Ертегі арқылы балалардың бойында қалыптасқан рухани-адамгершілік қасиеттер
Адамгершілік қасиеттің компоненттері
|
Қалыптасқан тұлғалық қасиеттер
|
Қазақ халық ертегілері
|
Гуманистік қасиеттер
|
Қайырымдылық, кішіпейілділік, қарапайымдылық, мейірімділік, ізеттілік, имандылық, инабаттылық, рақымдылық
|
«Ер Төстік», «Ғажайып бақ», «Жалайдар хан мен Сағат», «Аяз би», «Атымтай жомарт», «Қарлығаштың құйрығы неге айыр?», «Құмырсқа мен көгершін», «Жақсылық пен Жамандық»
|
Ұжымшылдық қасиеттер
|
Ұжымшылдық сезім, өзара сыйластық, ынтымақтастық, достық, жолдастық, жауапкершілік
|
«Төрт түлік малдың кеңесі», «Ит пен мысық адамға қалай үйренді?», «Құмырсқа», «Есірік торғай, «Көк өгіздің тарихы жайында», «Ханның үш ұлы», «Ақбай», «Өнеге», «Бес ешкі»
|
Еңбексүйгіштік қасиеттер
|
Еңбексүйгіштік, еңбек тапсырмаларына адал ниетті қатынас, өз еңбегінің нәтижесіне жауапкершілікпен қарау, қанағатшылдық
|
«Хан мен етікші», «Сауысқан мен көкек», «Байлық пен ақыл», «Алтын балта», «Сүлеймен мен диқан», «Хан мен құмырсқалар», «Жылқы мен бұғы», «Жайық пен Еділ», «Ғажайып бақ», «Құмырсқаның қанағаты»
|
Патриоттық және ұлтжандылық қасиеттер
|
Отанға, өз халқына деген сүйіспеншілік, өзге ұлт өкілдеріне сыйластық, өжеттілік, ержүректік
|
«Ер Төстік», «Батыр Ақжан», «Әлібек батыр», «Еркем Айдар», «Керқұла атты Кендебай», «Асан батыр», «Тотан батыр», «Алтын сақа»
|
Тұлғаның жүріс-тұрысына рухани тұрғыдан реттеу ерекшелігінің қасиеттері
|
Адалдық, шыншылдық, ұқыптылық, шын берілгендік, жинақылық
|
«Уәзірдің қызы», «Үш қыз», «Ақыл сатушы», «Хан мен бүркіт», «Ермек», «Ақылды қыз», «Өнеге», «Алтын балта», «Байғыз», «Қотыр торғай», «Ұр. Тоқпақ»
|
Тұлғалық құндылық қасиеттер
|
Әділдік, өзін-өзі объективті бағалау
|
«Ер Төстік», «Сақыпжамал», «Ғажайып бақ», «Асан батыр», «Аяз би», «Түлкі мен маймыл, «Керқұла атты Кендебай»
|
Қазақ халық ертегілеріне балалардың танымдық қызығушылығы оқу және тәрбиелеу барысында қалыптасады:
а)тәрбиешілердің ертегіні әңгімелеуі арқылы;
б)ертегіні эмоционалдық әсермен қабылдауға байланысты.
Бүгінгі таңда жас мектеп жасына дейінгі балаларды халықтың мәдени мұрасы, соның ішінде халық ауыз әдебиеті үлгілерінің бірі – халық ертегісі. Қазақ халық ертегілері балаларының танымдық қызығушылығын қалыптастырудың жетекші құралы. Өйткені оларда халықтың тыныс-тіршілігі, әдет-ғұрыптары мен дәстүрлері, бақыт жолындағы күресі, адамдардың өзара қарым-қатынасы мен мінез-құлқы, қазақ халқының ең жақсы қасиеттері – еңбексүйгіштігі, өз халқына, Отанға, туып-өскен ортаға, табиғатқа жөне т.б. деген сүйіспеншілігі бейнеленген. Ертегілер балалардға білім береді, тәрбиелейді, дамытады.
Достарыңызбен бөлісу: |
