«Тарихты оқыту әдістемесі» пәні бойынша ОҚУ-Әдістемелік кешен



бет48/143
Дата06.02.2022
өлшемі1,14 Mb.
#79055
1   ...   44   45   46   47   48   49   50   51   ...   143
Жаңа материалды оқуга дайындау кезеңі дидакгикалық түргьщан алғанда өте маңызды. Мүғалім жаңаны оқуға оқушылардың зейінін аударады, белгісізді тануға деген қажетгі психологиялық көңіл күй қалыптастырады. Мүғалім бүл кезенде сабақ тақырыбын хабарлап, оның алдыңгы сабакден байланысьш атап көрсетіп, қажет болған жағдайда негізгі ұғымдар мен түсініктерді қайталайды. Сосын барып, жаңа материалды оқып үйренудің міндеттерін белгілеп, танымдық сүрақтар мен тапсырмалар қояды. Олардың арасында өзекгі меселелік сипаттағы тапсырмалар болуы мүмкін.
Жаңа материалды оқып үйрену. Сабақтың негізгі бөлігін мүғалімнің өнгімесі қүрайды. Егер мүғалім өнгімесіне басты орын берілсе, басқа жүмыстың бөрі де соған бағындырылады. Әңгіме оқушылардың жастық, психологиялық ерекшеліктерін ескеріп қүрылады. Төменгі сынып оқушылары бір нөрсеге зейінін үзақ бағыттай алмайтыңцықтан, олардың зейінін бағыттап отыру үшін өрекет түрін ауыстырып отыруға тура келеді.
Осы жағдаиларды ескере келе жаңаны оқып үйренудің мазмүны тек материалды мүғалімнің баяндауы емес, сонымен бірге оқушылардьщ белсенді әрекетінен де қүралатындығын аңгарамыз. Олар безендіру мен оқу картиналарын талдау, оқытудын. техникалық қүралдарын қолдапу, оқулықты оқу жөне ондагы оқу картинасы, қүжаттарды таіідау арқылы білім алады.
Жаңаны ауызша түсіндіргенде немесе оқулықтан оқығанда оқушылар көп аспектілі мазмүннан бүрын бір желілі материалды жақсы игеретіндігі белгілі. Мүгалім оқулықтьщ мазмүнына түзету жасай отырып, барыніпа маңызды, күрделі бөлігін басты деректер, жарқын да бейнелі мәселелермеи толықтырып түсіндіреді. Оқулык, мазмүнын игеруге жеңіл түстарын мүғалім оқушылардың үйде өз бетгеріпше оқуыиа қаллырады. Басты пазар күрделі теориялық материалга, базалық білімге аударылады.
Бекіту деп сабақта өтілген материалды екінші қайтара жаңғыртып, ой елегінен еткізуді айтамыз. Бекіту мақсаты — сабақта өтілген материалды есте сақтап, жаңа мен бүрынғы білімді байланыстырьш, оқушылардың зейінін үштап, сонымен бірге жаңа білімдерді игеруін тексеру.
Базалық білімді бекіту мұғалім түсіндіруінен соң бірден басталады. Бүл кезде өзінің дерексіздігімеп тез үмьпылатын түйінді оқиғалар; тарихи оқигалардың сабақтастығы; олардың мазмүны, географиялық атаулар, даталар мен есімдер қайталанады. Әңгімелесудің сүрақтары қысқа, нақты жауап беруді талап ететіндей әрі шағын болуы тиіс. Жоғары сыныптарда мүндай сипаттағы бекітуді мүғалім немесе оқушы жасайтын қорытынды түжырым немесе мүгалімнің түйінді сезі алмастырады.
Ағымдағы қайталау. Түсіндіру барысында мүғалім агымдагы кайталау жүргізеді. Ол бүрынгы өткен материглды жаңғырту, жаңа мен ескі арасында тығыз байланыс орнату, тақырып бойынша немесе курс бойынша алған білімдерді жүйелеп, жинақтау.
Демек, ағымдағы қайталауда өткен материалды жаңғырту жеткіліксіз. Бүл қайталаудың міндеті бүрын оқып үйренген материалды үмытпай, білімді тиянақтап, өткен материалдарды жүйелеу жөне тереңдету. Жақсы игеріліп, бір рет дүрыс жаңгыртылған нәрсенің өзі қайталаусыз есте сақталмайтындыгын үнемі назарда үстау керек. Стандартгалған тесттердің тапсырмалары ағымдағы қайталау төсіліне нсгізделеді. Бүндай тапсырмаларда себеп-салдарлы байланыстар тізбегіндегі нсгізгі буынды табу сияқты сүрақтар болады. Мысалы,
1. ҮІ-Х ғ.ғ. Қазақстанда түрік жазуымен қатар а) Араб, в) Соғды, с) Грек, д) Парсы, е) Қытай ... жазуы қолданылды.
2. Бос орындарды толтыр
Дешті қыпшақ жері Алтай тауының ... жағына орналасты. Ғүндар бүл лаланы ... гасырларда мекендеді. Олар ... жасалған мекен жайларда өмір сүрді.
Үй тапсырмасы — аралас сабақтың маңызды бөлімдерінің бірі. Ол сабак мақсатына жауап беретін, нақты қолдан келетін, оңай және оқушылардың жаңа дағдыларын ескеретіндей болуы тиіс. Сонымен бірге оқушыларға жаңа жөне ескі сабақтарда нені қайталау керектігі ескертіліп отырылады.
Мүғалім уйгс тапсырманы сабақтың басында немесе соңывда береді. Параграфты атай отырып, не нөрсеге назар аудару, не нөрсені есте сақтау, қаңдай безендірулерді жауап беруде қодцануға болады, параграф соңындағы сүрақтар мен тапсырмаларды кім жөне қалай орындайтындығын түсіндіреді.
Осылайша үй тапсырмасы бүкіл сыныпқа берілген тапсырма ғана емес, ол сонымен бірге әр оқушыға лайықтап қосымша берілген тапсырма болып шығады. Ол тапсырмалардың арасында , салыстырмалы кесте қүрастыру, сүлба, диаграмма, созтізбек түзу, ғылыми-кепшілік жене коркем өдебиет негізінде хабарлама дайындап, андатпа жазуды атауға болады. Үзақ мерзімге созылатын пракгикалық тапсырмалар да берілуі мүмкін. Мысалы, макет немесе үлгі жасау, ескерткіштің, кеме нобайын жасау, мүрағаттық және статистикалық мөліметтер жинау сияқты. Бүндай тапсырмалар бағаланып, оқушылардың тарихи танымдағы табыстары атап өтілуі керек.
Мүғалім осындай әдістемелік жүйе бойынша үй тапсырмасын береді. Онда сабақ мазмүны тапсырма келемінің оқушы мүмкіндігіне сай келуі, оқушылардың жөне түтас сыныптың танымдық мүмкіндігіне байланысты нақты міндет белгілеп, нүсқау берілуі керек. Келесі сабақта үй тапсырмасы оқушылардьвд басым бөлігінен сұралуы керек. Үй тапсырмасын үнемі орындамаушылық білім сапасының төмендігін немесе оның мүлдем болмауын танытады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   44   45   46   47   48   49   50   51   ...   143




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет