Танылмағанаймақтар



бет4/4
Дата29.12.2021
өлшемі0,79 Mb.
#106539
1   2   3   4
Байланысты:
азия

Жануарлары



Азия пілі.



Азияның алтын мысығы.



Азияның алтын мысығы.

Азия негізінен Голарктика облысының Палеоарктика бөліміне жатады. Жануарлары ендік белдемдер мен биіктік белдеулер жиынын құрайды. Тундрада жануарлардың түрі аз. Орман белдемінде



  1. сүтқоректілерден: бұланбұлғынқоңыр аюсілеусінтиінборша тышқансасық күзен;

  2. құстардан: саңырау құртоқылдақ, бұлдырық, шырша торғай, жапалақ, т.б. мекендейді.

Құрлықтың шығысы жануарлар түріне өте бай. Мұнда тайганың, жалпақ жапырақты орманның және субтропиктік аймақтың жануарлары өмір сүреді. Дала мен шөлжануарлары Кіші, Алдыңғы, Орта және Орталық Азияда, Солтүстік-батыс Үндістанда тараған. Әсіресе кемірушілердің түрі көп.

Батыс жағын жерорта-теңіздік жануарлардан: қабылангепардқорқау қасқыржайран, т.б. мекендейді. Өзен бойы тоғайларында жолбарыс, Солтүстік-батыс Үндістанда арыстан сақталған.

Құрлықтың субэкваторлық және экваторлық ендіктерінде Үнді-Малай жануарлары (пілорангутангиббонмакакалемуртупайятапирмүйізтұмсықжолбарысаюқабылан, т.б.) басым. Құстардың түрі көп. Жорғалаушылардан алып ешкіемер, қолтырауын, өте улы көзілдірікті жыланпитон (ұзындығы 8 – 10 м) көп тараған.

Азияның БҰҰ субаймақтары:     Солтүстік Азия     Орталық Азия     Оңтүстік-батыс Азия     Оңтүстік Азия     Шығыс Азия     Оңтүстік-шығыс Азия



Саяси бөлінуі

Азия саяси құрылымы бойынша:



  • Солтүстік Азия (Ресей федерациясы);

  • Батыс Азия (КипрТүркияның негізгі бөлігі, ИранАуғанстанСирияЛиванИзраильИорданияИракКувейтСауд АрабиясыБахрейнКатарБіріккен Араб Әмірлігі (БАӘ), ОманЙемен Араб Республикасы (ЙАР), Йемен Халық Демократиялық Республикасы (ЙХДР) сияқты Таяу және Орта Шығыс Азия мемлекеттері құрайды);

  • Оңтүстік Азия (ПәкістанҮндістанБангладешШри-ЛанкаБутанНепалМальдив Республикасы);

  • Оңтүстік-Шығыс Азия (МъянмаТаиландМалайзияСингапурЛаосКамбоджаВьетнамФилиппинИндонезияБрунейШығыс Тимор);

  • Орталық Азия (ҚазақстанӨзбекстанҚырғызстанТүрікменстанТәжікстан.)

  • Шығыс Азия (ҚХРМХРКХДРОңтүстік КореяЖапония) болып бөлінеді.

Азия елдері[өңдеу]

Жалауларыменбіргеаймақтар мен территориялараты

Аумағы
(km²)


Халық саны
(
1 шілде 2002 est.)

Жұрттығыздығы
(per km²)


Астаналары

Орталық Азия:

 Қазақстан[3]

2,346,927

16,972,893

5.7

Астана

 Қырғызстан

198,500

4,822,166

24.3

Бішкек

 Тәжікстан

143,100

6,719,567

47.0

Душанбе

 Түрікменстан

488,100

4,688,963

9.6

Ашхабад

 Өзбекстан

447,400

25,563,441

57.1

Ташкент

Шығыс Азия:

 Қытай[4]

9,584,492

1,384,303,705

134.0

Бейжің

 Гонконг[5]

1,092

7,303,334

6,688.0

Виктория-Сити

 Жапония

377,835

126,974,628

336.1

Токио

 Макао[6]

25

461,833

18,473.3



 Моңғолия

1,565,000

2,694,432

1.7

Ұлан-Батыр

 Солтүстік Корея

120,540

22,224,195

184.4

Пхеньян

 Оңтүстік Корея

98,480

48,324,000

490.7

Сеул

 Тайвань[7]

35,980

22,548,009

626.7

Тайпей

Солтүстік Африка:

 Мысыр[8]

980,869

80,335,036

21.7

Каир

Солтүстік Азия:

 Ресей[9]

13,115,200

139,129,729

3.0

Мәскеу

Оңтүстік-шығыс Азия:[10]

 Бруней

5,770

350,898

60.8

Бандар Сери Бегауан

 Камбоджия

181,040

12,775,324

70.6

Пномпен

 Шығыс Тимор[11]

15,007

952,618

63.5

Дили

 Индонезия[12]

1,419,588

227,026,560

159.9

Джакарта

 Лаос

236,800

5,777,180

24.4

Vientiane

 Малайзия

329,750

27,662,365

68.7

КуалаЛумпур

 Мьянма (Бирма)

678,500

42,238,224

62.3

Naypyidaw[13]

 Филиппиндер

300,000

84,525,639

281.8

Манила

 Сингапур

704

4,483,900

6,369.0

Сингапур

 Таиланд

514,000

62,354,402

121.3

Бангкок

 Вьетнам

331,690

87,375,000

246.1

Ханой

Оңтүстік Азия:

 Ауғанстан

647,500

27,755,775

42.9

Кабул

 Бангладеш

144,000

133,376,684

926.2

Дака

 Бутан

47,000

672,425

14.3

Thimphu

 Үндістан[14]

3,167,590

1,045,845,226

318.2

Нью Дели

 Иран

1,648,195

70,472,846

42

Тегеран

 Мальдивтер

300

320,165

1,067.2

Мале

 Непал

140,800

25,873,917

183.8

Катманду

 Пәкістан

803,940

147,663,429

183.7

Исламабад

 Шри-Ланка

65,610

19,576,783

298.4

Коломбо

Оңтүстік-батыс Азия:

 Армения[15]

29,800

3,330,099

111.7

Ереван

 Әзірбайжан[16]

46,870

3,845,127

82.0

Баку

 Бахрейн

665

656,397

987.1

Манама

 Кипр[17]

9,250

775,927

83.9

Никосия

 Газа[18]

363

1,203,591

3,315.7

Газа

 Грузия[19]

20,460

2,032,004

99.3

Тбилиси

 Ирак

437,072

24,001,816

54.9

Бағдат

 Израиль

20,770

6,029,529

290.3

Құддыс[20]

 Иордан

92,300

5,307,470

57.5

Амман

 Кувейт

17,820

2,111,561

118.5

Кувейт

 Ливия

10,452

3,677,780

353.6

Бейрут

 Оман

212,460

2,713,462

12.8

Мускат

 Катар

11,437

793,341

69.4

Доха

 СаудАрабиясы

1,960,582

23,513,330

12.0

Рияд

 Сирия

185,180

17,155,814

92.6

Дамаск

 Түркия[21]

756,768

67,308,928

76.5

Анкара

 Біріккен Араб Әмірліктері

82,880

2,445,989

29.5

Абу Даби

 Батысжағалауы[18]

5,860

2,303,660

393.1



 Йемен

527,970

18,701,257

35.4

Сана

Total

43,810,582

3,902,404,193

89.07





Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет