Т. Н. Ер ме ко ва, Ш. Л. Ерхожина, А. Е. Тоқбаева а р рр
жүктеу/скачать 9,57 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- М А АМЗА Ы ҰН Ы Ы А Н М М Н Н А 37
- Тү сін дір ме (ком мен та рий) 6.
| А
А 36 Р жа жа қар жау қар жау қа қа быр быр да да М Би Би ел бас ел бас қа қа ған құр ған құр мет мет қы қы на па на па жа жа дын дын А ға тарт ға тарт ген. «Та ген. «Та би би олар Құ олар Құ дай ал дай ал дын дын тап кет тап кет А пе пе ген, ары мен на ген, ары мен на Би Би лер лер – – бір бір қа қа ру ру Н ны, бі ны, бі лік лік лі тір лі тір ші ші лік кеш лік кеш ға тарт ға тарт қан та қан та за за лық лық ген. «Та ген. «Та би би ғат ғат ты Құ ты Құ дын дын - лып көр лып көр лі лі гі гі П ты ты мыз мыз дын дын да да ғы бе ғы бе ген ең ген ең бе бе гі өл гі өл шеу шеу кен та кен та ри ри хи жыл хи жыл лып көр лып көр В да да ған жыл ған жыл қан мем қан мем ле ле кет кет тік би тік би мыз мыз дың өзі дың өзі ғы бе ғы бе де де лі мен рө лі мен рө б б б а а а а с с с с с п п п а дар. Мәтіннің тақырыбын, түрін (әңгімелеу, сипаттау, тал дар. Мәтіннің тақырыбын, түрін (әңгімелеу, сипаттау, тал а а с мен тал мен тал даң даң дар. Мәтіннің тақырыбын, түрін (әңгімелеу, сипаттау, тал дар. Мәтіннің тақырыбын, түрін (әңгімелеу, сипаттау, тал қы қы лау), лау), ы ы Все учебники Казахстана на OKULYK.KZ * Книга предоставлена исключительно в образовательных целях согласно Приказа Министра образования и науки Республики Казахстан от 17 мая 2019 года № 217 М А АМЗА Ы ҰН Ы Ы А Н М М Н Н А 37 асыл қа си ет тер ге иман ды лық, әділ дік ке қы лау тү сір мей тін ту ра шыл дық, өмір ден көр ге ні көп бі лік ті лі гі, май дан қыл су ыр ған дай тау ып сөй лей тін ше шен ді гі жа та ды. Би лер – ұлт- тың ға сыр лар бойы қа лып тас қан дәс түр-сал тын, әдет-ғұр пын, ше жі ре лі та ри хын, ша руа шы лы ғын, жер-су дың қа дір-қа- сие тін, бі тім-бол мы сын же тік бі ле тін, ой-өрі сі өз ге ден жо ға ры жан дар. Қы зыл сөз ді су дай са пыр ған ның бә рі бір дей би ата на бер ме ген. Бой ын да ғы мұн дай асыл қа сие тін ха лық қа та ны та ал ған, дау ға түс кен де топ ал дын да ал мас тай жар қыл дап, қа бі лет-да ры нын көр се те біл ген адам ға на «би» деп та ныл ған. (Қай рат Мә ми) 1. Ха лық тың би ге ға на се нуін де қан дай сыр жа тыр? 2. Би деп та ну үшін адам да қан дай асыл қа си ет тер бо луы ке рек? 3. Сөз ге ше шен адам ның барлығы бірдей би бо ла ал май ты нын бай қа дың дар ма? 4. «Май дан қыл су ыр ған дай», «қы зыл сөз ді су дай са пыр ған» тір- кес те рі нің ас тар лы мә нін ұғын ды рың дар. 2. Ойт үрт кі сұ рақ та ры на бер ген жау ап та рың ды «Бес тар мақ» («Синк- вейн») тә сі лі ар қы лы тия нақ тап, «Би» сө зі не қа тыс ты өзін дік тү сі- нік те рің ді нақ ты сөз дер мен кел ті рің дер. Бі рін ші тар мақ (жол) – 1 зат есім. Екін ші тар мақ – 2 сын есім. Үшін ші тар мақ – 3 етіс тік. Төр тін ші жол – 4 сөзден тұратын сөйлем. Бе сін ші жол бір синоним сөз ден тұ ра ды. 3. «Қа зы бек би мен Бұ қар жы рау» жаз ба сын да ғы (www.youtube.com) ше шен дік сөз дер ді тың дап, ас тар лы ой ды анық таң дар, өза ра ой бө - лі сің дер. н то на ция ның бас ты құ рам дас бө лі гі – . Ау ызе кі сөй леу ті лін- де гі сөй лем әуен сіз еш бір тия нақ ты ой ды біл ді ре ал май ды. Сөй леу ті лі нің ағы сын бөл шек тер ге мү ше леп жік тей тін де, олар дың ба сын қо са тын да әуен мен кі ді ріс. уен ар қы лы ой ымыз ды ха бар лы, сұ рау- лы, бұй рық ты, леп ті етіп жет кі зе міз, тың дау шы оны дұ рыс қа был дау мүм кін ді гі не ие бо ла ды. ААА ААА А мүм РРР Р Р дегі тілінің ағы қосатын лы, бұй мүмкін ММ М нтонация сөйлем ағы А бек би мен Бұ бек би мен Бұ дік сөз дік сөз дер дер ді тың ді тың дер. дер. Н – 4 сөзден тұратын сөйлем. – 4 сөзден тұратын сөйлем. ші жол бір синоним сөз ші жол бір синоним сөз бек би мен Бұ бек би мен Бұ қар жы қар жы ді тың ді тың - тік. тік. – 4 сөзден тұратын сөйлем. – 4 сөзден тұратын сөйлем. П лы тия лы тия нақ нақ дер дер мен кел мен кел мақ (жол) мақ (жол) – 1 зат есім. – 1 зат есім. – 2 сын есім. – 2 сын есім. тік. тік. В нін ұғын нін ұғын на бер на бер ген жау ген жау ап ап та та рың рың нақ нақ тап, «Би» сө тап, «Би» сө мен кел мен кел ті ті рің рің б дай асыл қа дай асыл қа ның барлығы бірдей би бо ның барлығы бірдей би бо дай», «қы дай», «қы зыл сөз зыл сөз ді су ді су рың рың дар. дар. а дай сыр жа дай сыр жа тыр? тыр? дай асыл қа дай асыл қа си си ет ет тер бо тер бо ның барлығы бірдей би бо ның барлығы бірдей би бо с на «би» деп та на «би» деп та (Қай (Қай рат Мә рат Мә (Қай (Қай (Қай дай сыр жа дай сыр жа тыр? тыр? п лық лық қа та қа та тай жар тай жар қыл қыл на «би» деп та на «би» деп та (Қай (Қай рат Мә рат Мә (Қай (Қай (Қай а дың қа дың қа дір-қа дір-қа ден жо ден жо ға ға дей би ата дей би ата қа та қа та с – – ұлт ұлт тын, әдет-ғұр тын, әдет-ғұр пын, пын, дың қа дың қа дір-қа дір-қа - - ға ға ры ры ы тін тін дан қыл дан қыл ұлт ұлт - - Все учебники Казахстана на OKULYK.KZ * Книга предоставлена исключительно в образовательных целях согласно Приказа Министра образования и науки Республики Казахстан от 17 мая 2019 года № 217 38 4. Тө ле би дің ба та сын әуені мен сөй леу мә не рі не сай оқың дар. Кім нің мәнері ұнады? Неге? Пікірлеріңді дәлелдеп жазыңдар. Өлең нің мәнін түсіндіріңдер. То ғыз жа сар Же тес тоқ сан да ғы Тө ле би ге сә лем бе ре ба рып ты, сон да Тө ле би бы лай де ген екен: – «Ба та – бас қа, қы на – тас қа, ақыл – жас қа», не қа лай - сың, ба лам? – деп ті. Же тес ба ла: – О, қа си ет ті, ба ба! Ат бер се ңіз, өліп қа ла ды, тон бер се ңіз, то зып қа ла ды. Ат пен тон ға бер гі сіз, өл мей тін, өш пей тін, өмі рі ес тен кет пей тін бір өси ет айт са ңыз, со ған ри за мын, – деп ті. – Он да қо лың ды жай, ба лам, – деп, Тө ле би бы лай ба та бер ген екен: Бір үй дің ба ла сы бол ма, Көп үй дің са на сы бол! Бір ел дің ата сы бол ма, Бар ел дің да на сы бол! Бір тон ның жа ға сы бол ма, Көп қол дың аға сы бол! Ақ ты ақ деп ба ға ла, Қа ра ны қа ра ла. Өзе гің тал са, өзен бой ын жа ға ла, Ба сы ңа іс түс се, көп ші лік ті са ға ла. Өзі ңе-өзің кә міл бол, Хал қы ңа әділ бол, Жауыңа қа тал бол, До сы ңа адал бол! («Ше шен дік сөз дер») 5. «Ғиб рат ты сөз» ай да ры мә ті нін де гі да на лық сөз дерге «Қос жаз ба күн де лі гін» тол ты ру ар қы лы тү сі нік те ме бе рің дер. Дәй ек сөз (ци та та) Тү сін дір ме (ком мен та рий) 6. Би лер дің ше шен дік сөз де рі нен хал қы мыз дың құ қық тық мә де- ние тін ай ғақ тай тын мы сал дар тау ып жа зың дар. Сы нып тас та ры ңа әуенімен оқып бе рің дер. А А 38 АА А Р 6. 6. Би Би ние ние РР Р Р Р М «Ғиб «Ғиб күн күн де де лі лі гін» тол гін» тол М М ММММ А «Ғиб «Ғиб рат рат ты сөз» ай ты сөз» ай гін» тол гін» тол Н Өзі Өзі Хал Хал қы қы Жауыңа қа Жауыңа қа До До сы сы - ңа іс түс ңа іс түс ңе-өзің кә ңе-өзің кә П Көп қол Көп қол ты ақ деп ба ты ақ деп ба Қа Қа ра ра ны қа ны қа ра ра ла. ла. Өзе Өзе гің тал гің тал са, өзен бой са, өзен бой ңа іс түс ңа іс түс В дің ата дің ата сы бол сы бол дің да дің да на на сы бол! сы бол! ның жа ның жа ға ға сы бол сы бол дың аға дың аға сы бол! сы бол! ты ақ деп ба ты ақ деп ба ға ға б лам, лам, ла ла сы бол сы бол ма, ма, сы бол! сы бол! ма, ма, а са са ңыз, со ңыз, со – деп, Тө – деп, Тө с ңіз, өліп қа ңіз, өліп қа ла ла сіз, өл сіз, өл мей мей тін, өш тін, өш ңыз, со ңыз, со ған ри ған ри п ла ла ды, тон бер ды, тон бер тін, өш тін, өш а ге сә ге сә қа», не қа қа», не қа с ге сә ге сә лем бе лем бе ы дар. Кім дар. Кім нің нің мәнері ұнады? Неге? Пікірлеріңді дәлелдеп жазыңдар. Өлең мәнері ұнады? Неге? Пікірлеріңді дәлелдеп жазыңдар. Өлең нің нің Все учебники Казахстана на OKULYK.KZ * Книга предоставлена исключительно в образовательных целях согласно Приказа Министра образования и науки Республики Казахстан от 17 мая 2019 года № 217 |