2.Негізгі бөлім
2.1. Варроатоз ауруы.
Варроатоз (варрооз) – аралардың Varroa jacobsoni кенесі тудыратын эктопаразитарлық ауруы. Бұл кенелердің биологиясы толық зертелмеген. Көбінесе кенелер аралардың бүйірінде, құрсақ қуысында орнаасады. Кенелерді лупа арқылы көруге болады. Омартаның түбкі жағына бір парақ қағаз қояды да, семьяларын акарацидпен (мысалы, фенотиазинмен) залалдайды. Егер омартада бірнеше кенелер болса, олар қағазға құлайды. Варроатоздан сау емес ұяшаларды карантинге жабады және ветеринарлық-санитарлық шаралар жүргізеді. Варроатозды емдеген кезде фенотиазин, кельтан, фольбекс, варроатиз, эфирсульфонат, нафталин және тағы басқа қолданады. Бірақ, көбнесе бұл препараттар токсинді болып келеді және балмен адсорбцияланады, сондықтан бұларды қолдану, балды жинар алдында бір ай бұрын рұқсат етіледі.
Бал арасының инвазиялық (паразиттік) аурулары Жануарлар патшалығына жататын қоздырғыштарды тудырады. Олардың арасында бір-көп жасушалы организмдер бар. Біріншісі ішкі ағзалар жасушаларының ішінде немесе бетінде дамитын қарапайым. Көпжасушалы Жануарлар араның қуысында немесе денесінің бетінде паразиттеледі. Бұл паразиттердің қатарына дөңгелек құрттар мен түрлі буынаяқтар жатады. Ең соңғысы кенелер (Acarina), дернәсілдер және ересек жәндіктер (Insecta). Кене денесі әдетте көп немесе аз бірге, ересек адамдарда (имаго) 4 (сирек 2) жұп аяқ-қол, личинкаларда 3 жұп бар. Имаго жәндіктердің денесі бөлшектелген, басына, кеудеге және ішке бөлінген; кеудеге 3 жұп аяқ бекітілген; олардың құрттары сепкіш тәрізді, сегменттелген, аяқтары бар немесе жоқ.
Аурудың осы қоздырғыштарының табиғатына байланысты олар тудыратын гельминтоздар, арахноздар, энтомоздар ретінде қарастырылады. Бұл аурулардың қоздырғыштарын бал араның денесінің және жеке ағзалардың ішіндегісін микроскопия кезінде немесе личинкалардың, қуыршақтардың, ересек аралардың денесінің бетін мұқият тексергенде анықтауға болады., лупой немесе қарусыз көзді пайдалану.
Варроатоз-ең кең таралған және қауіпті аурулардың бірі. Бұл ересек бал ара отбасының инвазиялық ауруы, олардың дернәсілдері мен қуыршақтары Варроа якобсонидің кенесі.
Карантиндік ауру 50-ші жылдардың соңында ортаиндиялық араның ұяларында мекендейтін кененің жаңа иесі – бал арасына көшуіне байланысты пайда болды. Ауру Азия, Еуропа, Солтүстік Африка және Америка елдерінде тіркелген. КСРО-да 1964 жылдан бастап орнатылған.
Достарыңызбен бөлісу: |