыстары 1750$.

7. Елдің бір жақты трансферттері 2388$.

8. Елдің капиталдан кетуі 4174$.

9. Елге капиталдың құйылуы 6612$.

а) Осы мәліметтерді пайдалана отырып, ағымдық щот, қаржылық шот және елдің төлем балансының сальдосын есептеңдер;

б) Елдің ресми валюталық резервтерінің көлемінде қандай өзгерістер бар?

I = 100 - 5R – инвестициялар функциясы.

Тұтынушылық шығындар 530, пайыз ставкасы 7%, ал бюджеттік артықшылық BS = 10. Ағымдық операциялар шотының сальдосын есептеңдер.
4. Экономика келесі мәліметтермен сипатталған:

1. ағымдық операциялар балансы = 50.

2. күрделі шот балансы = -60.

3. ресми резервтер = +10.

а) аталмыш жағдайда төлем балансының пассиві немесе активі бар ма?

б) валюталық резервтермен операциялар аталмыш ел экономикасына қандай ықпал етеді: ынталандырушы немесе ұстап тұрушы?

1. Егерт капитал қозғалысы бойынша оңды сальдосы болса, онда:

A) мемлекеттік жинақтар жеке инвестициядан асады

B) жеке инвестициялар үй шаруашылық жинақтарынан асып кетсе

C ағымдағы оперцияның есептерінің оңды сальдосы болса;

D) таза экспорты кері өсім болса;

E) жұмыссыздар саның өсуімен.
2. Ашық экономикалық жүйе функциялау нәтижесі келесі көрсеткіштерімен мінезделеді:

Таза инвестиция 1650. Үй шаруашылығының жинақталуы 1525.

Мемлекет бюджетінің жоғарлауы 325. Олардың негізінде таза экспорт тауарлары мен қызметтері мынаған тең болады:

A) 125 бірлік;

B) 175 бірлік;

C) 200 бірлік;

D) 450 бірлік;

E) 300 бірлік;

А) ұлттық тұтыну;

В) импорт;

С) экспорт;

D) жинақтау;

Е) таза экспорт.

А) коммерциялық банктер үшін міндетті резервтер нормасын төмендету;

В) мемлекет бюджет тапшылығының азаюы;

С) мемлекеттің шығындардың азаюы;

D) халықтан шетел валютасын сатып алу;

Е) таза ұлттық өнімінің азаюы.

A) айналымдағы ақша санын көбейту;

B) айналымдағы ақша санын азайту

C) таза салықпен қысқартуы

D) мемлекеттік шығындарды көбейту;

E) мемлекеттік шығындарды қысқарту.

А) бір бірін бейтараптандырады;

В) бір бірін бейтараптандырмайды;

С) бір бірінде өзара ериді;

D) бір бірінен оқшау әрекет етеді;

Е) өздерінің әрекетсіздігін көрсетеді.

A) шетел валюталарын шексіз сатып алу мүмкіншілігі бар

B) ұлттық валютаны еркін әкелу және әкету мүмкіншілігі бар;

C) бір елдік ақша берілген басқа елдің ұлттық валютасына еркін айырбастау мүмкіншілігі бар;

D) мемлекеттіңк шығындардың төмендеуі;

E) миграциялық ағымдар белсенділігін арттыру.

А) Экономика.

В) Жабық экономика.

С) Халықаралық экономика қатынастар.

D) Ашық экономика.

Е) Әлемдік экономика.

9. Ұлттық валюта екі елде де айырбасталуының қатынасы:

А) Айырбас бағамы.

В) Номиналды айырбас бағамы.

С) Нақты айырбас бағамы.

D) Тіркелген айырбас бағамы.

Е) номиналды – нақты айырбас бағамы.

А) РОК= НОК* ішкі нарықтағы баға / сыртқы нарықтағы баға.

В) РОК= НОК* + сыртқы нарықтағы +баға ішкі нарықтағы баға.

С) РОК= НОК / сыртқы нарықтағы - баға ішкі нарықтағы баға.

D) РОК= сыртқы нарықтағы +баға ішкі нарықтағы баға.

Е) Валюта бағамы жоғарлайды

1. Тақырып сұрақтарын ауызша талқылауға дайындалу

2. Өзін - өзі бақылау сұрақтарына жауап беру

3. Тест сұрақтарына жауап беру

4. Тақырыпқа қатысты есептерді шығару

5. Төмендегі тақырыптарға рефераттар дайындау:

«Бекітілген және қалқымалы айырбас курсы бар ашық экономикадағы макроэкономикалық саясат», «Ашық экономикадағы ВР, IS және LM»

6. Тақырыптың барлық сабақтарының сұрақтары дәстүрлі формада талқыланатын болады.

7. Тақырып бойынша қосымша глоссарий құру.
Өзін - өзі бақылауға арналған сұрақтар:

1. 
   IS - LM - ВР моделі нені көрсетеді және ол қандай секторларды сипаттайды?
   
2. 
   IS, LM және ВР қисықтарына анықтама беріп, олардың құрылу қағидасын түсіндіріңдер.
   
3. 
   Капиталдың шоғырлану және шоғырланбау мемлекеттік саясаты IS - LM -ВР моделінің шегінде макроэкономикалық түзетулер нәтижелеріне қалай ықпал етеді?
   
4. 
   Бекітілген валюталық курсы бар ашық экономикадағы жиынтық сұраныстың сипатты белгілері қандай?
   
5. 
   Бекітілген валюталық курс жағдайында ақша – несие саясатын пайдаланудың нәтижелері қандай?
   
6. 
   Бекітілген валбталық курс жағдайында сыртқы сауда саясатын пайдаланудың нәтижелері қандай?
   
7. 
   Қалқымалы валюталық курсы бар ашық экономикадағы жиынтық сұраныстың сипатты белгілері қандай?
   
8. 
   Қалқымалы валюталық курс жағдайында бюджет – салық саясатын пайдаланудың нәтижелері қандай?
   
9. 
   Қалқымалы валюталық курс жағдайында ақша – несие саясатын пайдаланудың нәтижелері қандай?
   
10. 
    Экономикалық саясаттың нәтижелілігі тұрғысынан не қалаулы: қалқымалы немесе бекітілген айырбас курсы? Қандай жағдайларда?
    

Орталық банк пен үкіметтің қатысуынсыз ұзақ мерзімді кезеңде экономика жағдайы мынадай көрсеткіштер барысында қалайша болады:

а) бекітілген валюталық курс?

б) қалқымалы валюталық курс?

Елдің экономикалық жағдайын сипаттап, екіжақтылық тепе – теңдікке жетуге қажетті тұрақтандыру саясатының шараларын ұсыныңдар:

а) бекітілген валюталық курс;

б) қалқымалы валюталық курс.

1.Ұлттық валютаның айырбастау курсының артуы IS қисығын ығыстырады:

А) солға;

В) оңға;

D) жоғары;

Е) өзгеріссіз қалады.
2.Классикалық модель немен сипатталады:

A) салыстырмалы қысқа мерзім қиындысында экономиканың функциялануы;

B) өндіріс факторларынын сапалы жетілдірілуі;

C) ұзақ мерзімді кезен ішіндегі экономиканың іс әрекетімен;

D) сала аралық тепе-теңдігімен.

Е) табыстың өзгеруімен.

A) екі мемлекеттің ұлттық валюталарының нақты бағасы;

B) әртүлі мемлекеттерде тауарлар жөніндегі бағасы;

C) шетел валютасының санына, оған ұлттық валютаның айырбастау ға жасап алуға болады;

D) ешқандай айырмашылығы жоқ.

E) елдің бәсеке қабілеттілігі.

А) жоспарланатын;

В) алдын ала болжанбайтын;

С) қиын болжанатын;

D) өзгермелі;

Е) пропорционалды.

A) шетел тауарларының қатысты қымбатталуы;

B) отандық тауарлардың қатысты қымбатталуы;

C) таза экспорттың жоғарлауы;

D) таза экспорттың кішіреюі.

E) шетел жұмысшы күшінің қымбаттауына.

A) протекционисті пайдалану саясаты ынталандыру үшін таза экспорт және нақты көлем ұлттық өндірісті жоғарлату;

B) ақшалай-несие пайдалану саясатың ынталандыру үшін таза экспорт және нақты көлем ұлттық өндірісті жоғарлату;

C) фискальды саясатын пайдалану ынталандыру үшін таза экспорт және нақты көлем ұлттық өндірісті жоғарлату;

D) әлеуметтік саясатының тиімділігі;

E) импорт алмасу саясатын жүргізу мүмкіндігі.

А) аумағы әлемнің аз бөлігін құрайтын;

В) ЖҰӨ-да импорт пен экспорттың аз үлес салмағына ие;

С) әлем халықтарының аз бөлігін құрайтын халқы бар;

D) проценттік ставкасы сыртқы заем төлеміне тәуелді;

Е) экономикалық коьюнтурасы әлемдік прцент ставкасына халықаралық капитал ағымына әсер етпейтін.

A) ұлттық валютаның номиналдың азаю курсының шет елдің валютасының қарым-қатынасы;

B) номиналдың ұлттық валюта курсының жоғарлауы;

C) номиналдың ұлттық валюта курсының қалпында қалуы.

D) ұлттық валютаның номиналды бағамының шетел валютасына қатысты төмен;

E) жұмыссыздық шамасының кеңеюі.

А) ішкі шығындар ұлттық табысқа тең;

В) сауда балансы жинақтарға тең;

С) ішкі инвестициялар жинақтарға тең;

D) сауда балансы жинақтар мен инвестициялардың айырмашылықтарына тең.

Е) дұрыс жауабы жоқ.

А) нақты және ақшалай секторлардың;

В) ақшалай және бюджеттік секторлардың;

С) ақшалай, бюджеттік және сыртқы секторлардың;

D) барлық аталған секторлардың;

Е) қаржы секторының.

1. Тақырып сұрақтарын ауызша талқылауға дайындалу

2. Өзін - өзі бақылау сұрақтарына жауап беру

3. Тест сұрақтарына жауап беру

4. Тақырыпқа қатысты есептерді шығару

5. Төмендегі тақырыптарғы рефераттар дайындау: «Қазіргі таңдағы инфляция модельдері және тұжырымдамалар», «Инфляцияға қарсы саясат. мәні, түрлері, кейнсиандық және монетаристік құралдар».

6. «ҚР-ғы инфляциялық процестердің ағымдық жағдайы», «ҚР-ғы қазіргі еңбек нарығының ерекшеліктері мен жұмыссыздық мәселелері» тақырыптары бойынша жеке шолу мен статистикаға талдау жасау

7. Топтың қалған мүшелерін 2 тең бөлікке бөлу арқылы 2 байланысты емес топтық жобаны өңдеу. Оның мақсаты Қазақстандағы инфляцияны төмендету бойынша шаралар тізімін ұсыну.

8. Тақырып бойынша глоосарий құру.
Өзін - өзі бақылауға арналған сұрақтар:

1. 
   Жұмыспен қамтылудың неоклассикалық және кейнсиандық тұжырымдамаларының мәні неде?
   

2. 
   
   жүктеу/скачать 0,91 Mb.
   
   Достарыңызбен бөлісу: