Жол,қол,.сөз Ауыздың қайда екенін қол біледі,
Аылдың қайда екенін жол біледі
1.Жол азабы-көп, қызығы мол
2.Жол азабын жүрген білер
Қол туралы
1.Қолы қимылдағанның аузы да қимылдайды
2.Қолы ашықтың-жолы ашық
3.Қолыңды ұзартсаң ,қоныс та ұзарады
Сөз туралы Сөз сүйектен өтеді
Сөздің өтірігі жоқ,тілі-ашық,түрі-жұмсақ
Сөзге тоқтау ерге сын
Сөз тапқанға қолқа жоқ
Сақа, аға туралы «Аға-жарты әке»
«Ағасы бардың -жағасы бар,
Інісі бардың -тынысы бар.
Аға алдында құрмет,
Іні алдында ізет.
4.Сақа тұрып,жас сөйлесе-ұят
5. Сақа сүйегіндей сөз қалмайды
6. Сақа адам-сара сөздің иесі (үлкендер аз сөйлеп, көп ойлайды деген түсінік)
7.Сақа тұрып тай сөйлегеннен без (Үлкендердің тәжірибесін елемей , жастардың орынсыз сөйлекі дұрыс емес деген мағына)
Құрық, сырық туралы мақал-мәтелдер 1.Құрық жетпейтін жерге сырық жетеді (Қиындықтарды жеңу үшін әртүлі әдістерді қолдану деген мағынада)
2. Құрық түскен жерден құтылмас (Мұнда адамның тағдырдан қашып құтыла алмайтынын білдіретін астарлы мағынада айтылған)
3.Құрық тастап ат ұстар,
Шындық айтып сөз ұстар .
Сырық -жуандығы баланың білегіндей , таяқтан ұзынджау ,жеңіл ағаш
1.Сырықтың иілуі сынбайды ( Әр нәрсеге шыдамдылық танытып, икемді болу керектігін білдіреді)
2.Сырықпен су ішкеннің дәмі білінбес ( Өз еңбегіңмен жетпеген нәрсенің қадірі болмайды деген мағынада )
3. Сырықсыз атқа мінгендей (Қиындықты жеңілдету құралынсыз істеу,дұрыс дайындықсыз әрекет ету туралы )
АЯҚ , ТАЯҚ туралы мақал-мәтел Аяғы жаман төрді былғайды ( мінез-қүлқы жаман немесе іс -әрекеті нашар болса ол қандай жағдайда да лайықсыздық көрсетеді деген мағынада)
Аяқтан шалу-алысқа бармайды
Аяғы жорға,басы төре (Адамның жақсы мінезін сипаттап тұр)
Таяқ еттен өтеді, сөз сүйектен өтеді
Біреуді таяқпен қусаң, өзіңнің де таяқ жейтін күнің болады.
Таяқ жеген ит үйге қайтады
Жақсы ,жаман туралы 1.Жақсы әйел-жарым ырыс
2.Жақсы адам ай мен күндей, әлемге бірдей
3.Жақсы жолдас-жарысқанда,жаман жолдас-қарысқанда
4.Жақсы адам-елдің ырысы,
Жаман адам-елдің сынағы (Жақсы адам қоғамғапайда әкеледі, жаман адам қиындық тудырады )
Құт ,Жұт туралы 1 Жұт жеті ағайынды (Жұттың бір ғана қиындық емес, бірнеше қиыншылықты бірге әкелетінін көрсетеді)
2.Жұтпенен мал кетер, ұрыспенен жанг кетер.( Жұттанмалдың, ал дау-дамайдан адамдардың өмірі қиындайды)
3.Жұтта қалға малын айтамын деп, қатынды қорлайды. ( Жұт кезінде қиындықтан шыға алмай , айналасындағы адамдарды кінәләп, ұрыс -керіске ұрынады
4. Құт қонған үйден ырыс кетпейді
5.Құтты қонақ келсе ,үйге береке кіреді
6.Құт қонған жерден құс ұшпайды
7.Құтты қоныс -тұрақты ырыс (Құтты мекенде ырыс пен береке болады)
Мал, Жан Ар Малым жанымның садақасы ,Жаным арымның садақасы