1. Прокариоттардың ДНҚ-на тән қасиет.
А)
ядрода орналасады
В) ядрошықта орналасады
С) тікелей цитоплазмада болады
D) ДНҚ-сы жоқ
2. Прокариот және эукариот жасушасы құрылысындағы ортақ емес құрылымды табыңыз.
А) аппарат Гольджи
В) рибосома
С) цитоплазма
D) жасуша мембранасы
3. Төмендегі суреттерге мұқия қараңыз.
А В С
(i) Суреттерде қандай ағзаның жасушалары берілген, жазыңыз.
А.____________________________
В.____________________________
С.____________________________
(ii) А және В суреттердегі жасушалардың құрылымын «-», «+» белгілеңіз.
Жасуша құрылымы
|
А
|
В
|
Жасуша қабырғасы
|
|
|
Хлоропласт
|
|
|
Цитоплазма
|
|
|
Митохондрия
|
|
|
4. Cуретте берілген жасушалар қай ұлпаға жатады және оның қызметін жазыңыз.
Ксилема Флоэма
Ұлпа қызметі:______________________________________________________________
Ұлпалардың түрі мен құрылысын және қызметін сәйкестендіріңіз.
Ұлпа түрі
|
Құрылысы мен қызметтері
|
Дәнекер
Бұлшық ет
Эпителий
Жүйке
|
А) Жиырылу және жазылу қызметтерін атқарады
Ә) Аксон, дендрит өсінділері болады
Б) Қан, сүйек, шеміршек
В) Миоциттерден тұрады
Г) Регенерацияға қабілетті
Ғ) Организмді басқару қызметін атқарады
Е) Қоректену, тасмаладау, қорғаныш қызметтерін атқарады
Д) Терінің үстіңгі қабатында болады
|
Жауабы:
Полимерге жатпайтын затты анықтаңыз.
крахмал
целлюлоза
сахароза
хитин
Мономер мен полимердің айырмашылықтарын сипаттаңыз. Биологиялық мысалдар келтіріңіз.
6 (i). Кестені толтырыңыз, тұжырымдаманы сәйкестендіріңіз.
Көмірсулар
|
Майлар
|
Нәруыздар
|
|
|
|
Тұжырымдамалар.
Өсімдік жасушаларында қорға жиналатын зат – крахмал.
Энергетикалық қызмет атқарады, себебі оның 1 грамы ыдырағанда 38,9кДж энергия түзіледі.
Мақта талшығында 98 пайыз целлюлоза болады.
Адам және жануарлардың асқорыту жүйесінде ферменттер маңызды рөл атқарады.
Тасымалдау қызметін гемоглобин атқарады.
Тері, шаш және көздің нұрлы қабықшасында меланин түс береді.
Биологиялық есеп.
1 грамм нәруыз тотыққанда түзілетін энергия 1 грамм көмірсу тотыққандағы энергиямен бірдей. Не себепті ағза нәруыздарды – энергия көзі ретінде тек аса қажет жағдайда ғана пайдаланады? Түсіндіріңіз?
___________________________________________________________________________
«Жасушалық биология. Молекулалық биология» бөлімі бойынша жиынтық бағалау
8-сынып
Бағалау критерийі
|
Тапсырма №
|
Дескриптор
|
Балл
|
Білім алушы
|
Прокариот және эукариот жасушаларының құрылысын салыстырады
|
1
|
Прокариоттардың ДНҚ-на тән қатиетті көрсетеді
|
1
|
2
|
прокариот және эукариот жасушасы
құрылысындағы ортақ емес құрылымды
анықтайды;
|
1
|
3 (i)
|
суреттер арқылы жасуша құрылымына
сәйкес ағзаларды анықтайды;
|
3
|
3 (ii)
|
А және В суреттер арқылы жасуша
құрылымынан жасуша қабырғасының бар
жоқтығын анықтайды;
|
1
|
А және В суреттер арқылы жасуша
құрылымынан хлоропласты анықтайды;
|
1
|
А және В суреттер арқылы жасуша
құрылымынан цитоплазманың бар
жоқтығын анықтайды;
|
1
|
А және В суреттер арқылы жасуша
құрылымынан митохондрияның
кездесетіндігін анықтайды;
|
1
|
Өсімдіктер мен
жануарлардың ұлпаларын жіктейді.
|
4 (і)
|
суретте берілген ұлпаның қызметін
жазады;
|
1
|
4(ii)
|
Дәнекер ұлпасының сәкесін анықтайды
|
1
|
Бұлшық ет ұлпасының сәкесін анықтайды
|
1
|
Эпителий ұлпсыаның сәкесін анықтайды
|
1
|
Жүйке ұлпасының сәкесін анықтайды
|
1
|
Полимерлер мен
мономерлердің арасындағы айырмашылықты биологиялық мысалдар арқылы сипаттайды.
|
5
|
Полимерге жатпайтын затты анықтайды
|
1
|
(i)
|
мономер мен полимерге сипаттама береді
және мономер мен полимерге мысал келтіреді;
|
3
|
Көмірсулар мен липидтердің құрылымы мен қызметін сипаттайды
|
6 (i)
|
берілген тұжырымдамаларға сәйкес көмірсу,май және нәруыздар қасиеттері мен қызметтерін сәйкестендіреді;
|
3
|
Нәруыздардың құрылымы мен қызметін сипаттайды
|
6(іi)
|
нәруыздың биологиялық маңызын түсіндіреді
|
4
|
Жалпы балл саны
|
25
|
«Тірі ағзалардың көптүрлілігі» бөлімі бойынша жиынтық бағалау
Бөлімше Балдырлар, мүктер, қырықжапырақ тәріздестер, ашық және
жабықтұқымдылардың ерекшеліктері.
Саңырауқұлақтардың негізгі белгілері.
Даражарнақты және қосжарнақты өсімдіктердің айырмашылығы.
Буынаяқтылар мен хордалылардың ерекше белгілері.
Оқыту мақсаттары 8.1.1.1 балдырлар, мүктер, қырықжапырақ тәріздестер, ашық және
жабықтұқымдылар мысалында өсімдіктердің ерекшеліктерін
сипаттау
8.1.1.2 саңырауқұлақтардың
негізгі белгілерін сипаттау
8.1.1.3 даражарнақты және қосжарнақты
өсімдіктерді негізгі
белгілеріне қарай ажырату
8.1.1.4 буынаяқтылар мен хордалы жануарлар кластарын ерекше
белгілері бойынша тану
Бағалау критерийі Білім алушы
• Балдырлар, мүктер, қырықжапырақ тәріздестер, ашық және
жабықтұқымдылар мысалында өсімдіктердің ерекшеліктерін
сипаттайды
• Саңырауқұлақтардың негізгі белгілерін сипаттайды
• Даражарнақты және қосжарнақты өсімдіктерді негізгі
белгілеріне қарай ажыратады
• Буынаяқтылар мен хордалы жануарлар кластарын ерекше
белгілері бойынша сипаттайды
Ойлау дағдыларының Білу, түсіну және қолдану
деңгейі
Орындау уақыты 15 минут
Тапсырма
1. Балдырлармен салыстырғанда мүктерде болады:
A) споралар
B) мүшелер
C) хлорофилл
D) камбий
2. (i) Өсімдіктер дүниесінің бөлімдеріне сай ерекшеліктерін сәйкестендіре отырып, белгілеңіз.
1
|
Ашықтұқымдылар
|
А
|
Топыраққа ризоидтары арқылы бекінеді
|
2
|
Жабықтұқымдылар
|
В
|
Спордан жүрекше тәрізді өскін өсіп шығады
|
3
|
Мүктәріздестер
|
С
|
Тұқымы жабық орналасқан
|
4
|
Қырықжапарықтәріздестер
|
D
|
Қанатша тәрізді тұқымнан таралады
|
A) 1-А, 2-С, 3-D, 4-B
B) 1-C, 2-B, 3-D, 4-A
C) 1-A, 2-D, 3-B, 4-C
D) 1-A, 2-D, 3-C, 4-B