Ертегіні білуге әуестік – қызығушылықтың алғашқы сатысы, яғни бала ертегіге жағымды көзқараста болады. Бұл сатыда бала ертегіні танып-білуде белсенділік көрсетпейді, ертегі ұнағанымен, өздігімен дербес оқып білуге талпынбайды.
Өйткені аталмыш сатыда ертегі тілін, оның мазмұнын эмоционалды тұрғыда қабылдау дағдысы бәсең дамыған сондықтан баланы ертегідегі кейбір көріністер ғана елітеді. Әйтсе де бұл сатыда бала ертегіге танымдық тұрғыда назар аудармағанымен, қызығушылық танытудың өзі оны әрі қарай дамытуға мүмкіндік бар екендігіне меңзейді. Демек, білуге әуестік бала санасы мен іс-әрекетінің бастапқы бағытталу сатысы болады.
Баланың ертегіні білуге әуестіктен біртіндеп онымен әуестенуге көшуі – қызығушылықтың екінші сатысы. Бұл сатыда баланың ертегіге деген қызығушылығы ойлау, қабылдау, есте сақтау, қиялдау, сияқты әртүрлі психикалық процестермен айқындалады.
Қызығушылық балалардың танымдық іс-әрекетін белсендендіреді, ертегілерді талдауға, әңгімелеуге, салыстырмалы суреттеме беруге дағдыландырады. Баланың да білуге деген құштарлығы артады. Алайда жұмыстың бәрі тәрбиешінің тікелей жетекшілігінде жүзеге асады. Бұл сатыда қызығушылықты қалыптастырудың терең де, мағыналы негізінің қалануына мүмкіндік туады. Сөйтіп, баланың ертегімен әуестенуі танымдық қызығушылыққа ауысады.
Баланың ертегіге танымдық қызығушылығының қалыптасу сатысы оның халық ертегілерін эмоционалдық тұрғыда қабылдап, танып-білуге талпынысымен, ертегідегі жағымды персонаждарға еліктеуімен, ертегілерді таңдап оқуға әуестенуімен сипатталады.
Ертегіні оқып-білуге қажеттіліктің болуы, оған деген сүйіспеншіліктің артуы қалыптасқан танымдық қызығушылықтың айшықты көрінісі десе болады.
Ертегімен әуестену – бала табиғатына тән қасиет, ол баланың көргендерін танып-білуге, оған терең бойлауына көмектеседі. Баланың мұндай әуестігі ертегідегі болған оқиғаны түсінуге, білуге, көруге деген қызығушылығынан байқалады.
Балалардың ертегіні есту барысында «қайдан?», «неге?», «бұл не?», «неліктен?» және тағы басқа сұрақтар қоюын оларда танымдық қызығушылықтың пайда болуымен байланыстыруға болады. Әрине, кішкентай баланың қойған мұндай сұрақтары белгілі дәрежеде, ертегі мазмұнына деген танымдық көзқарасты, білуге деген әуестікті көрсетеді. Дәлірек айтқанда, мұны танымдық қызығушылықтың бастауы деп есептеуге болады.
Достарыңызбен бөлісу: |