Танымдық мәдениет тану әдісінің аясында қытай тілін оқудың кейбір мәселелері



бет2/4
Дата20.06.2018
өлшемі162 Kb.
#43974
1   2   3   4

Бұлардан басқа да көптеген әріп қарау ,тану,айыру белгілері бар. Айталық әріптің алғашқы сызығынан ,нүктесінен асты-үсті бөлегі және оң,сол жан бөлектеріне бірдей қарау керек. Ал кейбір әріптер өздері жеке әріп болып әрі басқа әріптердің жан бөлектері де болып келеді.бұнда қайсысынан қараса да болатын асты-үсті жан бөлектерді есте сақтап үйренген жөн. Қортып айтқанда,Қытай әріптерін тез іздеп тану үшін ең әуелі әріптердің басты бөлектеріне қанық болуымыз немесе есте мықты ұстауымыз керек.

Енді біржақтан(1)солдан оңға,(2)жоғарыдан төменге,(3)ішінен сыртына,(4)сыртынан ішіне қарай жазу тәртіптері бойынша сол әріптердің басты бөлектерін табуымыз керек.

2. қытай тілі дыбыс құрау жобасының әліппелік кестесін (han yu pin fang an) білу керек, ол дегеніміз:



Әріптер

Аа

Bb

Cc

Dd

Ee

Ff

Gg

Hh

Ii

Аталуы

А

Бы

Цы

Ды

Ы

Еф

Гы

Хы

И

Әріптер

Jj

Kk

Ll

Mm

Nn

Oo

Pp

Qq

Rr

Аталуы

Жіи

Кы

Лы

Мы

Ны

О

Пы

Чи

Ыр

Әріптер

Ss

Tt

Uu

Vv

Ww

Xx

Yy

Zz




Аталуы

Сы

Ты

у

Вы

Уу

Ші

Й

Зы




[1]

Ескерту: V тек шетел тіліндегі, қытайдағы аз санды ұлттардың тілі және диалекттерінде қабылданған сөздерді жазуда қолданылады.



3. қытай әріптері (қытай иероглифтері) сызықтардан құралатындықтан иероглифты құрайтын сызық атын білумен бірге олардың сызылуы, яғни жазылу тәртібін үйрену маңызды. Олар төмендегідей:

笔画

名     称

例  字

 

笔画

名     称

例  字





广



横    钩











横折 钩











横折弯钩



丿







横撇弯钩











横折折折钩











竖折折钩





撇  点





竖    弯





竖  提





横折 弯

沿



横折提





横    折





弯  钩





竖    折





竖  钩





撇    折





竖弯钩





横    撇





斜  钩





横折折撇





卧  钩





竖折 撇


4. қытай тілі дыбыстарын көп дыбыстаумен қатар, көп тыңдау сондай-ақ, қытай әріптерін (иероглифтарын) көп жазу, әсіресе ауада көп жазып жаттау таптырмайтын талғам болып табылады.



5. Қытай тілі типологиялық жағынан дараланушы тілдер тобына жатады. Қытай тілінің негізгі ерекшеліктері деп сөздердің морфологиялық яғни тұлғалық өзгерістерге түспеуін, сөздердің орын тәртібі және көмекші сөздер арқылы грамматикалық мағына білдіруін, мөлшер сөздер ерекше көп қолданылуын атауға болады. Жүйесі бір-біріне ұқсамайтын тілдердің негізгі ерекшеліктерін салғастырмалы зерттеудің жалпы тіл білімімен қатар шет тілдерін оқыту жұмыстарында да мәні зор, маңызы жоғары. Бір тілді екінші бір тілмен, әсіресе генетикалық жағынан бір-бірінен алшақ жатқан тілдерді контрастивті түрде салғастырудың лингводидактикалық мәні шетел тілін оқу мен оқыту кезінде олардың ұқсас сипаттарын тани отырып және таныта отырып, айырымдық жақтарын саналы түрде пайымдаудан көрінеді. Қытай тіл білімінің дамуы ертеден басталған, дегенмен көне заман қытай тілі грамматикасы туралы біршама жүйелі жазылған еңбектердің аз екендігі шындық. Бірақ бұл қытай тілі грамматикасы мүлде сөз болмады дегенді білдірмейді. Қытайдың бектер заманы ғылымның өркендеген дәуірі деп саналады. Тіл білімінің алғашқы өркендеуі осы кезден бастау алады. 
Қытай тіліндегі заттық мөлшер сөздерді сауыт-сүйек жазбаларынан(甲骨文) кездестіреміз. Бұлар заттық мөлшер сөздер тұрмыстағы қажет бұйымдардың, сауда-саттықта қолданылатын сөздердің негізінде пайда болғандығының дәлелі. 
Екі хан两汉 дәуірі кезінде сан мөлшер сөздерінің саны көбейіп, атқаратын қызметі нақтыланып, өзінше даралана бастады. Мысалы, 
Каталог: sites -> default -> files -> publications
publications -> М. П. Ешимов ф.ғ. к., доцент, Р. С. Нұртілеуова аға оқытушы
publications -> Жаппарқұлова Анар Абусайылқызы ОҚмпи қазақ және әлем әдебиеті кафедрасының аға оқытушысы, ф.ғ. к. Шымкент қаласы. Майлықожа ақынның шығармашылық ықпалы
publications -> Білімнің биік ордасы. Высокий центр знании.)
publications -> Қазақ халқының шешендік өнері Абилбакиева Ғ. Т
publications -> 1903 жылы Санкт-Петербургте «Россия. Біздің Отанымыздың толық географиялық сипаттамасы» деп аталатын көп томдықтың XVІІ томы қазақ халқының тарихына арналып, «Киргизский край» (Қазақ өлкесі) деген атаумен шықты
publications -> Олжастанудың деректі көздері
publications -> Өмірде өнегелі із қалдырған, халықаралық қатынастар факультетінің тұңғыш деканы Гүлжауһар Шағатайқызы Жамбатырова
publications -> С. торайғыров мұрасының ТӘуелсіздік тұсында зерттелуі
publications -> Жамбыл жабаевтың арнау өЛЕҢдері сағынған Назерке Берікқызы
publications -> Ш.Құдайбердіұлы және М.Әуезов шығармашылығындағы тұтастық Нұрланова Әсем Нұрланқызы


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет