Тақырыбы: Симфониялық оркестрдегі ішекті- ыспалы аспаптар, «Ақ сиса» әні Мақсаты: Білімділік

Дәптерге музыкалық терминді жазу.

Тембр-дыбыс бояуы

Дыбысы ең жоғарғы аспап – скрипка болса, ең төменгі - контрабас аспабы.

Орындау кезінде скрипка мен альтты иыққа бұғақпен тіреу арқылы көлденең ұстап, виолончель мен контрабасты жерге тік тіреп ойнайды.

-Балалар,біз жаңа қандай ән тыңдадық.Ендеше,қазір біз осы «Ақ сиса» әнін орындап үйренеміз. Алдымен дауыс ырғағын ретке келтірейік.



ЛЯ ЛЯ ЛЯ

1.Ақ сиса, қызыл сиса, сиса-сиса

Қалмайды кімдер жаяу зорлық қылса

Шорманның Мұстафасы атымды алып

Атандым сол себептен Жаяу Мұса

2.Ақ сиса, қызыл сиса, сиса-сиса

Жүрмейді кімдер жаяу зорлық қылса

Байлары орыс-қазақ қашқын дейді

Көрер ем қашқындықты күнім туса

3.Үш жүзге атым мәлім Жаяу Мұса

Жүрмейді кімдер жаяу зорлық қылса

Аттыдан жаяу жүріп кек аламын

Жігіттер, шамаң келсе, маған ұқса.

/Ән тарихын баяндау Мұса Байжанұлы Павлодар облысында дүниеге келген.(1835-1929) 94 жасқа дейін өмір сүрген.Өз өмірінің қиындығына қарамастан,өте ақ жарқын,ақ көңіл адам болған екен.Ол кісі Омск қаласындағы мектепте оқып ,орыс тілін жақсы меңгеріп, алғашқылардың бірі болып скрипка мен балалайка

аспаптарында ойнаған.Сонымен қатар қобыз,домбыра аспаптарында да керемет ойнаған. Халық әншіні өте құрметтеп,жақсы көрді.Мұсаның жалғыз аты болатын.Сол атпен ауыл ауылды аралап ән салып,сауық сайран салып,елді қуанышқа бөлеп жүретін.Мұсаның атағы елге жайылып,танымал болады.Оның танымалдылығы Шорман байға ұнамай,ел алдында әншінің қадірін түсіру мақсатында,бір күні ол өзінің ұлы Мұстафаны атын тартып алуға жұмсайды. «Атын тартып алсам,ел кезіп әнінде сала алмас» деп ойлайды.Бірақ,Мұса бұл қорлыққа да шыдап,елді жаяу аралап,ән салады.Осы кезден бастап халық оны Жаяу Мұса атаған екен. Және де осы оқиғаға арнап,Шорман бай мен баласы Мұстафаның қылықтарын әнге қосып дүниеге «Ақ сиса»әнін әкеледі.Ән күллі қазақ даласына таралды.Әрине,әншінің атын алар,бірақ,әуелеген әнін ешуақытта иемдене алмайды/

«Өзіңізді тексеріңіз» әдісі 

Симфониялық оркестр құрамында скрипка,виолончель,альт,контрабас,домбыра секілді ішекті-ыспалы аспаптар бар.

Дыбысы ең жоғары аспап-контрабас,дыбысы ең төмен аспап-скрипка.

Тембр-дыбыс түрі....

Жаяу Мұса Қарағанды облысында туған....

Жаяу Мұса жетіген,тұяқ,қобыз,домбыра,скрипка,балалайка аспаптарында ойнаған.

Оқушылар өздерін бағалайды. /смайликтермен/

Топ басшысы бағалайды

Мұғалім бағасы