Бензол
Химиялық қасиеті
Алу әдістері
Туындылары және оларды алу жолдары
Фенолдар
Қолданылуы
Фенол
www.themegallery.com
Company Logo
Фенол –бензол сақинасының құрамындағы бір немесе бірнеше сутек аттомдарының орнына гидроксил тобы орынбасқан, органикалық қосылыстар.
Фенолды ашқан ғалымдар
www.themegallery.com
Company Logo
Фридлиб Фердинанд
Рунге
(1794 – 1867 )
Огюст Лоран
(1807 – 1853 )
Шарль Фредерик
Жерар
(1816 – 1856 )
Бір атомды
Көп атомды
ФЕНОЛ
1-гидрокси бензол
1,2- дигидрокси бензол
www.themegallery.com
Company Logo
Гидроксил тобының санына байланысты фенолдардың жіктелуі
Бір атомды
Екі атомды
Үш атомды
Фенолдардың жіктелуі
Фенолдарды алу әдісі:
Бензол
Хлорбензол
Фенол
Бензол
Изопропилбензол
Фенол
Ацетон
Cl
NaOH ,t
-NaCl
CH2=CH-CH3
O2 , H2SO4
Фенолдың қышқылдық қасиеті:
www.themegallery.com
Company Logo
1. Металдармен әрекеттесуі: 2С6Н5–ОН + 2Na → 2С6Н5–ОNa + H2 2. Негіздермен әрекеттесуі: С6Н5–ОН + NaОН → С6Н5–ОNa + H2О натрий феноляты
Натрий феноляты
Нитрлеу Фенолдар азот қышқылымен бөлме температурасында сары түсті орто – және пара нитрофенолдарды түзу арқылы нитрленеді.
НО
N
O
O
O
N
O
O
- H2O
Темір(III) хлоридімен фенолдарға сапалық реакция
www.themegallery.com
Company Logo
- Темір(III) хлоридімен фенолдарға сапалық реакция
www.themegallery.com
Company Logo
Фенолдың темірмен комплексті қосылыс түзуі
Фенолдардың табиғатта кездесуі. Фенолдар өсімдіктерде жиі кездеспейді. Фенолдың өзін Pinus silvestris инелері мен бүрлерінен, Ribes nigrim, Nicotiana tabacum жапырақтарының эфир майлынан, Evernia prunastri қынасынан тапқан. Көбірек тарлған қосылысқа гидрохинонды (1,4-диоксибензол) жатқызуға болады. Оны келесі тұқымдастар өкілдерінен кездестіруге болады: Ericaceae, Vacciniaceae, Rosaceae, Saxifragaceae, Asteraceae. Гидрохинонның метилді және этилді эфирлері Pyrolaceae- Pyrola; Liliaceae-Hyacinthus; Magnoliaceae- Illicium тұқымдастарында табылған.
www.themegallery.com
Company Logo
Фенолдардың табиғатта кездесуі
Тимьян
Гвоздика
Ива
Тимол
Эвгенол
О-гидрокси бензил спирті
Фенолдың қолданылуы
www.themegallery.com
Company Logo
Дәрі-дәрмектерде
Қант алмастырушы заттар ретінде
Бояғыш заттар алуда
www.themegallery.com
Company Logo
Фенол қышқылдары Фенол қышқылдары - Фенол қышқылдары – бензол сақинасының құрамындағы сутегі атомдары (-COOH) және(-OH) топқа орын алмасқан ароматты көмірсутектердің туындылары. Фенол қышқылдары карбон қышқылдарына және фенолдарға тән қасиетті көрсетеді. Екі функционалдық топқа тән қасиеттен бөлек бензол ядросына тән химиялық қасиеттерді көрсетеді.
Фенол қышқылдары
2-оксибензой қышқылы
Ацетилсалицилл қышқылы
п-оксибензой қышқылы
3,4,5-триоксибензой қышқылы
Сирен қышқылы
Фенол қышқылдары
Сирен қышқылы
Галл қышқылы
П-оксибензой қышқылы
Протокатех қышқылы
Ванилин қышқылы
www.themegallery.com
Company Logo
Фенол қышқылдары
Салицил қышқылы
Фенол қышқылдарының алыну әдістері:
www.themegallery.com
Company Logo
Фенол қышқылының туындылары Фенол қышқылы Фенол қышқылдарының табиғатта кездесуі - Фенол қышқылдары табиғатта өте кең таралған, сондықтан оларды (мысалы, қан-қызыл долана, қара жемісті шетен,т.б.) табиғи шикізаттардан алуға болады.
- Протокатех қышқылы жалпы барлық жабық тұқымдыларға тән себебі, зерттеуге алынған өсімдіктердің барлығынан кездестіруге болады. Сонымен қатар п-оксибензой қышқылын да барлық өсімдіктерден алуға болады.
- Салицил қышқылы салыстырмалы түрде сирек кездеседі. Оның метилді эфирлері Gaultheria procumbens, Viola tricolor, Betula lenta және т.б. өсімдіктердің эфир майларында кездеседі.
- Фенолспирттері мен олардың гликозидтері қызғылт семізоттың құрамында болады.
Достарыңызбен бөлісу: |