Т. Н. Ер ме ко ва, Ш. Л. Ерхожина, А. Е. Тоқбаева а р рр



Pdf көрінісі
бет22/170
Дата31.03.2022
өлшемі9,57 Mb.
#137352
түріКнига
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   170
§1.
 
Сақтар және олардың мәдениетінен
 
не білеміз?
1.
Мә тін ді тү сі ніп оқып, тап сыр ма лар ды орын даң дар.
1. Мә тін де гі ең бас ты мә се ле ні анық таң дар.
2. Мә тін түрін (әңгімелеу, сипаттау, тал қы лау) анықтаңдар.
3. Ті рек сөз дер ге қа тыс ты 4 ашық сұ рақ құ раң дар.
Сақ тар – қа зақ тай па ла ры ның ежел гі ата-ба ба ла ры. Оны 
Ал ма ты қа ла сы ның тө ңі ре гін де гі сақ тар дың қо ныс та ры, қор-
ған да ры мен мо ла-бейіт те рі ай ғақ тай ды. 1969 жы лы Ал ма ты 
об лы сы ның Есік қа ла сы ма ңын да ғы қор ған дар дың ор ны на 
жүр гі зіл ген ар хе оло гия лық қаз ба жұ мы сы ке зін де екі мо ла 
та был ды. Оның бі рін ші сі то нал ған, ал екін ші мо ла да ғы мүр-
де тұ тас тай бү лін бей сақ тал ған. Ант ро по лог-ға лым дар дың 
анық тау ын ша, та был ған сақ кө се мі нің жа сы 17–18 ша ма сын-
да, бойы – 1 м 65 см. Сақ кө се мі нің үс тін де гі киі мі те рі ден 
жа са лып, 4 мың ға жу ық ал тын әше кей лер мен бе зен ді ріл ген. 
Бас киі мі би ік, шо шақ тө бе лі, ұзын ды ғы – 70 см. Мой нын-
да дөң ге лек жү зік си яқ ты ал тын ал қа, сау са ғы на екі ал тын 
жү зік тақ қан, қам зо лы ау ыр бел беу мен бу ыл ған. Бел беу ге 
қы зыл қы нап ты ұзын сем сер, қын ға са лын ған те мір қан жар 
ілін ген. Мой нын да ғы ал тын ал қа сын да жол ба рыс тың ба сы, 
қа нат ты жә не мүй із ді жыл қы лар, тау те ке, ба рыс, ар қар лар 
мен түр лі құс тар бей не лен ген.
Бұл та ри хи ес ке рт кіш киі мі нің ал тын мен сон ша лық ты 
бай бе зен ді рі луі нен «Ал тын адам» де ген ат қа ие бо лып, әлем 
ғы лы мы та ри хы на ен ді.
Сақ тар өзін дік қай талан бас мә де ние тін, жаз ба сын, аңыз 
әң гі ме ле рі мен қо лө не рін қа лып тас тыр ды. 1969–1970 жыл-
да ры Есік қор ға ны нан та был ған кү міс тос та ған да ру на 
тә різ дес 26 таң ба мен екі жол ға жа зыл ған жа зу анық тал ды. 
Бұл жа зу дың құн ды лы ғы – сақ тай па ла ры ның ті лі кө не түр кі 
ті лі бол ған ды ғы. Сақ тар дың сән дік-зер гер лік қо лө не рі «аң 
сти лін де гі өнер» де ген ат пен әлем та ри хы на бел гі лі бол ды.
Әлем мә де ние тін де гі жар қын мы сал дар дың бі рі – сақ 
мә де ние ті.
(Ах мет Тоқ та бай)


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   170




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет