Таңдап алынған спорт түрiн оқыту әдiстемесi

Таңдап алынған спорт түрiн оқыту әдiстемесi

Құрастырушы: аға оқытушы Оралтаев Е.Р.

Дене шынықтыру және спорт кафедрасы
5В010800 Дене шынықтыру және спорт мамандығының
сырттай оқу нысанындағы студенттеріне арналған

Таңдап алынған спорт түрiн оқыту әдiстемесi

Химиялық технологиялар және жаратылыстану факультетінің оқу-әдістемелік кеңесімен мақұлданды 2010 ж. «_____»________№____хаттама

Кафедра меңгерушісі ___________ Ю.А. Мастобаев 2010ж. «____» ________

Аты-жөні Оралтаев Е.Р.

Ғылыми дәрежесі, атағы, қызметі аға оқытушы

Дене шынықтыру және спорт кафедрасы басты оқыту корпусында, спортзалда орналасқан. Байланысу телефоны (8-7182) 67-36-68

-жаттығу процесінің әр түрлі кезеңдерінде дене шынықтырудың негізгі әдістері мен тәсілдері көмегімен жалпы және арнайы дене дайындығын дамыту мен жетілдіру бойынша білім беру, біліктіліктер мен дағдыларын бекіту

- волейболшылардың тәсілдік -тактикалық әрекеттерін дамыту мен жетілдіру дағдыларын бекіту білімін беру.

-волейболдағы жаттығу әдісі мен әдістемелік әрекеттерді қолдану дағдыларын бекіту білімін беру.

-волейбол жаттықтырушының кәсіптік дайындығының теориялық, әдістемелік және тәжірибелік негізі бойынша біліктілік пен дағдыларын қалыптастыру білімін беру

-жеке мүмкіндіктер мен ғылыми жетістіктерді колдану арқылы волейболшылардың спорттық шеберлігін жетілдіру дағдыларын қалыптастыру білімін беру

-спортшылар дайындығын басқару (жоспарлау. жаттығу процесін ұйымдастыру, жарыстар өткізу, бақылау, даярлығын бағалау) арқылы жаттықтырушылық дағдыларын жетілдіру жөнінде білім беру

-волейболшылардың оқу-жаттығу процесінде иннновациялық

технологияларды қолдану дағдыларын қалыптастыру жөнінде білім беру

-волейболда спорттық -жаттықтырушылык жұмысында ннтерактивтік технологияны қолдану дағдыларын қалыптастыру жөнінде білім беру.

Сабақтарда әр түрлі бейне материалдарды көру, педагогикалық және жаттықтырушылық тәжірибелерді талдау, оқу құжаттарын құрастыру, баяндамалар, хабарламалар, пікір-таластар түрінде студенттердің алған білімдерін бекіту үшін өткізіледі.

Студенттердің оқытушымен бірлескен жұмысы теориялық білімді бекітуге және тереңдетуге себебін тигізеді, оқу-әдістемелік және тәрбиелік жұмыстарды жүргізуге оқыту процесінде педагогикалық дағдылар мен біліктілікті қалыптастыруға жағдай туғызады.

5 Білімге, икемділікке және дағды-машықтарға қойылатын талаптар

Тәжірибелік сабақтарда студенттер ойынның әдістері мен тәсілдерін орындау техникасын ұтымды меңгереді, тактиканы үйренеді және жетілдіреді, жаттығуды және жарысқа төрешілік етуді үйрету әдістемесін меңгереді, жалпы және арнайы дене дайындығының тәсілдерін оқыту әдістемесін оқиды.

-Жалпы және арнайы дене дайындығын жетілдіру әдістемесін игеру;

- Дене, техника- тактикалық дайындықтарды басқару туралы біліктілікті игеру;

- Волейболда жаттықтырушылық кәсіби дайындық негіздері мен жаттықтыру әдістемесін игеру;

- Волейболда жаттықтырушылық дағдыларымен спорттық шеберлікті жоғарылату;

- Волейболда жаттығу процесінің инновациялық технологияларын игеру;

- Волейболда жаттықтырушылық және спорттық жұмыстарда интерактивті технологияларды игеру;

8 базалық пәннен алған білімдерін дағдыларын волейбол мамандығы бойынша кәсіптік және педагогикалык тәжірибеден өтуде, курстық және диплом жұмыстарый орындауда, сонымен қатар басқа базалық: спорттық морфология, спорт биохимиясы, спорт биомеханикасы, спорт педагогикасы мен психолгиясы, спорт түрлері физиологиясы, дене шынықтыру және спорт теориясы мен әдістемесі.

. 4.1 Пәннің тақырыптық жоспары

Мамандану түсінігі. Спорттық жаттығу: жоғары спорттық көрсеткіштерге жетуге, даярлықты, қабілеттерді, техника-тактикалық әрекеттерді, дене жаттығуларын қолдана отырып дене сапаларын да дамыту және жетілдіру. Дайындық кезеңдері: бастапқы, тереңдете мамандық, спорттык жетілдіру. Әртүрлі оку топтарында техника-тактикалық, дене дайындығы бойынша сабақ жүргізу әдістемесі және жаттығу процесін кұру ерекшеліктері.

Кіріспе. Мамандану түсінігі. Спорттық жаттығу: жоғары спорттық көрсеткіштерге жетуге, даярлықты, қабілеттерді, техника-тактикалық әрекеттерді, дене жаттығуларын қолдана отырып дене сапаларын да дамыту және жетілдіру. Спорттық жаттығудың міндеттері. Спорттық жаттығудың мазмұны, мақсаты мен міндеттері. Әдістемесі (құралдар қосындысы, жаттығу міндеттерін жүзеге асыру үшін әдістер мен әдістемелік тәсілдер). Спорттық жаттығуды құру әдістемесінің негізі. Жаттығу процесінің мироқұрылымы, мезоқұрылымы, мароқұрылымы. Волейболда микроциклды құру әдістемесі (жетелеу, соққылы, жарыс және қайта қалпына келу). Жаттығудың әдісі мен құралдары: негізгі және қосымша жаттығулар. Волейболда жаттығу кезеңінің кұрылымы бойынша дайындық түрлері және оның мазмұны. Арнайы -дайындық жетелеу жаттығулары, жалпы дайындық, өзіндік -жарыс жаттығулары. Жаттығудың негізгі құралдарын қолдану әдісі (қатаң реттелген жаттығулар).

Жаттығу әдістемесі. Жаттығуды жоспарлау. Көпжылдық дайындық жоспары. Стратегиялық жоспарлау. Келешек жоспарлау. Алдын-ала жоспарлау. Жедел жоспарлау. Жаттығу жүйесіндегі болжау. Ерлер команда құрамының жалпы сипаттамасы. Техника-тактикалық көрсеткіш моделі. Дене даярлығына қойылатын талаптар. Әйелдер команда құрамының жалпы сипаттамасы. Дене даярлығына қойылатын талаптар. Жаттығу процесін ұйымдастыру. Жаттығудың жалпы негіздері. Жаттығу жүктемесінің негізгі факторлары. Жүктеме көлемі, қарқындылығы. Жаттығу процесінің кезеңі. Жаттығуды кезеңдер бойынша жоспарлау. Сабақтарды ұйымдастыру. Сабақ түрлері. Сабақты өткізу әдісі. Дене дайындығы. Дене сапаларының дамуы. Техника-тактикалық дайындық.

2 тақырып. Жалпы және арнайы дене дайындығының әдісі мен құралдары.

Әр түрлі топтағы: ерлер, әйелдер, балалар жалпы және арнайы дене дайындығының құралы мен әдісі. Қозғалыс дене сапаларын күш, шапшаңдық, тозімділік, иілгіштік, ептілікті дамыту.

Жаттығуды жеке жоспралаудың ерекшелігі, Спортшы күнделігі. Жаттықтырушының қорытынды есебі. Спортшының өз жаттығуын жеке есепке алу. Жаттығуды есепке алу және жоспарлау түрлері.

3 тақырып. Әр түрлі жаттығу кезеңіндегі жаттығу процесінің ерекшелігі.

Жаттығу процесін басқарудың теориялық және тәжірибелік негіздері.

Дайындық кезеңдері: бастапқы, тереңдете мамандық, спорттык жетілдіру. Әртүрлі оку топтарында техника-тактикалық, дене дайындығы бойынша сабақ жүргізу әдістемесі және жаттығу процесін кұру ерекшеліктері. Жас волейболшылардың даярлық деңгейін бағалау. Жарысқа даярлық және оған қатысу. Кешенді жаттығу сабақтарына жоспар құру, кешенді жаттыгуларды таңдау қағидасы: а) арнайы дене және техникалық дайындық, б) арнайы дене және тактикалық дайындық. Кешенді жаттығу сабақтарына анализ жасау. Әртүрлі жастағы топтарға кешегді жаттығу сабағының өтуіне анализ жасау:

Жаттығу сабақтарын өткізу әдістемесі: а) тақырыптық: дене тактикалық дайындық; б) кешенді дене, техника -тактикалық дайындық. Техникаға үйрету: қалыпты түру, жылжу, допты жоғарыдан беру және допты төменнен тура ойынға қосу. Допты жоғарыдан тура ойынға тура ойынға қосу, допты төменнен беру, допты кұлап беру, тосқауыл қою және т.б. тәсілдер.

Волейболда спорттық жаттығу процесін кұру негіздері. Спорттық жаттығу әдістері мен оқыту әдістерінің өзара байланысы. Техника- тактикалық әрекеттерге үйрету процесінің біркелкілігі мен құрылымы. Волейболға оқытумен қатар дене сапаларын тәрбиелеуде тығыз байланысы. Техника -тактикалық дағдылардың қалыптасуы үшін ойын тәсілдерін үйретудің біркелкілігі. Спорттық жаттығу әдістемесі және оқыту әдістемесінің байланысын бірге педагогикалық процесс ретінде қарастыру.

Техниканы жетілдіру мен біркелкі үйрету жолдары. Ойынның кейбір тәсілдерінің техникасын жетілдіру үшін қосымша қондырғылар жаттығуларын қолданудың маңызы. Ойын тактикасы: жеке, топтық жэне командалық әрекеттер. Жеке әрекеттегі жаттығулар: біркелкі күрделендіру, волейболдағы тактикалық комбинацияларға үйретуге ауысу. Тактикалық комбинациялар: аймақтан -аймаққа допты беру, және орын ауыстыру, тосқауыл қою, допты ойынға қосу, шабуыл соққылары және т.б. Волейбол ойындағы жеке және топтық әрекеттерді жетілдіру.

4 тақырып. Шабуыл және қорғаныстағы ойын техникасының тәсілдеріне үйрету әдістемесі.

Техникалық дайындықтың әдісі мен құралдары, міндеттері. Спорттық - техникалық шеберлік. Шабуыл және қорғканыста ойнау тәсілдеріне үйрету. Волейболшы дайындығының әртүрлі кезеңіндегі жүктемені қолдану және жаттығу әдістемесі.

5 тақырып. Тактикалық дайындыққа оқыту әдістемесі.

Волейбол ойындағы тактикалық дағдыларды қалыптастыру Әдісі мен кұралдары, міндеттері. Ойынды жүргізудің тактикалық жүйесі бойынша шабуыл және қорғаныстағы жеке, топтық, командалық әрекеттерді жетілдіруге үйрету.

6 тақырып. Спорт мектептеріндегі көпжылдық дайындық әдістемесі және мазмұны.

Әртүрлі кезеңіндегі жаттығу процесінің кееңінділігі. Спорттық және жоғарғы шеберлік тобында жаттығу процесін ұйымдастыру әдістемесі. БЖСМ-нің әртүрлі жастағы топтарға жылдық жоспар кестесін кұру. Волейбол мамандығы бойынша БЖСМ-не іріктеу жұмыспен ұйымдастыру және өткізу.

Практикалық сабақтардың мазмұны мен тізімі

1) Кіріспе. Спорттық жаттығудың міндеттері. Спорттық жаттығудың мазмұны, мақсаты мен міндеттері. Әдістемесі (құралдар қосындысы, жаттығу міндеттерін жүзеге асыру үшін әдістер мен әдістемелік тәсілдер). Спорттық жаттығуды құру әдістемесінің негізі.

2) Стратегиялық жоспарлау. Келешек жоспарлау. Алдын-ала жоспарлау. Жедел жоспарлау. Жаттығу жүйесіндегі болжау.

3) Жаттығудың әдісі мен құралдары: негізгі және қосымша жаттығулар. Волейболда жаттығу кезеңінің кұрылымы бойынша дайындық түрлері және оның мазмұны.

4) Әйелдер команда құрамының жалпы сипаттамасы. Дене даярлығына қойылатын талаптар.

5) Сабақтарды ұйымдастыру. Сабақ түрлері. Сабақты өткізу әдісі. Дене дайындығы.

6) Жаттығуды жеке жоспралаудың ерекшелігі, Спортшы күнделігі. Жаттықтырушының қорытынды есебі. Спортшының өз жаттығуын жеке есепке алу.

7) Жаттығу процесін басқарудың теориялық және тәжірибелік негіздері.

8) Волейболға оқытумен қатар дене сапаларын тәрбиелеуде тығыз байланысы. Техника -тактикалық дағдылардың қалыптасуы үшін ойын тәсілдерін үйретудің біркелкілігі.

9) Ойынды жүргізудің тактикалық жүйесі бойынша шабуыл және қорғаныстағы жеке, топтық, командалық әрекеттерді жетілдіруге үйрету.

10) БЖСМ-нің әртүрлі жастағы топтарға жылдық жоспар кестесін кұру. Волейбол мамандығы бойынша БЖСМ-не іріктеу жұмыспен ұйымдастыру және өткізу.

Жоғарғы оқу орнында студенттердің ішкі ережеге бағынуы. Қоғамдық жұмыстарға белсене қатысуы. Оқытушы мен топтастарға сыйласымдылықпен қарау. Оқытушы сөйлегенде сөзін бөлмеу, екінші рет ескерткенде дәрісханадан шығуы тиіс. Сабақты босатпау. Босатқан жайда керекті анықтама қағазын әкелу. Босатқан сабақты қайта тапсыру, белгіленген уақыт бойынша (11.00- 12.00 дүйсенбі, сәрсенбі, жұма) Сабаққа кешікпеу тек 5 минутқа кешіккендік кешіріледі. Егер кешіксе жаттығуға жіберілмейді. Кешіксе себебін алдын ала ескерту. Үй тапсырмасын тыңғылықты орындау. Тест, экзаменде өзгеден көшіру рұқсат етілмейді, екінші ескертуден кейін студент дәрісханадан кетуі тиіс. Ұялы телефонды жаттығу кезінде өшірілуі тиіс.

Дәрісте қатысып, конспектілеу 2 балл, тек қатысу 1 балл;

Семинарда қатысу 1балл;

Топта белсенді жұмыс 1балл;

Ұй жұмысын жасау, қорғау 3балл

Екі тақырыптан кейін сынақ тапсыруы керек. 10 сұрақ:

10-9 дұрыс болса- 4 балл

8-7 дұрыс болса- 3 балл

6-5 дұрыс болса- 2 балл

4-3 дұрыс болса- 1 балл

2-1 дұрыс болса- 0 балл

Қорытынды баға ең жоғарғы баллға қарайды. Курс экзамен тапсырылып, сұраққа жауаппен тамамдалады.

Экзаменде очындай критерийлер есептеледі, 100 балл көлемінде:

85-75 балл- қосымша сұраққа жауап болмаса;

74-50 балл- тек негізгі материалды біледі, сұраққа қиын жауап береді;

49- 0 балл- материалды да түсінбейді, әдебиеттерді білмейді;

Студент экзаменнен 100 баллл алуы тиіс.

Айып санкциялары: толмаған жауапқа айып қойылады.

Бағаны жаттығуға байланысты қойылады:

Мысалы.

Дәріске қатыспау- 2 балл

Жұмыс атқармай сабаққа қатысу1 балл.тб

Негізгі

2) Платонов В.Н. Общая теория подготовки спортсменов в олимпийском спорте. Киев. Олимпийская литература. 1997. С 220–228

3) Матвеев Л.П. Основы спортивной тренировки. –М; ФК и С, 1997, С 129–138.

4) Вяткин Б.А. Управление психическим стрессом в спортивных соревнованиях. –М. ФиС, 1981. –С 112

5) Горбунов Г.Д. Психопедагогика спорта. –М. ФиС; 1986, –С 208
Қосымша

6) Агапонов С.В. Средства дистанционного обучения: Методика, технология, инструментарий /под ред. З.О. Джалиашвили. –СПб., 2003.

7) Андреев А.Л., Троян Г.М. Основы Интернет-обучения. –М., 2003.

8) Ахметов С.М. Инновационные процессы в системе профессионального образования по физической культуре. – Алматы, 2004.