Т. Н. Ер ме ко ва, Д. Ж. Рыс құл бек, Р. Н. Мұ на саева 10 ар ма н



Pdf көрінісі
бет98/219
Дата07.11.2022
өлшемі10,31 Mb.
#156879
түріОқулық
1   ...   94   95   96   97   98   99   100   101   ...   219
Байланысты:
10 гум қазақ тілі

Жа ңа за ман та ла бы
«Ықы лым за ман нан бе рі қа зақ «Бі лек ті бір ді, бі лім ді 
мың ды жы ға ды» де ген сөз қал дыр ған. Қа зақ тың бұл ма қа-
лы ның өзі бү гін гі кү ні ай рық ша мән ге ие бо лып отыр. Бұл 
за ман – бі лек ке емес, бі лім ге се не тін за ман. Ел дің қу аты 
бі лім мен ғы лым да бо ла тын уа қыт қа кел дік. Ең ал ды мен
сол бі лім ді қа жет ке, тұр мыс игі лі гі не жа ра та бі луі міз ба ға ла-
на ды. Білім ине мен құ дық қаз ған дай, қи ын, күр де лі, ора сан 
қа жыр-қай рат пен ерік-жі гер ді та лап етеді. Бі лім сіз өмір 
тұл», – деп атап өт ті Ел ба сы. 
АР
МА
Н
-
ПВ
 
ба
сп
ас
ы


109
Елiмiздiң бо ла ша ғы жас тар дың ең бек қор лы ғы на, та лап- 
тiлегiне, ар ман-мұ ра ты на бай ла ныс ты. Олар ел үшiн жiгер-
ле не ең бек те ну ге мiндеттi. Жас тар ең бек жо лы на түс кен де 
ға на қо ға мын өр ге бас ты ра ала ды. Жа ңа за ман, тә уел сiз ел 
мұ ра ты жас тар дың бiлiм мен бiлiктiлiкке тал пы нып әре кет-
те нуiн, ең бек тенiп өсуiн та лап етiп отыр. 
(history.kz)
3.
Екі мә тін дегі ортақ пікірлерді анықтап, өзін дік пі кір ле рің ді
«5–5–1» әді сі мен түй ін дең дер.
Мә тіндер бой ын ша 5 сөй лем жа зың дар.
Сол 5 сөй лем ді 5 сөз ге қыс қар тың дар.
Со ңын да 5 сөз ді 1 сөз ге қыс қар тың дар.
Бү кіл сы нып пен түй ін ді сөз де рің мен бө лі сің дер.
4.
Қа зақ стан дық жо ға ры оқу орын да ры әлем дік стан дарт қа сәй кес 
ке ле ме? «Иә» не ме се «жоқ» де ген жау ап тар ды дә лел деп, ойт ал қы 
өт кі зің дер. Дә лел де рің ді кес те ге жа зың дар.
Дә лел дер 
Тү сін дір ме (ком мен та рий)
Әде би тіл нор ма сы
Тіл дік нор ма әде би тіл дің нор ма сы ар қы лы рет те ліп оты ра ды.
Әде би нор ма де ге ні міз – тіл дің таң да ма лы, қо лай лы, ой­пі кір ді дәл 
бе ру ге жа рам ды, жал пы ға ор тақ жүй еле рі.
«Әде би тіл – бел гі лі нор ма ла ры бар жүй елі тіл. Тіл дің әде би лі гі 
сол тіл де сөй лей тін адам дар дың бар ша сы на тү сі нік ті жә не олар дың 
бір­бі рі мен ор тақ қа рым­қа ты нас құ ра лы ның ең жо ғар ғы тү рі бо луы 
оның (сол тіл де) ор нық қан жүй елі нор ма лар не гі зін де ға на жү зе ге 
ас пақ» (С. саев). е мек, әде би тіл бо луы үшін оның жал пы ға ор тақ 
тіл дік нор ма ла ры бо луы – сөз мә де ние ті нің бас ты бел гі ле рі нің бі рі.
Әде би тіл нор ма сы өз гер мей тін, сі рес кен қа таң қа ғи да лар ға құ рыл ған 
жүйеге ға на емес, ди на ми ка лық қа си ет ке ие дағ ды ға да сү йе не ді. Мә­
се лен, тіл дік жүйе бой ын ша 
тіз гін де, шыл быр ла, бұ зау ла, бо та ла
т.б. 
сөз дер қа та ры ара­тұ ра ау ыт қу ға жол бе ре ді. Са лыс ты р: 
ат тұ са ды
де ген ді 
ат тұ сау ла ды

қой қоз да ды
де ген ді 
қой қо зы ла ды 
деу тіл дік 
жүйеге ке ре ғар бол ма ға ны мен, дағ ды ға ай на лып, дәс түр ге ен беген. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   94   95   96   97   98   99   100   101   ...   219




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет