Индивидтің және қоршаған орта арасындағы өздігімен өзара әрекеттесу жағдайында жүретін әлеуметтендіруден айырмашылығы білім беру, мысалы, діни, отбасылық немесе мектеп тәрбиесі сияқты саналы бақыланатын процесс ретінде қарастырылады.
Жеке тұлғаны әлеуметтендіру білім беру үдерісінен ажырағысыз зерттелетін педагогикалық процесс болып табылады. Білім берудің басты міндеті – адамның жеке дара бағдарлануын қалыптастыру, яғни жеке әлеуметтік мотивация саласында қоғамдық пайдалы қызметке деген ынта-жігердің жеке мотивтерден басым екенін білдіреді.Адам өзінің барлық іс-әрекеттерінде ойлағандай, оның іс-әрекеттерінің себептері басқа адамның, қоғам туралы түсінік болуы керек.
Әлеуметтік топтар адамның әлеуметтену үдерісіне үлкен әсер етеді. Адамның онтогенезінің әртүрлі сатыларында олардың әсері әртүрлі. Ерте балалық кезеңде отбасылардан, жасөспірімдерден – құрбы-құрдастарынан, жетілгендерден – еңбек ұжымынан айтарлықтай әсер етеді. Әрбір топтың әсер ету дәрежесі біріктіруге, сондай-ақ ұйымға байланысты.
