Тақырыбы: «Алаш» ұлттық идеясының тұжырымдамалық негіздері Дайындаған: Муса Айсұлу ияк-11 тобы Қабылдаған


Алаш қозғалысының идеялары Әлихан Бөкейхан еңбек терінде



бет4/4
Дата24.04.2022
өлшемі1,28 Mb.
#140719
1   2   3   4
Байланысты:
«Алаш» ұлттық идеясының тұжырымдамалық негіздері реферат

. Алаш қозғалысының идеялары Әлихан Бөкейхан еңбек терінде . Алаш қозғалысының көшбасшысы , Алаш партиясы және Алашорда үкіметінің жетекшісі Әлихан Бөкейхан болды . Ол туған жерінің тарихын терең зерделеп , ХІХ ғасырдың соңы мен ХХ ғасыр басындағы маңызды тарихи оқиғалардың барлығына белсенді қатысты . Алаш идеясының тұжырымдамалары Ә . Бөкейханның ұлт - азаттық қозғалыс , отарлық езгідегі қазақ қоғамының жағдайы туралы зерттеулері мен терең талдауларында жасалған . Ә . Бөкейхан ел болашағын болжауда өткен тарихты танып - білу қажеттігі тура лы былай жазады : « Тарих – түзетуші және үйретуші . Келешек күннің болашағын білуде тарих анық құрал болады » . Болашағы зор ел боламыз десек , әрбір азаматтың ұлттың тарихы мен оның сабақтарын білу қажеттігін Алаш көсемі былай деп ескертеді : « Өзінің тарихын жоғалтқан жұрт , өзінің тарихын ұмытқан ел қайда жүріп , қайда тұрғандығын , не істеп не қойғандығын білмейді , келешектің қандай боларына көзі жетпейді » . Әлихан Бөкейхан жалпыұлттық « Қазақ » газетін ұйымдастырушыларының бірі ретін де Алаш идеяларын алға тартып , үлт тық тарихты оқып - үйренудің маңызын атап өтті.
Қазақ көшбасшысы Қазақ ханды ғының Ресей империясы бодандығы на түсу себептерін анықтау үшін ұлт тарихын терең зерделеді . Ол қазақтардың тәуелсіздігінен айыры луының басты себебі бұрынғы ел билеушілерінің қол астындагы ру тайпалар мен жүздерді біріктіріп , сыртқы отаршылдық қауіпке қар сы жұмылдыра алмауында деген тұжырымга келді . 1913 жылы былай деп жазды : « Бұрынғы ел билеушілер дің басым көпшілігі уақыты мен күшін озара қастандыққа , күш көрсету мен зорлық - зомбылық , алауыздыққа жум сады » . Ол хандық билікті қалпына келтірудің нәтижесіздігін түсінді . Үлт тәуелсіздігіне тек белсенді саяси күрес арқылы ғана жетуге болатынын айтты . Осы мақсатпен кадет партиясына мүшелікке өтті . Жергілікті өзін - өзі басқару органдарын дамытудың эволюция лық жолымен қазақ мемлекеттілігін жаңғырта аламыз деген пікір ұстанды . Ә . Бөкейхан Қарқаралы петициясын дайындауға қатысып , петицияны жоғары билікке тапсыруда да алдыңғы қа тарда болды .

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет