Сөж тақырыбы: Теңіз мұнай-газ кен орны
Теңіз кен орны мұнайының құрамы
жүктеу/скачать 40,49 Kb.
|
Балмаханбет А срс8 онгд
Теңіз кен орны мұнайының құрамы:Мұнайы күкіртті. Еркін газы 603 м3/т. Мұнайдың тығыздығы 0,817 г/см3, күкірті 0,5%, парафині 22%, күкірт қышқылды шайыры 4%. Жіберілген техниканың кемшіліктен жарасты қысымымен салмағы 160т 4,5 км труба 9 минутта атылып шықты. 4467м тереңдіктен 900 атмосфера қысыммен атқылаған күкірт сутекті , улы газ аралас мұнай фантаны жанып ,жалын 200м , биіктікке дейін жетті, Температура Факел мыңында 500,факелдің өзінде 1500 градус болды. Атқылаған мұнай –газ бір жылдан астам уақыт жанып тұрды. Бөлінген улы заттар маңындағы жан-жануарларды құртты деуге болады. Авариялық мұнай және газ фантанын болдырмау және жою жөніндегі әскери бөлім бастығы Некрасовтың командасы бірінші жетіп, скважина сағасын мұқияттайтын превентрді жауып үлгерді. Бұдан әрі Теңізді игеруі қарқыны, орта берді. «Теңізнефтегаз» өндірістік бірлестігі қызметін күшейтті, мұнай беруге әзір скважиналар саны көбейді. 1986 жылы ақпанның 6-да бірінші қазығы қағылған теңіз газ айыру зводы, вахталық посалке Құлсарыдағы ықшам аудандар бой көтере бастады. 1991 жылғы сәуірдің 6-да Теңіз алаңындағы заводтық 1-ші кезегі КТЛ -1 іске қосылды. Жер қойнауындағы мұнай, газ тұрбамен заводқа жөнелтіле бастады. КТЛ-1 1991 жылы 1,3 млн 1992 жылы 2,9 млн тонна мұнай шығарып күкірт және күкірт сутекті көптеген фракциялар өндірді. Теңіз комплексін жасауда 3,5 млрд санның құрылысы жұмысы атқарылды. 1989 жылдың басынан бастап 1991 жылдың аяғына дейін партком, профком, камсомол комитеті бірлестігі құрылды. Қазақстан СССР-дың құрамында болған кезде барлық кәсіпорындар мен мекемелерде партия, кәсіподақ ұйымдары болып, олар халықты еңбекке тәртібін нығайтуға жұмысн жүзеге асыруда кадрларды іріктеп, өсіруде үлкен рөл атқарады. Теңіз (Тенгиз)- Қазақстан Атырау облысындағы мұнай-газ кен орны, Атырау қ. оңтүстік-шығыс жағынан 350 км. Каспий маңындағы мұнай-газ сорғы аймағына кіреді. 1979 ж. ашылған. Теңіз кен орнын алғаш ашушылары Жолдаскали Досмухамбетов, Булекбай Сагингалиев, Булат Еламанов, Асабай Хисметов, Кумар Балжанов, Валентин Авров, Махаш Балгимбаев, Орынгазы Исказиев, Қазақстан Республикасының мемлекеттік жүлдегер марапатына ие болып табылады. 1991 жылғы 6 сәуірде мұнай-газ кешені пайдалануға енгізілген-Теңіз мұнай-газ өңдейтін зауыты мен тірлігі, бұл оның осы кен орнындағы өнеркәсіп өңдеуіне бастау алады. 1993 жылы Қазақстан Үкіметі Теңіз мұнай кен орнын жүзеге асыру үшін БК ЖШС «Теңізшевройл» мен «Chevron» компаниясы бірлесіп құрды. Бүгін төрт компания серіктес болып табылады: АҚ ҰК«Қазмұнайгаз» (20%), «Chevron Overseas» (50%), «Exxon Mobil» (25%) және «ЛукАрко» (5%). Қазақстандағы мұнай қорынан Теңіз 2 орынды иемденеді (Қашаған кен орнынан кейін). Кен орнындағы шығару қоры 750 млн.-нан 1 млрд. 125 млн. тонна мұнаймен бағаланады. Геологиялық қордың болжамдық көлемі 3 млрд. 133 млн. тонна мұнайды құрайды. Ыңғайлас газ қоры 1,8 трлн. м³ құрайды. Өндіру орталығы - Құлсары елді мекені. 2001 жылғы іске қосылған Каспий құбыр бірлестігі арқылы Теңіздің барлық мұнайы Новороссийскіге жеткізілді,сол кезден бастап бірінші қазақстандық Tengiz мұнай маркасы пайда болды. 2008 жылғы қарашасынан бастап Қазақстан алғаш рет қазақстандық мұнайды Баку-Тбилиси-Джейхан мұнай құбыры арқылы экспорттады, сонымен қатар кішігірім көлемдегі мұнайды Баку-Батуми темір жолы арқылы жеткізу 2008 жылғы тамыздан кейін жаңартылды. Қазақстанның мұнай резервтерінің барлық көлімі 11-12 миллиард тонна болып жатыр. Қазақстанда шамамен 200 мұнай және газ кен орындары орналасқан. Қордың жалпы көлемі 11-12 миллиард тоннаға бағаланады. Бұл ресурстардың 70% дерлік Қазақстанның батыс аймақтарында шоғырланған. Елдегі ең ірі мұнай кен орындарының қорлары қандай - LS жиынтығында. 1 орын Қашаған (әлемде 9-орын) Қашаған - соңғы 40 жылда (2000 жылы) ашылған ең ірі мұнай кеніштерінің бірі. Атырау қаласынан 80 км қашықтықта орналасқан. Сөренің тереңдігі 3-7 км құрайды. Геологиялық қорықтар Қашаған мұнайына Каспийдегі шикізат қорының шамамен 25% келеді. Отандық геологтардың мәліметтері бойынша, қазақстандық кен орнының қоры 4,8 миллиард тоннаны құрайды, жоба операторының айтуынша - 6 миллиард тонна немесе 38 миллиард баррель. Оның ішінде коммерциялық ресурстар 9 миллиардтан 13 миллиард баррельге дейін барады. Жобаға қатысушылар North Caspian Operating Company (NCOC) консорциумның жеті мүшесі атынан әрекет етеді. Көмірсутектерді барлау және өндіру 1997 жылғы 18 қарашадағы Солтүстік Каспийдегі өнімді бөлу туралы келісім (PSAS) бойынша 11 блокта жүзеге асырылады. Құжатқа сәйкес келісімшарттық аумақ 5600 шаршы шақырымды алып жатыр және оған Атырау қаласынан оңтүстік-шығыста 80 км қашықтықта алып Қашаған кен орны кіреді. Қаламқас, Оңтүстік-Батыс Қашаған, Ақтоты және Қайран кен орындары да аумақта орналасқан. Жобадағы консорциум мүшелерінің акциялары келесідей бөлінген: ҚазМұнайГаз - 16,88%, Eni - 16,81%, ExxonMobil - 16,81%, Shell - 16,81%, Барлығы - 16 , 81%, CNPC - 8,33% және INPEX - 7,56%. Тау-кен өндірісі Техникалық өндіріс 2016 жылдың қыркүйек айының соңында басталды және жоба әлі толық қуатына шыққан жоқ. Бірінші кезең бойынша тәулігіне 370 мың тонна, ал екінші кезең аясында тәулігіне 450 мың тонна мұнай өндіру жоспарланып отыр. 2016 жылы 1 миллион тоннаға дейін шикізат, 2017 жылы 8,9 миллион тоннаға дейін, кейінгі жылдары жылына 13 миллион тоннаға дейін өндіру жоспарланып отыр. Өнімді бөлу туралы келісім аяқталғанға дейін 308 миллион тонна мұнай және 211 миллиард текше метр газ өндіру жоспарланған. Инвестициялар. АҚШ Энергетика агенттігінің бағалауы бойынша, Қашаған жобасына салынған инвестиция көлемі шамамен 50 миллиард долларды құрады, бұл оны әлемдегі ең қымбат етеді. Сығымдау орталығын құрудың жаңа міндетін жүзеге асыру шамамен $ 5 млрд құрайды, деп мәлімдеді ҚР Энергетика министрі Қанат Бозымбаев. 2 орын. Теңіз кен орны Теңіз (Қазақ Теңізі) - Атыраудан оңтүстік-шығысқа қарай 160 км жерде орналасқан алып мұнай-газ кен орны. 1979 жылы ашылған. Каспий мұнай-газ провинциясына жатады. Мұнайдың жоғарғы қабаты шамамен 4 мың метр тереңдікте жатыр, ұзындығы 19 км. Акциялар. «Теңізшевройлдың» мәліметтері бойынша, су қоймасының бұрғыланған және бұрғыланбаған учаскелеріндегі барланған қорлар 3,1 млрд тонна немесе 26 млрд баррель деп болжануда. Қалпына келтірілетін қорлар 750 миллионнан 1,1 миллиард тоннаға дейін бағаланады. Жобаға қатысушылар. Мұнайды және онымен байланысты өнімдерді әзірлеуді, өндіруді, сатуды Chevron Overseas (50%), Exxon Mobil (25%), ҚазМұнайГаз ҰК (20%) және LukArco (5%) қатысатын «Теңізшевройл» бірлескен кәсіпорны жүзеге асырады. Тау-кен өндірісі. Кен орны республикалық деңгейден шамамен 30% мұнай өндіруді қамтамасыз етеді. 2015 жылы ТШО 27,158 миллион тонна көлемінде қара алтын өндірісіне қол жеткізді. 2016 жылдың бірінші жартыжылдығында шикі мұнай өндірісі 14,4 миллион тонна (114,8 миллион баррель) мұнай, 673 мың тонна сұйытылған газ, 3,67 миллиард текше метр құрғақ газ және 1,2 миллион тонна күкірт құрады. Өндіріс тәулігіне 600 мың баррельге немесе тәулігіне 75 мың тоннаға жетеді, ал табиғи газ өндіру - тәулігіне 22 миллион текше метр. Қаржылық көрсеткіштер және жергілікті қамту. ТШО мәліметтері бойынша, 1993 жылдан бастап 2016 жылдың бірінші жартысына дейін Қазақстанға тікелей қаржылық төлемдер 114 миллиард долларды құрады, оның құрамына қазақстандық жұмысшылардың жалақысы, отандық өндірушілер мен жеткізушілердің тауарлары мен қызметтерін сатып алу, мемлекеттік кәсіпорындарға төлемдер, қазақстандық серіктеске дивидендтер төлеу, сондай-ақ салықтар мен роялти кіреді. мемлекеттік бюджетке аударылды. Сонымен бірге, 2016 жылдың бірінші жартыжылдығында тікелей төлемдер 2,6 млрд долларды құрады, бұл 2015 жылмен салыстырғанда (8,2 млрд доллар) 68% -ға аз. 2017 жылы ТШО өндірісті ұлғайту жобасын кеңейту үшін 37 миллиард долларға дейін инвестиция салуды жоспарлап отыр. Бұл Теңіздегі қалпына келтірілетін көлемді 2022 жылдан бастап арттыруға мүмкіндік береді. 2016 жылдың бірінші жартыжылдығының нәтижелері бойынша болашақ кеңейту және ұңғыма сағасының қысымын басқару жобасы бойынша егжей-тегжейлі жобаның шамамен 54% -ы аяқталды. 3 орын-Қарашығанақ Қарашығанақ - Батыс Қазақстан облысында, Ақсай қаласына жақын орналасқан Қазақстандағы мұнай-газ конденсат кен орны. 1979 жылы ашылған. Акциялар- Жоба қоры 1,2 миллиард тонна мұнайға және 1,35 триллионға дейін бағаланады. Жобаға қатысушылар- Оператор - Karachaganak Petroleum Operating B.V., оның құрамына кіреді: Eni Spa - 29,25%, Royal Dutch Shell plc - 29,25%, Chevron - 18%, LUKOIL - 13,5% және ҚазМұнайГаз - 10%. Тау-кен өндірісі- КПО мәліметтері бойынша кен орнындағы өндіріс елдегі барлық газдың 45% және барлық сұйық көмірсутектердің 16% құрайды. 2015 жылы КПО тұрақтандырылған және тұрақтандырылмаған сұйық көмірсутектердің 141,7 миллион баррель мұнай баламасын, газ және отын өндірді. 2015 жылы Қарашығанақ кен орнында 11,9 млн тонна мұнай өндірілді, бұл өткен жылғы жоспардың 95% құрайды. Газ өндірісі 18,2 млрд текше метрге жетті немесе жоспардың 105% құрады. 2017 жылы өндіріс көлемін ұлғайту және нәтижесінде өндіріс көлемін ұлғайту жоспарлануда. 4 орын – Өзен Өзен - Қазақстанның Маңғыстау облысындағы, Маңғышлақ түбегіндегі мұнай-газ кен орны. 1961 жылы ашылды. Шөгінділер 0,9 - 2,4 км тереңдікте орналасқан. Мұнайды өндіру жылдамдығы тәулігіне 10 - 81 тонна, газ - тәулігіне 8-ден 230 мың текше метрге дейін. Мұнайдың тығыздығы текше метрге 844 - 874 кг құрайды. Күкірт 0,16-2%, парафиндер 16-22,6%, шайырлар 8-20%. Акциялар - Қара алтынның болжамды көлемі шамамен 1,1 миллиард тоннаны құрайды. Тау-кен орталығы - Жаңаөзен қаласы. Шикізат базасына Өзен және Қарамандыбас мұнай-газ кен орындары, Тасболат, Батыс Теңге, Ақтас, Оңтүстік Жетібай газ конденсат кен орындары және бір Шығыс Өзен газ кен орны кіреді. Жалпы алынатын қорлар 191,6 миллион тонна мұнайға бағаланады. Тау-кен өндірісі - Мұнай өндірудің рекордтық деңгейі - 16,3 миллион тонна - 1975 жылы, минимум - 2,7 миллион тонна 1994 жылы тіркелді. 2005 жылы кен орнын игерудің 35 жылында барлығы 275,8 млн. Тонна мұнай өндірілді, ал қалған алынатын қорлар 212,8 млн. Тоннадан асады. 2015 жылы «Өзенмұнайгаз» (ӨМГ) 5,5 миллион тоннадан астам мұнай өндірді (Өзен және Қарамандыбас кен орындарынан), бұл 182 мың тонна немесе 2014 жылмен салыстырғанда 3% артық. 2016 жылдың бірінші жартысында OMG 2,8 миллион тонна өндірді (тәулігіне 112 мың баррель). Көрсеткіштер өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 2% артық. 5 орын - Қаламқас пен Жетібай Қаламқас - Қазақстанның Маңғыстау облысындағы, Бозашы түбегіндегі газ және мұнай кен орны. Шөгінділер 0,5-1,1 км тереңдікте орналасқан. Мұнай мен газдың мазмұнын төменгі бор және юра шөгінділері анықтайды. Мұнайдың тән ерекшелігі - оларда ванадий мен никельдің болуы. 1976 жылы ашылды. Даму 1979 жылы басталды. Жетібай - Қазақстанның Маңғыстау облысындағы, Маңғышлақ түбегіндегі ірі мұнай-газ конденсат кен орны. 1961 жылы 5 шілдеде ашылды және алғашқы Маңғыстау мұнай кен орны ұңғымадан алынды. Қорытынды Теңіз (Қазақ Теңізі) - Атыраудан оңтүстік-шығысқа қарай 160 км жерде орналасқан алып мұнай-газ кен орны. 1979 жылы ашылған. Каспий мұнай-газ провинциясына жатады. Мұнайдың жоғарғы қабаты шамамен 4 мың метр тереңдікте жатыр, ұзындығы 19 км. Акциялар: «Теңізшевройлдың» мәліметтері бойынша, су қоймасының бұрғыланған және бұрғыланбаған учаскелеріндегі барланған қорлар 3,1 млрд тонна немесе 26 млрд баррель деп болжануда. Қалпына келтірілетін қорлар 750 миллионнан 1,1 миллиард тоннаға дейін бағаланады. Жобаға қатысушылар: Мұнайды және онымен байланысты өнімдерді әзірлеуді, өндіруді, сатуды Chevron Overseas (50%), Exxon Mobil (25%), ҚазМұнайГаз ҰК (20%) және LukArco (5%) қатысатын «Теңізшевройл» бірлескен кәсіпорны жүзеге асырады. Тау-кен өндірісі: Кен орны республикалық деңгейден шамамен 30% мұнай өндіруді қамтамасыз етеді. 2015 жылы ТШО 27,158 миллион тонна көлемінде қара алтын өндірісіне қол жеткізді. 2016 жылдың бірінші жартыжылдығында шикі мұнай өндірісі 14,4 миллион тонна (114,8 миллион баррель) мұнай, 673 мың тонна сұйытылған газ, 3,67 миллиард текше метр құрғақ газ және 1,2 миллион тонна күкірт құрады. Өндіріс тәулігіне 600 мың баррельге немесе тәулігіне 75 мың тоннаға жетеді, ал табиғи газ өндіру - тәулігіне 22 миллион текше метр. Қаржылық көрсеткіштер және жергілікті қамту ТШО мәліметтері бойынша, 1993 жылдан бастап 2016 жылдың бірінші жартысына дейін Қазақстанға тікелей қаржылық төлемдер 114 миллиард долларды құрады, оның құрамына қазақстандық жұмысшылардың жалақысы, отандық өндірушілер мен жеткізушілердің тауарлары мен қызметтерін сатып алу, мемлекеттік кәсіпорындарға төлемдер, қазақстандық серіктеске дивидендтер төлеу, сондай-ақ салықтар мен роялти кіреді. мемлекеттік бюджетке аударылды. Сонымен бірге, 2016 жылдың бірінші жартыжылдығында тікелей төлемдер 2,6 млрд долларды құрады, бұл 2015 жылмен салыстырғанда (8,2 млрд доллар) 68% -ға аз. 2017 жылы ТШО өндірісті ұлғайту жобасын кеңейту үшін 37 миллиард долларға дейін инвестиция салуды жоспарлап отыр. Бұл Теңіздегі қалпына келтірілетін көлемді 2022 жылдан бастап арттыруға мүмкіндік береді. 2016 жылдың бірінші жартыжылдығының нәтижелері бойынша болашақ кеңейту және ұңғыма сағасының қысымын басқару жобасы бойынша егжей-тегжейлі жобаның шамамен 54% -ы аяқталды. Пайдаланылған әдебиеттер: Нұрсұлтанов Ғ. «Мұнай және газды өндіріп, өңдеу – Алматы, 2010. – 205бет. 'Мұнай және газ терминдерінің орысша-қазақша түсіндірме сөздігі. Жалпы редакциясын басқарған Қазақстанға еңбегі сіңген мұнайшы-геологтар Т.Н. Жұмағалиев, Б.М. Қуандықов. — А.: APHgroup, 2000. — 328 бет. Қартабай А. Т. Мұнай кен орындарын игеру – Алматы, 2013.- 378 бет. Суербаев Х. А. Мұнай мен газды өндіру және тасымалдау – Алматы, 2005. – 212бет. жүктеу/скачать 40,49 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|