Бірлік емес кері байланыс Жабық реттеу жүйесіндегі негізгі әсерден туындаған қатені азайту үшін кері байланыс қолданылады. Атаудың өзінен, әдеттегі схемадан айырмашылығы, y(t) реттелетін мәні салыстыру элементіне тікелей емес, беріліс функциясы бар байланыс арқылы түседі Ψ(s)≠1 (сур. 13.1).
Сур. 13.1. Бірлік емес кері байланыс
G(t) және реттелетін y(t) әсерін байланыстыратын дифференциалдық теңдеу
Мұнда тұйық жүйенің эквивалентті берілу функциясы өрнекпен берілген
(1) Жабық және ашық жүйенің беріліс функциясының байланысын ескере отырып
(13.1) өрнегі негізінде ашық жүйенің эквивалентті беру функциясын жазуға болады
(2) Алынған беру функциясын (2) ескере отырып, жүйені әдеттегі түрде бір кері байланыспен ұсынуға болады (сурет. 13.1). Жүйенің абсолютті өзгермейтіндігі қатенің нөлге тең екенін білдіреді, яғни реттелетін мән y(t) = g(t) әсеріне сәйкес келеді. Бұл өзкезегінде жабық жүйенің берілу функциясы Фэ(s) =1 дегенді білдіреді. Бұл кері байланыстағы байланыстың берілу функциясының шарты
(3) Қатардағыыдыраудықолданаотырып, шарт (3) түріндеұсынылуымүмкін
(4) Өкінішке орай, (4) қатынасын орындау арқылы жүйенің абсолютті инвариантына практикалық қолжеткізу екі себепке байланысты мүмкін емес. Біріншіден, жоғары туындыларды дәл жүргізу мүмкін емес, екіншіден, шарт дәл орындалған кезде (4) жүйе тұрақтылық шекарасында болады.
Дегенмен, бір ыңғай емес кері байланысты қолдану өте тиімді әсер етеді, мысалы, статикалық жүйеде. Бұл жағдайда кері байланыс беру коэффициентін қарапайым өзгерту арқылы сіз статикалық қатені азайтып қана қоймай, жүйені астатикалық ете аласыз. Шынында да, статикалық жүйенің беріліс функциясы ашық күйде болсын
(5) Кері байланыс беріліс функциясы бар депе септейміз Ψ(s)=α0. Содан кейін (2) формуласын қолданып, ашық жүйенің беріліс функциясын жазамыз
Мұны көруге болады(1−α0)K=1 немесе α0=1−1/K соңғы өрнектіңде номинаторында s мультипликаторы болады, яғни жүйе астатикалық болады
Мұндай жүйенің жылдамдығы жақсы болады
Айта кетукерек, ұқсас нәтижелерді қарапайым жолмен алуға болады, атап айтқанда кіріс немесе шығыс шамасын масштабтау (сурет. 13.2).
Сур. 13.2 . Кіріс немесе шығыс шамасын масштабтау
Егер сіз m=K+1/ K таңдасаңыз, онда жүйенің дифференциалдық теңдеуі болады
Ашық жүйенің беріліс функциясы тұрақты режимде болғанда
Бұл статикалық қатенің болмауына сәйкес келеді. Нөлдік статикалық қатені осы әдіспен алуға болады, Егер жалпыпайда К дәл белгілі болса және тұрақты болса, сонымен қатар масштабтау сілтемесі тиісті дәл беріліс коэффициентімен жүзеге асырылса.