Тарау 9 Ұзақ мерзімді активтер және басқалары

Негізгі құралдар аудитінің мақсаты – топтардың дұрыстығын тексеру, негізгі материалдар мен амортизациялық аударымдардың толығы мен қозғалысын бақылау

Негізгі құралдар аудитінің міндеттері келесідей:

• 
  субъектінің есептеу саясатымен танысу немесе келейлерді тексеру:
  

• 
  қалдықтардың дұрыстығы мен молықтылығы туралы жыл басына және жыл аяғына қандай екенің қарау, аналитикалық есептерді бір – басып кітап бойынша салыстыру;
  
• 
  инвентарлық карточкаларындағы жазулардың уақыттылығы мен толықтылығын тексеру, негізгі құралдардың мінездеменің дұрыстығы (бастапқы құның, жинағын және айлық амортизация, қызмет ету мерзімі, өтмділік көрсеткіші). Сонымен қатар негізгі құралдарға жаңартулар мен тағы басқа қарастырылады.
  
• 
  негізі құралдың бастапқы бланк құжаттары, дұрыс есептеулері тексеріледі.
  
• 
  белгілі бір негізгі құралдар объектісіне мақсатты қолданылған амортизациялық аударымдар бағаланады.
  
• 
  амортизациялық аударымдар құжаты немесе өзіндік құны қымбат объектілерге амортизациялық аударымдардың есептеуі қарастырылады.
  
• 
  салыстыру уақыты және дұрыс төленуі, бюджетке деген аударымдарды, (құралдарын, көлік құралдарына, жерге) қорытылады.
  

- инвентаризациялық есептеулер мен қорытындыларымен танысу, объектілердің орналасу жерлері бойынша инвентаризация қарастырылады;

- өткен жылдың негізгі құралдардың кірісі мен шығысы туралы құжаттарды қарау. Ол келесі жағдайларға көңіл бөледі: а) бастапқы құнның дұрыстығы, өйткені негізгі құралдарды иелену барысында шығындар субъектінің ағымдағы шығындарына қосылу мүмкін. б) негізгі құралдар бойынша баланс өтімділігі мен баланс дұрыстығын тексеру.

- салық төлеу мақсатында негізгі құралдарға аммортизациялық аударымдардың дұрыстығы, жөндеуге кеткен баланс шығындарының есебі, құнның бағалануы және т.б.

- бухгалтерлік есептің кәсіпорынның негізгі құралдарының жағдайын тетілеу.

Материалдық емес активтер дегеніміз – физикалық, натуралды формаға ие емес активтер, бұл активтер материалды заттай емес тұрғыда болады, сонымен қатар бұл активтер субъектіге тұрақты және ұзақ мерзімді табыс әкеліп отырады.

Материалдық емес активтер міндеттері келесідей:

• 
  материалдық емес активтердің түрлері бойынша классификациялық дұрыстығы.
  
• 
  материалдық емес активтердің инвентаризациясын тексеру.
  
• 
  материалдық емес активтердіңбазасын тексеру.
  
• 
  Қызмет ету мерзімін белгілеу.
  
• 
  материалдық емес активтер бойынша бастапқы құжаттардың қозғалысы туралы қорытынды және тлдау.
  
• 
  материалдық емес активтерге амортизациялық аударымдардың дұрыстығын тексеру.
  
• 
  бухгалтерлік есептің дұрыстығын және уақытылы толтырылуын тексеру.
  
• 
  материалдық емес активтердің баланста дұрыс көрсетілуін және бухгалтерлік есепжүргізудің Басты кітаппен сәйкес келуі.