МАЗМҰНЫ
ЭКОНОМИКА
Ерқара АЙМАҒАМБЕТОВ, Бахтияр АРТАЕВ
ЗАМАНАУИ ЭКОНОМИКАДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК БАСҚАРУ
МЕХАНИЗМДЕРІНІҢ ТРАНСФОРМАЦИЯЛАНУЫ 12
Кирилл АНГЕЛОВ, Татьяна ПРИТВОРОВА, Мейрамгүл АЯҒАНОВА
ӘЛЕУМЕТТІК КӘСІПКЕРЛІКТІҢ БИЗНЕС-МОДЕЛІН
ДАМЫТУ СТРАТЕГИЯЛАРЫ 18
Жадыра АРКЕНОВА
өңірлік экономикаНЫҢ дамуы және оның бәсекеқабілеттілігі 25
Еркеназым ОРЫНБАСАРОВА, Жанна АУБАКИРОВА
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДА ЖОҒАРЫ БІЛІМ БЕРУДІ БАСҚАРУ
ЖҮЙЕСІН ЗАМАНАУИ ДАМЫТУ 29
Дина БАЗАРБАЕВА
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ МЕМЛЕКЕТТІК ҚАРЖЫ:
ӨЗЕКТІ МІНДЕТТЕР 36
Сауле БЕЙСЕНАЛИНА
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДА ЖҰМЫССЫЗДЫҚ ДЕҢГЕЙІНІҢ ТАЛДАУЫ 39
Роза БЕСПАЕВА, Галина БОРОДИНА
ИННОВАЦИЯ - ПАЙДАЛЫ ҚҰРАЛЫ АУЫЛДЫҚ ТУРИЗМДЕГІ ҚАЗАҚСТАННЫҢ 42
Юлия ВИКУЛЕНКО
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ИННОВАЦИЯЛЫҚ КӘСІПКЕРЛІГІНІҢ
АЙМАҚТЫҚ ДАМУЫ 50
Хуанбек ЕРТАЙ
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ АЙМАҚТАРЫНДАҒЫ ХАЛЫҚТЫ ӘЛЕУМЕТТІК
ҚОРҒАУ ПЕРСПЕКТИВАЛАРЫ 54
Есет ЕСЕНГАРАЕВ
ИНСТИТУЦИОНАЛДЫҚ ЖӘНЕ МЕНЕДЖМЕНТ 58
Нұрбек ӘЖІХАН
КӘСІПОРЫНДЫ БАСҚАРУДА АҚПАРАТТЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАРДЫҢ РӨЛІ 61
Азиз ЗҰЛХАРНАЙ
ҚAЗAҚCТAН РECПУБЛИКACЫ ЭКOНOМИКACЫНЫҢ НAҚТЫ CEКТOРЫ
ЖAЙ-КҮЙIН ТАЛДАУ: АЙМАҚТЫҚ АСПЕКТІ 67
Клара ІБІТАНОВА
ӨНІМНІҢ ӨЗІНДІК ҚҰНЫН ТАЛДАУ СЫРА МЕЙРАМХАНАСЫ«LINE BREW» 72
Абылай ИЛЬЯСОВ, Зауре САЛЬЖАНОВА
КӘСІПКЕРЛІКТІ ДАМЫТУ СТРАТЕГИЯСЫ: ҚҰРАЛДАР, ӘДІСТЕР ЖӘНЕ
ФОРМАТТАУ ТЕХНОЛОГИЯСЫ 78
Назгуль КАСЫМОВА
ЕУРАЗИЯЛЫҚ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ОДАҚТЫҢ ИННОВАЦИЯЛЫҚ
ИНФРАҚҰРЫЛЫМЫН ДАМЫТУДЫҢ БАСЫМДЫ БАҒЫТТАРЫ 81
Данияр ҚАУЫРОВ, Нұржан КЕНЖЕБЕКОВ
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ТУРИЗМ ӨНЕРКӘСІБІНІҢ КӨЛІК
ИНФРАҚҰРЫЛЫМЫН ДАМЫТУДЫҢ ПРИОРИТЕТТЕРІ 84
Владсилав КИРЕЙ
ҚАЗАҚСТАННЫҢ ЖАСТАР САЯСАТЫ, БҮГІНГІНІҢ НЕГІЗГІ СӘТТЕРІ 90
Наталья КОЗЛОВА
ЖОҒАРҒЫ МЕКТЕПТЕ «КЕЙІНГЕ ҚАЛҒАН КЕЛІСІМ»
АЛГОРИТІМНІҢ ҚОЛДАНЫСЫ 93
Жанна КОСЕ
ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ ДАМУЫН БАСҚАРУДЫҢ ҚАЗІРГІ ЗАМАНҒЫ БІЛІМ
БЕРУ ОРНЫ НАРЫҚТЫҚ ЖАҒДАЙДА 96
Мирас ҚҰТТЫБАЙ
ҚАЗАҚСТАНДА ИНВЕСТИЦИЯЛЫҚ БЕЛСЕНДІЛІКТІ ЖАНДАНДЫРУДАҒЫ
МЕМЛЕКЕТТІК-ЖЕКЕМЕНШІК ӘРІПТЕСТІКТІҢ РОЛІН АРТТЫРУ 99
Әceмгүл МҰCAТAEВA, Ляззaт AКИЛЬЖAНОВA
ШEТ EЛДEРДE ХAЛЫҚТЫ ТҰРҒЫН ҮЙМEН ҚAМТAМACЫЗ
EТУ EРEКШEЛІКТEРІ 104
Айнұр ОМАРОВА
ЫНТАЛАНДЫРУҒА, ҚАЗАҚСТАННЫҢ ЕАЭО САЛЫҚТЫҚ
ИННОВАЦИЯЛЫҚ ҚЫЗМЕТІ 109
Мартин ПЕЛУХА, Елена СТАВБУНИК
ҒЫЛЫМИ-ЗЕРТТЕУ ЖӘНЕ ТӘЖІРИБЕ-ҚҰРАСТЫРУШЫЛЫҚ ЖҰМЫС
САЛАСЫ ЕУРАЗИЯЛЫҚ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ОДАҚҚА МҮШЕ-ЕЛДЕРДІҢ
МЕМЛЕКЕТТІК ИННОВАЦИЯЛЫҚ САЯСАТ ЭЛЕМЕНТІ РЕТІНДЕ 115
Сағадат САБИТОВА
ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ ЖАС КӘСІПКЕРЛЕРДІҢ ҚҰЗІРЕТІН БАҒАЛАУДАҒЫ
ӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕЛЕР 123
Султан САЙЛАУБАЕВ, Шолпан ОМАРОВА, Бақыт СПАНОВА, Татьяна ТЕН
АҚПАРАТТЫҚ ӨНІМДЕР МЕН ҚЫЗМЕТТЕРДІҢ НАРЫҒЫ 127
Айдана СМАИЛ
ПРОЦЕСІН ҰЙЫМДАСТЫРУ БИЗНЕС-ЖОСПАРЛАУ КӘСІПОРЫНДАҒЫ 131
Султан САЙЛАУБАЕВ, Шолпан ОМАРОВА, Бақыт СПАНОВА, Анна ЦИЦИНА
ЗАМАНАУИ БАҒДАРЛАМАКЕШЕНІН ЖҮЗЕГЕ АСЫРУ БОЙЫНША
АҚПАРАТТЫҚ ӨНІМДЕР МЕН ҚЫЗМЕТТЕРДІҢ МАРКЕТИНГТІК ТАЛДАУЫ
ЖӘНЕ ЖОБАЛАУ ӘДІСТЕРІ 135
Сайран УЛАКОВ
ҚАЗАҚСТАННЫҢ ЭКОНОМИКАСЫНЫҢ ИННОВАЦИЯЛЫҚ БӨЛІГІ
РЕТІНДЕГІ ӨНІМ 141
Фархат ХҰСАЙЫН
Кәсіпорынның қаржылық қызмет тиімділігін бағалау
көрсеткіштерінің жүйесі 145
Максим ШТАНЕВ
САУДА КОМПАНИЯЛАРЫНЫҢ БӘСЕКЕГЕ ҚАБІЛЕТТІЛІГІН БАСҚАРУ 153
ФИЛОСОФИЯ
Владимир ДРОЗД, Бақыт СПАНОВА
ҚҰРЫЛЫС ТҰСАУКЕСІ OLAP ЖҮЙЕСІНДЕГІ МӘЛІМДЕМЕГІ
ДЕРЕКТЕРДІ ТАЛДАУ 159
Мәнетай БӘДЕЛХАН
ҚЫТАЙ ИЕРОГЛИФТЕРІНІҢ ШЫҒУ ТАРИХЫ ЖӘНЕ ОНЫҢ ДАМУ КЕЗЕҢДЕРІ 164
Бахыт НУРГОЖИНА
ҚАЗАҚСТАННЫҢ ЖӘНЕ ОРТАЛЫҚ АЗИЯДАҒЫ ДЕКОРАТИВТІ ЖӘНЕ ҚОЛДАНУ
ӨНІМІНІҢ МӘДЕНИЕТІ 168
Екатерина ФАБЕР
ТЕРМОЭЛЕКТРИКАЛЫҚ ТҮРЛЕНДІРУШІЛЕР ПАЙДАЛАНУ
СИПАТТАМАЛАРЫН ЖАҚСАРТУДЫҢ ТАЛДАУ АМАЛДАРЫ 171
Елена ШУКУШЕВА
ҚАЗАҚСТАН ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ҚАТЫНАСТАРДА ГЕОСАЯСИ СУБЪЕКТ РЕТІНДЕ 175
ПЕДОГОГИКА
Ирина ЛАПИНА
ЭКОНОМИКАЛЫҚ МАМАНДЫҚТАРҒА СТУДЕНТТЕРДІ ОҚЫТУДАҒЫ
ҚҰЗЫРЕТТІК ТӘСІЛІ 179
Гулсім МУКУШЕВА
ЖОҒАРЫ ОҚУ ОРЫНДАРЫНДАҒЫ КӘСІБИ БАҒЫТТАЛҒАН ШЕТЕЛ
ТІЛДЕРІН ОҚЫТУ 183
Салкен МУСТАФИН
МҰРАЖДЫҚ-ЖЕРГІЛІКТІ ЖҰМЫС МАҢЫЗДЫ ҚАЗАҚСТАННЫҢ ТАРИХЫ
ТӘЖІРИБЕСІНІҢ СТУДЕНТТІК ЖАҒДАЙЫНЫҢ ИНДИКАТОРЫ
МҮМКІНДІКТЕРІН ҚҰРУ (жұмыс тәжірибесі) 187
Гулчехра СИДИКОВА
КӘСІБИ-БАҒЫТТАЛҒАН ШЕТ ТІЛІН ОҚЫТУ 190
ЮРИСПРУДЕНЦИЯ
Ақсұңқар БИРМАНОВА
БІЛІМ АЛУ ҚҰҚЫҒЫ АДАМНЫҢ МӘДЕНИ ҚҰҚЫҒЫНЫҢ БІРІ РЕТІНДЕ 194
Дастан ДАРЫБАЕВ
CОТҚA ДЕЙIНГI ТЕРГЕП-ТЕКCЕРУ БAРЫCЫНДAҒЫ МҮЛIККЕ ТЫЙЫМ
CAЛУ ПРОЦЕCCУAЛДЫҚ ӘРЕКЕТIНIҢ ТҮCIНIГI МЕН МӘНI 200
Гаухар КАЛИЕВА
ХIХ ҒАСЫРДЫҢ СОҢЫНДА ҚАЗАҚСТАНДА ҚҰҚЫҚТЫҚ РЕТТЕУДІ СОТТАР
МЕН ПОЛИЦИЯ 205
Гүлдана ҚАРЖАСОВА, Ерлан КАСЕНОВ
СЫБАЙЛАС ЖЕМҚОРЛЫҚ- ЗАМАНАУИ КЕЗЕННІҢ АХУАЛДЫ МӘСЕЛЕСІ 210
Ахметкали ШАЙМУХАНОВ, Сайраш МУСАБЕКОВА
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ СЫБАЙЛАС ЖЕМҚОРЛЫҚҚА ҚАРСЫ
ҚЫЛМЫСТЫҚ ЗАҢНАМАСЫНЫҢ ЖАЙ-КҮЙІ ЖӘНЕ ДАМУ ҮРДІСТЕРІ 214
Ондас ОРЫНБАСАРОВ
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ ДІНИ ЭКСТРЕМИЗМГЕ ҚАРСЫ
КҮРЕС ЖҮРГІЗУ БАРЫСЫНДА ЖЕДЕЛ ІЗДЕСТІРУЛІК АЛДЫН АЛУДЫҢ
ТИІМДІ ЖОЛДАРЫ 219
Наталья СИДОРОВА, Динара БЕЙСЕНОВА
ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ЖӘНЕ ҰЛТТЫҚ ЮРИСДИКЦИЯ ЖӘНЕ ҚЫЛМЫСТЫҚ
ІСТЕРГЕ ҚАТЫСТЫ АДАМ ҚҰҚЫҚТАРЫ ЖӘНЕ ҚҰҚЫҚТЫҚ ҚЫЗМЕТ 224
Ерқара АЙМАҒАМБЕТОВ, э.ғ.д. профессор, Кaзтұтынуодaғы Қaрaғaнды экономикaлық унивeрcитeті, 100009, Қaзaқcтaн Рecпубликacы, Қaрaғaнды қ., Aкaдeмиялық көшecі, 9 үй, 8(7212)441634
Бахтияр АРТАЕВ, «Мeмлeкeттік жәнe жeргілікті бacқaру» мaмaндығының мaгиcтрaнты, Кaзтұтынуодaғы Қaрaғaнды экономикaлық унивeрcитeті, 100009, Қaзaқcтaн Рecпубликacы, Қaрaғaнды қ., Aкaдeмиялық көшecі, 9 үй
ЗАМАНАУИ ЭКОНОМИКАДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК БАСҚАРУ МЕХАНИЗМДЕРІНІҢ ТРАНСФОРМАЦИЯЛАНУЫ
Мақалада әртүрлі экономикалық жүйелердегі мемлекеттік басқару механизмдерінің өзгеруіне талдау жасалған. Нарықтық сәтсіздіктері мен мемлекеттің сәтсіздіктері қарастырылады. Жұмыспен қамту аясын мемлекеттік басқару ерекшеліктері көрсетіледі. Жаңа мемлекеттік басқарудың ерекшеліктері көрсетіледі.
Түйінді cөздeр: нарықтық экономика, түнгі күзетші, әл-ауқат мемлекеті, мемлекеттік басқару, нарықтың сәтсіздіктері, мемлекеттің сәтсіздіктері, халықты жұмыспен қамту, халықты жұмыспен қамту аясын мемлекеттік басқару.
Кирилл АНГЕЛОВ, экономика ғылымдарының докторы, профессор, Техникалық университет – София, Болгария, София, К. Охридского даңғылы, 8, ang@tu-sofia.bg
Татьяна ПРИТВОРОВА, экономика ғылымдарының докторы, профессор, Қазтұтынуодағы Қарағанды Экономикалық Университеті, 100009, Қазақстан Республикасы, Қарағанды қ., Академическая көш, 9, pritvorova_@mail.ru, +77015500903
Мейрамгүл АЯҒАНОВА, PhD докторанты, Қазтұтынуодағы Қарағанды Экономикалық Университеті, 100009, Қазақстан Республикасы, Қарағанды қ., Академическая көш, 9, mira6907@mail.ru, +777786745112
ӘЛЕУМЕТТІК КӘСІПКЕРЛІКТІҢ БИЗНЕС-МОДЕЛІН ДАМЫТУ СТРАТЕГИЯЛАРЫ
Мақалада әлеуметтік кәсіпкерлік саласыныдағы өсу сұрақтары қарастырылған. Әлеуметтік жобалар өзінің даму жолындағы белгілі бір кезеңде коммерциялық кәсіпорындар сияқты әрі қарай даму жолын таңдауы тиіс. Әлеуметтік кәсіпкерліктің бизнес-моделін құру үшін және пайда алғаннан кейін оны жетістікпен апробациялауда әрі қарай дамуды көздеуі үшін бизнес-модельді дамыту стратегиясы қажет болады. Бұл зерттеуде бизнес-модельді дамытудың мүмкін болатын төрт негізгі сценариі ұсынылған: масштабтау, тираждау, модификациялау, әріптестік құрылым құру.
Түйінді сөздер: әлеуметтік кәсіпорын, стратегиялар, бизнес-модельдер, мақсатты топтар, әлеуметтік құндылық.
Жадыра АРКЕНОВА, экономика ғылымдарының магистрі, Қазтұтынуодағы Қарағанды экономикалық университеті, 100009, Қазақстан Республикасы, Қарағанды қаласы, Академическая көшесі, 9, arkenova1975@mail.ru +77719074609
өңірлік экономикаНЫҢ дамуы және оның бәсекеқабілеттілігі
Аталмыш мақалада өңірдің бәсекеқабілеттілігі мен инновациялық әлеуетті жоғарылату үшін экономикалық қатынастардың рөлі, ұйымдық-экономикалық механизмдерін жетілдіру бойынша негізгі бағыттары қарастырылған.
Түйінді сөздер: өңірдің бәсекеқабілеттілігі, өңірлік нарық, инвестиция, әлеуметтік инфрақұрылым.
Еркеназым ОРЫНБАСАРОВА, PhD докторы, «Менеджмент және инновациялар» кафедрасының доцент, Қазтұтынуодағы Қарағанды экономикалық университеті, 100009, Қазақстан Республикасы, Қарағанды қ., академическая көш.,9, erke.08@mail.ru, +77019984499
Жанна АУБАКИРОВА, «Менеджмент жіне иннвоациялар» кафедрасының аға оқытушысы Қазтұтынуодағы Қарағанды экономикалық университеті, 100009, Қазақстан Республикасы, Қарағанды қ., академическая көш.,9, aubakirova_1979@bk.ru, +77014267968
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДА ЖОҒАРЫ БІЛІМ БЕРУДІ БАСҚАРУ ЖҮЙЕСІН ЗАМАНАУИ ДАМЫТУ
Мақалада Қазақстан Республикасы білім беру саласының негізгі қарқындары қарастырылады. Қазақстанда жоғары білім беруді басқару жүйесін талдау жүргізілген. Ұсыныстар ұсынылады.
Түйінді сөздер: басқару жүйесі, жоғары білім, білім беру, мектепке дейінгі тәрбие, орта білім, жоғары оқу орнынан кейінгі білім.
Дина БАЗАРБАЕВА, магистрант, Қазтұтынуодағы Қарағанды экономикалық университеті, 10009, Қазақстан Республикасы, Қарағанды қаласы, Академическая көш.,9, dina_b16@mail.ru, +77086874707
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ МЕМЛЕКЕТТІК ҚАРЖЫ:ӨЗЕКТІ МІНДЕТТЕР
Бұл мақала қазіргі кезенде Қазақстан Республикасының мемлекеттік қаржы талдауына арналған. Мақалада мемлекеттік бюджеттің кіріс көздері мен шағыстардың бағыттары айқындалады, бюджеттің тиімділігін арттыру жолдары және тұтастай алғанда экономиканың тұрақтылығы туралы баяндалады.
Түйінді сөздер: мемлекеттік қаржы, республикалық бюджеті, салық, трансферт, бюджеттік бағдарлама.
Сауле БЕЙСЕНАЛИНА, математика магистрі, Қазтұтынуодағы Қарағанды экономикалық университеті, жоғарғы математика кафедрасының аға оқытушысы, 100009, Қазақстан Республикасы, Қарағанды қ., Академическая 9 көшесі,beisenalina@mail.ru, 87079532084
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДА ЖҰМЫССЫЗДЫҚ ДЕҢГЕЙІНІҢ ТАЛДАУЫ
Әр бір қазақстандық үшін басымдық беретін межелердің қатарында білім әрдайым бірінші орында тұруы шарт. Жастар көзқарасының негізінде білім ерекше орын алуы тиіс. Егер құндылықтар жүйесінде білім басты бағдар болса, халқымыздың болашағы жарқын болар еді.
Түйінді сөздер: ҚР үшінші модернизациясы, дисперсионды талдау, жұмыссыздық деңгейі.
Роза БЕСПАЕВА, оқытушы, Қазтұтынуодағы қарағанды экономикалық университеті,
100009, Қарағанды қ., Академическая көш. 9, brs_@mail.ru, +77003754986
Галина БОРОДИНА, аға оқытушы, Қазтұтынуодағы қарағанды экономикалық университеті,
100009, Қарағанды қ., Академическая көш. 9, brs_@mail.ru, +77003754986
ИННОВАЦИЯ - ПАЙДАЛЫ ҚҰРАЛЫ АУЫЛДЫҚ ТУРИЗМДЕГІ ҚАЗАҚСТАННЫҢ
Туристік салада, әсіресе ауылдық туризм негізінен басым шағын және орта кәсіпорындар (ШОК), және жиі деп санайды кем емес инновациялық, басқа да салалар. Мақсаты осы баптың – түсінік инновациялар туралы қазақстан индустрия ауылдық туризм. Зерттеуде талданады өнімдер/қызметтер және маркетингтік инновациялар бойынша іске асырылатын ауылдық туристік компаниялар. Үшін жаһандану жағдайында бәсекеге қабілетті болу, туристік компаниялар, әсіресе кіші, ерекшеленуі тиіс бәсекелестердің пайдалану инновациялық құрал. Инновациялар мен туризм ретінде қарастырылуы тиіс тұрақты, жаһандық және серпінді процесс.
Түйін сөздер: инновациялар, ауылдық туризм, маркетингтік инновациялар
Юлия ВИКУЛЕНКО, Қазтұтынуодағы Қарағанды экономикалық университеті, Қарағанды қ., Академика көшесі, 9, «Менеджмент және инновациялар» кафедрасының аға оқытушысы, магистрі.Julia09071980@mail.ru +77765553643
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ИННОВАЦИЯЛЫҚ КӘСІПКЕРЛІГІНІҢ АЙМАҚТЫҚ ДАМУЫ
Мақалада кәсіпорынның даму стратегиясын оның инновациялық даму деңгейіне байланысты таңдауы қарастырылады. Стратегияны іске асырудың шарттары мен әдістері, сондай-ақ оларды іске асыру үшін қажетті қорлар көрсетілген. Мақала тақырыбы өте көп қырлы, өйткені даму стратегиясын таңдау әрбір кәсіпорын үшін жеке болып табылады және көптеген факторларға байланысты.
Түйінді сөздер: аймақтық даму, инновациялық кәсіпкерлік, кәсіпорындардың инновациялық қызметі
Хуанбек ЕРТАЙ, экономика ғылымдарының магистрі, Қазтұтынуодағы Қарағанды экономикалық университеті, 100009, Қазақстан Республикасы, Қарағанды қаласы, Академическая көшесі, 9, khuanbek@mail.ru +77079086077
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ АЙМАҚТАРЫНДАҒЫ ХАЛЫҚТЫ ӘЛЕУМЕТТІК ҚОРҒАУ ПЕРСПЕКТИВАЛАРЫ
Аталмыш мақала халықты әлеуметтік қорғау жүйесіндегі негізгі мәселелердің шешілу мүмкіндіктерін талдауға арналған. Мақалада отандық және шетелдің озық үлгілері мен тәжірибелері талданған. Халықты әлеуметтік қорғау аймақтық бағдарламаларының элементтері қарастырылған.
Түйінді сөздер: Әлеуметтік қорғау, мемлекеттік басқару, аймақтық әлеуметтік қорғау бағдарламасы, жұмыссыздық.
Есет ЕСЕНГАРАЕВ, Экономикалық және құқықтық зерттеулер ғылыми-зерттеу институтының ғылыми қызметкері, Қазтұтынуодағы Қарағанды экономикалық университеті, 100009, Қазақстан Республикасы, Қарағанды қаласы, Академическая көшесі, 9, esetkar@mail.ru, +77212441624(6564)
ИНСТИТУЦИОНАЛДЫҚ ЖӘНЕ МЕНЕДЖМЕНТ
Мақала институционализм мен басқару арасындағы қарым-қатынасты талдау болып табылады. Талдау барысында автор белгілі бір институционалдық дәстүрге жататындықтан, белгілі бір әдістер мен логикаға (когнитивтік үлгілерге) менеджерлердің бейімділігін қалыптастырады деген түсініктен тұрады. Институционалдық танымдықтар менеджерлерге мəліметтерді мəдениетке қатысты əдістермен анықтауға жəне интерпретациялауға мүмкіндік береді.
Түйінді сөздер: институт, институционализм, әлеуметтік-мәдени таным, басқару.
Нұрбек ӘЖІХАН, магистрант, Қазтұтынуодағы Қарағанды экономикалық университеті 100009, Қазақстан Республикасы, Қарағанды қ. Академическая көш 9, e-mail: vip_nurbek@mail.ru
КӘСІПОРЫНДЫ БАСҚАРУДА АҚПАРАТТЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАРДЫҢ РӨЛІ
Бұл мақалада кәсіпорынның сервистік қызметті басқаруға арналған ақпараттық жүйесі қарастырылған.
Ақпараттық жүйенің деректер базасы Microsoft Visual Studio 2013 бағдарламалық құралының, SQL ДББЖ-де және .NET Frmework 4.5 қосымшасында жасалған. Бағдарламалық өнімде кәсіпорынның кіріс тапсырыстарын басқару процесі жүргізілді.
Мақаланың мақсаты: кәсіпорынды басқаруда арналған ақпараттық жүйені тұрғызу.
Мұнда жобаның пәндік аймағы ретінде «ArtsonBuildInvest» жауапкершілігі шектеулі серіктестігін қарастырдым. Бұл мекеменің сервистік қызметін басқару үшін арналған ақпаратық бағдарлама жобаланды.
Түйінді сөздер: бизнес-үдерістер, инженер-бағдарламашы, ақпаратты басқару, құрал – жабдықтар.
Азиз ЗҰЛХАРНАЙ, экономика ғылымдарының магистрі, Қазтұтынуодағы Қарағанды экономикалық университеті, 100009, Қазақстан Республикасы, Қарағанды қ-сы., Академиялық көшесі 9,
aziz_-_90@mail.ru +77024669986
ҚAЗAҚCТAН РECПУБЛИКACЫ ЭКOНOМИКACЫНЫҢ НAҚТЫ CEКТOРЫ ЖAЙ-КҮЙIН ТАЛДАУ: АЙМАҚТЫҚ АСПЕКТІ
Аталмыш мақалада Қазақстан Республикасы экономикасының нақты секторының ағымдағы жағдайы аймақтық аспект бойынша кеңінен және жан-жақты талданған және әр аймақтың әлеуетіне баға берілген.
Түйінді сөздер: нақты сектор, өнеркәсіп, экономика салалары
Клара ІБІТАНОВА, «Экономика және кәсіпкерлік» кафедрасының аға оқытушысы: Қазтұтынуодағының Қарағанды экономикалық университеті, 100009, Қазақстан Республикасы, Қарағанды қаласы, Академическая көшесі 9, Klara-gagash@mail.ru +7721244-16-34(185)
ӨНІМНІҢ ӨЗІНДІК ҚҰНЫН ТАЛДАУ СЫРА МЕЙРАМХАНАСЫ«LINE BREW»
Мақалада жай-күйін және даму сыра мейрамханасының "LINE BREW", берілетін қызмет, ассортиментная политика, көрсеткіштері өндіріс көлемінің және өнімді сату көлемінің шығындарды мейрамхананың жалпы және шығыстар баптары бойынша, әсер ету дәрежесін жоспардың орындалу тауар айналымының шығындары және жолдары өнімнің өзіндік құнын төмендету кәсіпорын.
Түйін сөздер: мейрамхана, қызметі, түрлері, өндіру, іске асыру, бәсекелестік, шығындар, шығындар, өзіндік құн, рентабельділік.
Абылай ИЛЬЯСОВ, магистрант, Қазтұтынуодағы Қарағанды экономикалық университеті, Қазақстан Республикасы, Қарағанды қаласы, Академическая көшесі, 9, ablyas@mail.ru, +77784996670
Зауре САЛЬЖАНОВА, экономика ғылымдарының докторы, профессор, Қазтұтынуодағы Қарағанды экономикалық университеті 100009, Қазақстан республикасы, Қарағанды қ., Академическая, 9
КӘСІПКЕРЛІКТІ ДАМЫТУ СТРАТЕГИЯСЫ: ҚҰРАЛДАР, ӘДІСТЕР ЖӘНЕ ФОРМАТТАУ ТЕХНОЛОГИЯСЫ
Мақалада кәсіпкерлікті дамыту стратегиясын, кәсіпорындарды дамыту стратегиясын әзірлеу әдістері мен технологияларын, кәсіпорындарды дамыту стратегиясын қалыптастыру кезеңдерін сипаттайды.
Түйінді сөздер: Стратегия, стратегиялық талдау, математикалық бағдарламалау.
Назгуль КАСЫМОВА, Қырғызстанның халықаралық университетінің PhD докторанты
Бішкек қ., ҚырғызРеспубликасы nazgul.kassymova@inbox.ru
ЕУРАЗИЯЛЫҚ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ОДАҚТЫҢ ИННОВАЦИЯЛЫҚ ИНФРАҚҰРЫЛЫМЫН ДАМЫТУДЫҢ БАСЫМДЫ БАҒЫТТАРЫ
Еуразиялық экономикалық одақтың қатысушы-елдерінде негізгі басымды бағыттар бойынша заманауи ғылыми-техникалық әлеует қалыптасқан, және оны тиімді пайдаланып жаңартып отырған жағдайда әлеуметтік-экономикалық дамуды жеделдетудің қайнар көзі болуы керек. Олардың ішінде ЕЭА, индустриалды парктер, технопарктер, ғылыми-техникалық орталықтар мен ғылыми-зерттеу ұйымдары сияқты дәстүрлі нысандарымен қатар, әлеуметтік-экономикалық дамудың алдыңғы қатарлы территориялары, территориялық даму зоналары, инновациялық және өнеркәсіптік кластерлер, ғылыми қалашықтар тәрізді ресей тәжірибесіне тән үлгілері қарастырылған.
Түйінді сөздер: Еуразиялық экономикалық одақ, инновациялық инфрақұрылым, ұжымды қолдану орталықтары.
Данияр ҚАУЫРОВ, ҚҚЭУ магистрант, мамандық «Туризм», Қазтұтынуодағы Қарағанды экономикалық университеті, 100009, Қазақстан Республикасы, Қарағанды қ., Академическая көш., 9, den_man_utd@bk.ru, 87015506882
Нұржан КЕНЖЕБЕКОВ, экономика ғылымдарының кандидаты, доцент, kenzhebekov@mail.ru, 87003074713
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ТУРИЗМ ӨНЕРКӘСІБІНІҢ КӨЛІК ИНФРАҚҰРЫЛЫМЫН ДАМЫТУДЫҢ ПРИОРИТЕТТЕРІ
Мақалада Қазақстан Республикасының туризм индустриясының көлік инфрақұрылымын дамытудың басым бағыттары қарастырылған. Әуе, теміржол және автомобиль көлігі мәселелеріне, сондай-ақ оларды шешу жолдарына ерекше назар аударылады.
Түйінді сөздер: туризм, көлік инфрақұрылымы, туризм өнеркәсібі.
Владсилав КИРЕЙ, магистранты Қазтұтынуодағы Қарағанды экономикалық университетінің, 100009, Қазақстан Республикасы, Қарағанды қ., Академическая көшесі, v.kirey@mail.ru
ҚАЗАҚСТАННЫҢ ЖАСТАР САЯСАТЫ, БҮГІНГІНІҢ НЕГІЗГІ СӘТТЕРІ
Бұл мақалада еліміздің қазіргі кездегі жастар саясаты қарастырылады. Жастар саясатының жүйесіне жастарды тарту, сондай-ақ осы саладағы мемлекеттік басқару құрылымына ерекше назар аударылады.
Түйінді сөздер: жастар, саясат, басқарма, мемлекет.
Наталья КОЗЛОВА, математика магистрі, менеджмент магистрі, Қазтұтынуодағы Қарағанды экономикалық университеті, жоғарғы математика кафедрасының аға оқытушысы, 100009, Қазақстан Республикасы, Қарағанды қ., Академическая 9 көшесі, koznata@mail.ru, +77051799027
ЖОҒАРҒЫ МЕКТЕПТЕ «КЕЙІНГЕ ҚАЛҒАН КЕЛІСІМ» АЛГОРИТІМНІҢ ҚОЛДАНЫСЫ
Мақалада екі жақты нарықтар теориясының негізгі нәтижелері келтірілген. Сонымен қатар Д.Гейл мен Л.Шепли ұсынған «кейінге қалған келісім» алгоритімі толық сипатталады. Дипломдық жұмыстарды жазу үшін ҚҚЭУ–нің бітіруші курс студенттеріне ғылыми жетекшілерді тағайындау тиімділігін арттыру мақсатында осы алгоритмнің қолданысы талқыланды.
Түйінді сөздер: екі жақты нарықтар, мэтчинг, тұрақты бөлу, кейінге қалған келісім алгоритімі.
Жанна КОСЕ, э.ғ.к., «Менеджмент және инновациялар» кафедрасының доценті Қазтұтынуодағы Қарағанды экономикалық университеті, Қарағанды қ., Академика көшесі, 9, sortirovka.e@mail.ru, +77017202746
ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ ДАМУЫН БАСҚАРУДЫҢ ҚАЗІРГІ ЗАМАНҒЫ БІЛІМ БЕРУ ОРНЫ НАРЫҚТЫҚ ЖАҒДАЙДА
Мақалада бағдарлары қазіргі заманғы білім беру мекемелері, мұндай дербестік, бәсекеге қабілеттілік және әріптестік. Қаралды қызметінің негізгі бағыттары білім беру мекемесі басшыларының нарық жағдайында. Бөлінген бағыттары білім беру мекемесі басшыларының қазіргі жағдайда қарауға мүмкіндік береді мұндай феномен ретінде маркетингтік құзыреттілік білім беру мекемесі басшыларының және өзектілендіреді қалыптасу процесі және дамыту маркетингтік құзыреттілігін современного руководителя образовательного учреждения.
Түйінді сөздер: нарық, бәсекеге қабілеттілік және әріптестік, экономикалық тәуелсіздік, тұрақты даму, оқу орнының басшысы.
Мирас ҚҰТТЫБАЙ, Қазтұтынуодағы Қарағанды экономикалық университетінің PhD докторанты, 100009, Қазақстан Республикасы, Қарағанды қ., Академиялық көшесі, 9
ҚАЗАҚСТАНДА ИНВЕСТИЦИЯЛЫҚ БЕЛСЕНДІЛІКТІ ЖАНДАНДЫРУДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК-ЖЕКЕМЕНШІК ӘРІПТЕСТІКТІҢ РОЛІН АРТТЫРУ
Мақалада Қазақстанда мемлекеттік-жекеменшік әріптестік тетіктерін қолдану арқылы инвестициялық белсенділікті жандандырудың жағдайлары мен алғышарттары қарастырылған. Қазіргі уақытта мемлекеттік-жекеменшік әріптестік бүкіл әлемде ұлттық экономиканың басымды бағыттарына инвестициялық ресурстарды тартудың басты тетігі ретінде қолданылады. Мемлекет инвестициялық ресурстарды салудың басымды бөліктерінде жеке кәсіпкерлерге арнайы жағдайлар жасау арқылы қаржылық-экономикалық дағдарыстарға қарамастан инвестициялық белсенділікті жандандыруға мүмкіндік алады. Қазақстанда өңірлерде мемлекеттік-жекеменшік әріптестік жобаларын жүзеге асыру қызметі әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорацияларға жүктелген және солардың біреуінің тәжірибесі осы мақалада қарастырылған.
Түйінді сөздер: мемлекеттік-жекеменшік әріптестік, инвестициялық процесс, әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорациялар.
Әceмгүл МҰCAТAEВA, PhD, aғa оқытушы, Кaзтұтынуодaғы Қaрaғaнды экономикaлық унивeрcитeті, 100009, Қaзaқcтaн Рecпубликacы, Қaрaғaнды қ., Aкaдeмиялық көшecі, 9 үй, m_assem1984kz@mail.ru, +77014307984
Ляззaт AКИЛЬЖAНОВA, «Мeмлeкeттік жәнe жeргілікті бacқaру» мaмaндығының мaгиcтрaнты, Кaзтұтынуодaғы Қaрaғaнды экономикaлық унивeрcитeті, 100009, Қaзaқcтaн Рecпубликacы, Қaрaғaнды қ., Aкaдeмиялық көшecі, 9 үй, +77057778808
ШEТ EЛДEРДE ХAЛЫҚТЫ ТҰРҒЫН ҮЙМEН ҚAМТAМACЫЗ EТУ EРEКШEЛІКТEРІ
Aтaлмыш мaқaлa Түркия, AҚШ, Гeрмaния, Укрaинa, Рeceй cияқты eлдeрдeгі тұрғын үймeн қaмтaмacыз eтудің eрeкшeліктeрін қaрacтырaды. Мaқaлaдa шeт eлдeрдeгі тұрғын үйді жaлғa aлу нaрығынa мeмлeкeттің қaтыcуы тaлдaуғa aлынғaн. Дaмығaн eлдeр жәнe ТМД eлдeрімeн caлыcтырғaндa Қaзaқcтaндaғы тұрғын үйдің қолжeтімдігінe caлыcтырмaлы бaғa бeрілгeн.
Түйінді cөздeр: хaлықты тұрғын үймeн қaмтaмacыз eту, зaңнaмa, бaғдaрлaмa, құрылыc, әлeумeттік бacпaнa
Айнұр ОМАРОВА, Менеджмент және инновациялар кафедрасының доцент, PhD,
Қазтұтынуодағы Қарағанды экономикалық университеті, Қарағанды қ., Академика көшесі, 9, ainuraphd@mail.ru +77781088696
ЫНТАЛАНДЫРУҒА, ҚАЗАҚСТАННЫҢ ЕАЭО САЛЫҚТЫҚ ИННОВАЦИЯЛЫҚ ҚЫЗМЕТІ
Зерттеу нәтижесінде талдау нысандары мен әдістерін инновациялық қызметті ынталандыруға назар аудара отырып, қаржылық және салықтық құралдар ынталандыру, анықталған енгізу мүмкіндігі, жаңа салық салудың арнайы режимін және жекелеген салық жеңілдіктері үшін индустриалды-инновациялық қызмет субъектілерінің, талдау АЭА-ны дамыту және моделі әзірленді көрсеткіштерін болжау инновациялық даму және субъектілерінен түскен салық түсімдерінің инновациялық қызметі.
Түйінді сөздер: бәсекеге қабілеттілігі, инновациялық қызмет, салықтық ынталандыру, салық жеңілдіктері
Мартин ПЕЛУХА, PhD, Прага экономикалық университетінің экономика және мемлекеттік басқару факультетінің ассоциацияланған профессоры, Прага қ., Чехия Республикасы. e-mail: martin.pelucha@vse.cz
Елена СТАВБУНИК, Қазтұтынуодағы Қарағанды экономикалық университетінің, 6D051000 «Мемлекеттік және жергілікті басқару» мамандығының докторанты, 100009, Қазақстан Республикасы, Қарағанды қ., Академиялық көшесі, 9, sea826@yandex.kz, +77014027493
ҒЫЛЫМИ-ЗЕРТТЕУ ЖӘНЕ ТӘЖІРИБЕ-ҚҰРАСТЫРУШЫЛЫҚ ЖҰМЫС САЛАСЫ ЕУРАЗИЯЛЫҚ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ОДАҚҚА МҮШЕ-ЕЛДЕРДІҢ МЕМЛЕКЕТТІК ИННОВАЦИЯЛЫҚ САЯСАТ ЭЛЕМЕНТІ РЕТІНДЕ
Мақалада Қазақстан және ЕАЭО елдеріндегі мемлекеттік инновациялық саясатты іске асырудағы ғылыми-зерттеу және тәжірибе-құрастырушылық жұмыс (ҒЗТҚЖ) саласының маңыздылығын аңғартатын көрсеткіштер талданған. ЕАЭО елдерінің ешқайсысы ҒЗТҚЖ саласын ұйымдастыру және қаржыландыру бойынша дамыған мемлекттердің талаптарына сай емес екені анықталды. Жалпы инновациялық жүйе құру мақсатында Еуразиялық экономикалық одаққа мүше-елдердің ұлттық инновациялық жүйелерін (ҰИЖ) интеграциялау бойынша бірнеше ұсыныстар келтірілді.
Түйінді сөздер: ғылыми-зерттеу және тәжірибе-құрастырушылық жұмыс (ҒЗТҚЖ), ұлттық инновациялық жүйе (ҰИЖ), Еуразиялық экономикалық одақ (ЕАЭО).
Султан САЙЛАУБАЕВ, магистрант, Қазтұтынуодағы Қарағанды Экономикалық Университеті, e-mail: sultan_24_94@mail.ru.
Шолпан ОМАРОВА, э.ғ.к., профессор, Қазтұтынуодағы Қарағанды Экономикалық Университеті, e-mail: sheo_1953@mail.ru.
Бақыт СПАНОВА, э.ғ.к., доцент, Қазтұтынуодағы Қарағанды Экономикалық Университеті, e-mail: sbg789@mail.ru.
Татьяна ТЕН, т.ғ.д., профессор, Қазтұтынуодағы Қарағанды Экономикалық Университеті, e-mail: tentl@mail.ru.
АҚПАРАТТЫҚ ӨНІМДЕР МЕН ҚЫЗМЕТТЕРДІҢ НАРЫҒЫ
Мақалада ақпараттық өнімдер мен қызметтер нарығы ұсынылған. Ақпараттық нарығының негізгі элементтері қалыптасады. 1990 жылға дейін және осы уақытқа дейін республикалық мемлекеттік журналдардың санын салыстыру жүргізілді. Оның ішінде мемлекеттік және мемлекеттік емес журналдар, газеттер, телерадио арналары.
Мақаланың мақсаты ақпараттық өнімдер мен қызметтер нарығындағы елдің деңгейін көрсету.
Бұл мәселені шешу үшін келесі әдістер пайдаланылады: теориялық және тәжірибелік, талдануда.
Қолданыстағы негізгі массивтік ақпарат әрбір газет шығаратын ақпараттың, журналдардың, теле- және радиоарналардың пайызын көрсетті.
Ақпараттық сала нәтижесінде теле- және радиохабарлар компаниялары баспа басылымдарын, компьютерлік және желілік ақпараттық қызметтерді ұсынатын компанияларды, сондай-ақ бұқаралық ақпарат құралдарын қамтитын ірі медиа-компанияларды құруда. Ұлттық, трансұлттық корпорациялар құрылуда. Бір немесе бірнеше мемлекеттің аумағында түрлі профиль кәсіпорындарын иеленетін және басқаратын профильдер.
Қазақстан Республикасында бұқаралық ақпарат құралдарына мемлекеттік қаржылық қолдау тетіктері жасалды. Қоғам үшін ең маңызды тақырыптарға мемлекеттік тапсырыстың жұмыс істеу жүйесі. Ұлттық ақпарат нарығын бәсекеге қабілетсіз деп айтуға болады. Себебі ол нарықтық экономиканың қағидаларын толығымен қолданбайды.
Түйінді сөздер: ақпараттық нарық, ақпараттық өнім, ақпараттық қызмет, бұқаралық ақпарат құралдары
Айдана СМАИЛ, магистрант т. Мн-21 ҒП Қазтұтынуодағы Қарағанды экономикалық университеті, Қарағанды қ., Академика көшесі, 9, aidana1557@mail.ru, +77761531700
ПРОЦЕСІН ҰЙЫМДАСТЫРУ БИЗНЕС-ЖОСПАРЛАУ КӘСІПОРЫНДАҒЫ
Мақалада негізгі кезеңдерін әзірлеу кезінде бизнесөпланов арналған предприяии, бөлінген негізгі кезеңдері бизнес-жоспарлау және экономикалық факторларды іске асырудың табыстылығы, бизнес-жоспар. Тақырып - өте көп қырлы, сондықтан бизнес-жоспарлау үдерісі жеке тұлға үшін, әрбір кәсіпорын көптеген факторларға байланысты.
Түйінді сөздер: бизнес-жоспар, бизнес-жоспарлау, жаңа өнім, бизнес-жоба
Султан САЙЛАУБАЕВ, магистрант, Қазтұтынуодағы Қарағанды экономикалық университеті, e-mail: sultan_24_94@mail.ru.
Шолпан ОМАРОВА, э.ғ.к., профессор, Қазтұтынуодағы Қарағанды экономикалық университеті, e-mail: sheo_1953@mail.ru.
Бақыт СПАНОВА, э.ғ.к., доцент, Қазтұтынуодағы Қарағанды экономикалық университеті, e-mail: sbg789@mail.ru.
Анна ЦИЦИНА, Ақпараттық және есептеу жүйелерінің кафедрасының магистрі, преподаватель, vsif-anna@mail.ru
ЗАМАНАУИ БАҒДАРЛАМАКЕШЕНІН ЖҮЗЕГЕ АСЫРУ БОЙЫНША АҚПАРАТТЫҚ ӨНІМДЕР МЕН ҚЫЗМЕТТЕРДІҢ МАРКЕТИНГТІК ТАЛДАУЫ ЖӘНЕ ЖОБАЛАУ ӘДІСТЕРІ
Мақалада ақпараттық өнімдер мен қызметтерді маркетингтік талдау және жоспарлау әдістерін жүзеге асыратын заманауи бағдарламалық пакеттер ұсынылған. Маркетингтік зерттеулер жүргізу үшін заманауи қосымшалардың мүмкіндіктері туралы қысқаша шолу келтірілген.
Мақаланың мақсаты маркетингтік әдістерді, ақпараттық өнімдер мен қызметтерді талдау және жоспарлау үшін бағдарламалық пакеттер арқылы.
Бұл мәселені шешу үшін келесі әдістер пайдаланылады: теориялық және тәжірибелік, талдануда.
Маркетингтік талдау және жоспарлау, бірқатар бағдарламалар жүргізілді: болжау сарапшысы, маркетинг жөніндегі сарапшы, маркетингтік аналитика.
Қазақстанның ақпараттық өнімі әзірленген, маркетингтік зерттеулерді талдау мен жоспарлаудың ең жақсы тәсілдерінің бірі болып табылады. Болашақта бұл зерттеулер жылдан жылға жақсартылуы мүмкін.
Түйінді сөздер: ақпараттық өнімдер, ақпараттық қызметтер, маркетингтік зерттеулер, маркетингтік талдау.
Сайран УЛАКОВ, Қазтұтынуодағы Қарағанды Экономикалық Университетінің факултет деканы, e-mail:Ulakov_C@mail.ru
ҚАЗАҚСТАННЫҢ ЭКОНОМИКАСЫНЫҢ ИННОВАЦИЯЛЫҚ БӨЛІГІ РЕТІНДЕГІ ӨНІМ
Мақалада Қазақстан Республикасындағы азық-түлік бөлшек саудасының жағдайы, Қазақстан экономикасының инновациялық сегменті ретінде оның даму проблемалары мен келешегі қарастырылады. Бүгінде бөлшек сауда инновацияларды іздейтін және енгізетін бәсекеге қабілетті салаға айналды, ол елдің дамуына айтарлықтай үлес қосатын экономиканың ең қарқынды дамып келе жатқан сегменттерінің бірі болып табылады. Әлемдік бөлшек саудадағы инновацияның әлемдік үрдістері Қазақстанға келеді. Азық-түлік бөлшек саудасы әлеуетке толы, бірақ сонымен қатар, ол үнемі жаңа проблемаларды тудырады. Олар негізінен елдің ерекшеліктеріне байланысты: тұрғындардың тығыздығы төмен, жеткілікті дамыған логистикалық инфрақұрылым және т.б.
Түйінді сөздер: бөлшек, инновациялық бөлшек, азық-түлік бөлшек сауда, бөлшек сауда, жаһандық бөлшектік трендтер, бөлшек сауда желілері.
Фархат ХҰСАЙЫН, экономика ғылымдарының магистры, Қазтұтынуодағы Қарағанды экономикалық университеті, (e-mail: fara_21_91@mail.ru), тел.: 87759899127
Кәсіпорынның қаржылық қызмет тиімділігін бағалау көрсеткіштерінің жүйесі
Бұл мақалада кәсіпорынның қаржылық қызмет тиімділігінің бағалау көрсеткіштері қарастырылып, кәсіпорын мысалында талданып, мәселелері анықталып жетілдіру жолдары ұсынылған.
Түйінді сөздер: өтімділік коэффициенті, іскерлік белсенділік коэффициенті, табыстылық коэффициенті, қаржылық тұрақтылық коэффициенті.
Максим ШТАНЕВ, МН-21ҒП тобы магистранты, Қазтұтынуодағы Қарағанды экономикалық университеті, 100009, Қазақстан республикасы, Қарағанды қ., Академическая көш., 9, shtanev_makc@mail.ru, +7 701 344 5593
САУДА КОМПАНИЯЛАРЫНЫҢ БӘСЕКЕГЕ ҚАБІЛЕТТІЛІГІН БАСҚАРУ
Мақалада бәсекеге қабілеттілігін басқарудың ұйымдастыру-экономикалық моделін құруда кешенді көзқарастың пайдалану ұсынылады, оған сәйкес басқару жүйесі тауардың өмірлік циклдың барлық деңгейлерін, сондай-ақ барлық басқару деңгейлері, тік - басшыларының деңгейлері бойынша және көлденең - басқару функциялар бойынша қамту керек.
Tүйінді сөздер: ұйымдастыру-экономикалық басқару моделі, басқарудың стратегиялық мақсаттары, бәсекеге қабілеттілігі
Владимир ДРОЗД, экономика ғылымдарының кандидаты, доцентҚарағанды экономикалық университеті, Казпотребсоюз, 100009, Қазақстан Республикасы, Қарағанды қ. Академическая, 9, vgdrozd@mail.ru, +77212441572 (159)
Бақыт СПАНОВА, экономика ғылымдарының кандидаты, доцент Қарағанды экономикалық университеті, Казпотребсоюз, 100009, Қазақстан Республикасы, Қарағанды қ. Академик, 9, sbg789@mail.ru, +77212441572 (159)
ҚҰРЫЛЫС ТҰСАУКЕСІ OLAP ЖҮЙЕСІНДЕГІ МӘЛІМДЕМЕГІ ДЕРЕКТЕРДІ ТАЛДАУ
Жедел деректер өңдеу бойынша өнеркәсіптік кәсіпорындар басқару назарында ақпараттық құрылымы, және одан заманауи OLAP-технологияның қазіргі заманғы құралдары - интерактивті деректерді талдау. деректер б лік өкілдіктерінің кәсіпорынның әр түрлі аспектілерінен етіп ұйымдастырылған дерекқор мазмұнын, түрлі нақты уақыт қол жеткізу арқылы объектісін басқару жатқан процестерді түсінуге қол жеткізу үшін мүмкіндік OLAP-технологиялар негізінде әзірленген жүйелерімен бап мәмілелер.
Түйінді сөздер: көп өлшемді деректер пішімі, OLAP технологиясы, ақпараттық жүйенің құрылымы, басқару шешімі, төрт деңгейлі пирамида, жоспарлау жүйесі, дерекқор.
Мәнетай БӘДЕЛХАН, аға оқытушы, Қазтұтынуодағы Қарағанды Экономикалық Университеті, Қазақстан Республикасы, 100009, Қарағанды қаласы, Академиялық көш., 9, manatay@bk.ru, 87021645843
ҚЫТАЙ ИЕРОГЛИФТЕРІНІҢ ШЫҒУ ТАРИХЫ ЖӘНЕ ОНЫҢ ДАМУ КЕЗЕҢДЕРІ
Бұл мақалада Қытай иероглифтерінің шығу тарихы және даму кезеңдері туралы айтылған Қытай тіліндегі аса күрделі мәселенің бірі Қытай иероглифтерін еске сақтау және әр иероглифтердің шығу тарихын білу. Иероглифтердің әр даму кезеңдерін еске сақтау қажеттігі қарастырылған.
Түйінді сөздер: иероглиф, иероглифтік жазба, иероглифтерді реформалау кезеңдері, иероглифтердің даму жолдары, Қытай иероглифтері.
Бахыт НУРГОЖИНА, Қазақстан Республикасының Ұлттық мұражайын зерттеуші, тарих магистр, bahita_be84@mail.ru
ҚАЗАҚСТАННЫҢ ЖӘНЕ ОРТАЛЫҚ АЗИЯДАҒЫ ДЕКОРАТИВТІ ЖӘНЕ ҚОЛДАНУ ӨНІМІНІҢ МӘДЕНИЕТІ
Бұл мақалада Қазақстан мен Орталық Азияның өнер және қолөнерінің мәдени байланыстары зерттелді. Қазақ халқының сәндік-қолданбалы өнерінің ерекшеліктерін ескере отырып, біз отаршыл дәуірдің басталу кезеңінде түрлендіру динамикасын, сәндік-қолданбалы өнерді дамытуды қарастырамыз. Зерттеу мәселесі бойынша егжей-тегжейлі әдеби талдау жүргізілді және қазақ даласында қоғамның өмірлік белсенділігінің барлық салаларында, оның ішінде сәндік-қолданбалы өнер саласындағы тұрақты өзгеріс болғаны анықталды.
Түйінді сөздер: мәдени байланыстар, өнер және қолөнер, жаңа мәдени нысандарды қалыптастыру.
Екатерина ФАБЕР, техника ғылымдарының магистрі, Қазтұтынуодағы Қарағанды экономикалық университеті, 100009, Қазақстан Республикасы, Қарағанды қаласы, Академическая көш., 9, katya@artstyle.kz, +77014108651
ТЕРМОЭЛЕКТРИКАЛЫҚ ТҮРЛЕНДІРУШІЛЕР ПАЙДАЛАНУ СИПАТТАМАЛАРЫН ЖАҚСАРТУДЫҢ ТАЛДАУ АМАЛДАРЫ
Мақалада белгілі бір классификациялық жүйені қолдануына негізделген тікелей және кері негізделген термоэлектрикалық эффектілері және оларды талдау әдістері түрлендіруші іс-әрекеті кағидалары баяндалды.
Түйінді сөздер: термоэлектрикалық түрлендіруші, классификация, әсер.
Елена ШУКУШЕВА, Қазтұтынуодағы Қарағанды экономикалық университеті, аға оқытушысы., магистр 100009, Қазақстан Респуюликасы, Қарағанды қ., Академическая 9, E-mail: shukusheva@inbox.ru
ҚАЗАҚСТАН ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ҚАТЫНАСТАРДА ГЕОСАЯСИ СУБЪЕКТ РЕТІНДЕ
Мақалада Қазақстанның геосаяси векторының негізі ретінде тарихи, экономикалық-географиялық, саяси-әлеуметтік аспектілер қарастырылады. Көпвекторлы сыртқы саяси жағдай қажеттілігі қарастырылады.
Түйінді сөздер: Орталық Азия, сыртқы саясаттағы бағыттың басымдылығы, геосаясат, Каспий аймағы, ислам әлемі
Ирина ЛАПИНА, Қазтұтынуодағы Қарағанды Экономикалық Университеті, шетел және орыс тілдері кафедрасының аға оқытушысы, 100027, Қазақстан Республикасы, Қарағанды қ., Академическая,9, ira.lapinashults.85@mail.ru 87014657626
ЭКОНОМИКАЛЫҚ МАМАНДЫҚТАРҒА СТУДЕНТТЕРДІ ОҚЫТУДАҒЫ ҚҰЗЫРЕТТІК ТӘСІЛІ
Берілген мақалада студенттерді дайындау құзыреттілігі, қолдану өзектілігі, толық кешенді өзара байланысты идеялары, болашақ мамандарды оқытуда белгілі бір әдістерін шешуге арналған міндеттер мен принциптер қарастырылған. Мақалада маңызы термин "құзыреттілік" ашылады, сондай-ақ жіктеу және түрлері берілген.
Түйінді сөздер: құзыреттілік тәсіл, әдістері, принциптері, бәсекеге қабілеттілік.
Гулсім МУКУШЕВА, Қазтұтынуодағы Қарағанды экономикалық университетінің шетел және орыс тілдері кафедрасының доценті, педагогика ғылымдарының кандидаты, мамандығы шет тілін оқыту әдістемесі, 100009, Қазақстан Республикасы, Академическая, 9, gmukusheva@mail.ru, тел:. +77781414429
ЖОҒАРЫ ОҚУ ОРЫНДАРЫНДАҒЫ КӘСІБИ БАҒЫТТАЛҒАН ШЕТЕЛ ТІЛДЕРІН ОҚЫТУ
Бұл мақалада шет тілдерінде кәсіби-бағытталған оқытудың оңтайлы әдістерін іздеудің өзекті мәселесіне арналған, және оммуникативтік дағдыларды, оқу және жазу дағдыларын қалыптастыру, сондай-ақ тыңдау және түсінуді қамтиды. Мақалада шет тілін шет тілдеріне жатпайтын жоғары оқу орындарындағы бағдарлама мен сағаттардың саны бойынша шектеулі уақыт кезеңі үшін оқытудың негізгі ерекшелігі болып табылатын кәсіптік бағдар беру мәселесі қарастырылады. Мамандарды шынайы қарым-қатынасқа барынша жақындастыруға және олар үшін қажетті барлық құзыреттілікті қалыптастыруға, оқылатын пәндерді біріктіруге, олардың кәсіби бағдарлануына және болашақ кəсіби қызметтің контексіне мамандарды қосуға мүмкіндік беретін оқыту əдістемесін құру.
Түйінді сөздер: білім беру, мамандық, кәсіби бағытталған сөйлеу, кәсіби оқу, кәсіби тыңдау.
Салкен МУСТАФИН, аға оқытушы, Қазтұтынуодағы Қарағанды Экономикалық Университеті, 100027, Қазақстан Республикасы, Қарағанды қ., Академическая,9,
МҰРАЖДЫҚ-ЖЕРГІЛІКТІ ЖҰМЫС МАҢЫЗДЫ ҚАЗАҚСТАННЫҢ ТАРИХЫ ТӘЖІРИБЕСІНІҢ СТУДЕНТТІК ЖАҒДАЙЫНЫҢ ИНДИКАТОРЫ МҮМКІНДІКТЕРІН ҚҰРУ (жұмыс тәжірибесі)
Бұл мақала - Қазақстан тарихын оқыту үдерісінде студенттердің шығармашылық қабілеттерін қалыптастыру құралы ретінде мұражай мен жергілікті тарихты пайдалану перспективаларын талдау. Осы мақаланың бірегейлігі - материалдың абсолютті түпнұсқалығы, оның негізі мақаланың авторы жеке тәжірибесі болған.
Түйінді сөздер: өлкетану мұражайы, қоғамдық сана, жаңғырту, Қазақстан тарихы.
Гулчехра СИДИКОВА, оқытушы, Қазтұтынуодағы Қарағанды Экономикалық Университеті, Қазақстан Республикасы, 100009, Қарағанды қаласы,Академическая көш., 9, siddik84@mail.ru, +77004800950
КӘСІБИ-БАҒЫТТАЛҒАН ШЕТ ТІЛІН ОҚЫТУ
Мақалада «шет тілін кәсіби бағытта оқыту», «шет тілі бойынша кәсіби біліктілік» ұғымдарының анықтамалары сонымен қатар болашақ мамандарға арналған шет тілін оқытудағы негізгі әдістерде қарастырылады.
Түйінді сөздер: шет тілін меңгеру, аутентті мәтің, мамандандырылған, түп нұсқада, кәсіби бағытта оқыту.
Ақсұңқар БИРМАНОВА, PhD докторанты, Е.А. Бөкетов атындағы Қарағанды мемлекеттік университеті, 100028, Қазақстан Республикасы, Қарағанды қ, Университетская, 28 көшесі, birmanova81@mail.ru, +77212770394, 87003249466
БІЛІМ АЛУ ҚҰҚЫҒЫ АДАМНЫҢ МӘДЕНИ ҚҰҚЫҒЫНЫҢ БІРІ РЕТІНДЕ
Мақалада білім алу құқығының түсінігі, мазмұны, кепілдіктері туралы сұрақтар, заманауи Қазақстанда білім беруді жаңғырту мәселелері қарастырылған. Заң әдебиеттеріндегі осы түсінікті талдаудың көптеген мәні анықталады. «Білім алу құқығы» адамның мәдени құқығы ретінде түсінігін анықтаудың көзқарастары қарастырылды.
Түйін сөздер: Білім, кепілдіктер, конституциялық білім алу құқығы, субъективті құқық, білім алу құқығының мазмұны.
Дастан ДАРЫБАЕВ, «Құқықтану» мамандығының магистранты, Қазтұтынуодағы Қарағанды ЭкономикалықУниверситеті, 100009, Қазақстан Республикасы, Қарағанды қаласы,
Академическая көшесі, 9.
CОТҚA ДЕЙIНГI ТЕРГЕП-ТЕКCЕРУ БAРЫCЫНДAҒЫ МҮЛIККЕ ТЫЙЫМ CAЛУ ПРОЦЕCCУAЛДЫҚ ӘРЕКЕТIНIҢ ТҮCIНIГI МЕН МӘНI
Бұл мақалада ҚР сотқа дейінгі тергеп-тексеру барысындағы мүлікке тыйым салу процессуалдық әрекетінің түсінігі мен мәні, тәртібі туралы жазылған. Қылмыcтық cот iciн жүргiзу мaқcaттaрынa, aзaмaттың құқықтaры мен боcтaндығын қорғaу aрқылы тиicтi мaқcaтқa қол жеткiзу, қылмыcты уaқтылы aшу көзделген.
Түйінді сөздер: сот, қылмыс, процесс, тергеу.
Гаухар КАЛИЕВА, ӘЭ және ХҚ кафедрасының аға оқытушысы,Қазтұтынуодағы Қарағанды экономикалық университеті, 10009, Қазақстан Республикасы, Қарағанды қ., Академическая, к.9.
kalievag@list.ru, +77003288036
ХIХ ҒАСЫРДЫҢ СОҢЫНДА ҚАЗАҚСТАНДА ҚҰҚЫҚТЫҚ РЕТТЕУДІ СОТТАР МЕН ПОЛИЦИЯ
Бұл мақалада XIX ғасырдың соңындағы сот жүйесі мен полициясы Қазақстан аумағы болатын Ресей империясының шетіндегі бірде-біріне қаралады. Мақала авторы ретроспективті талдау жасады. Автор өзгерістердің хронологиялық реттілігін және сот жүйесі мен полицияның эволюциясын береді. Мақалада империяның шалғай аймақтарындағы сот жүйесі мен полицияның қызметі туралы айтылады. Автор XIX ғасырдың екінші жартысында Қазақстандағы сот жүйесі бүкіл империялық жүйеге толығымен ауысады және тұтастай құқықтық жүйені, соның ішінде сот жүйесі мен полицияны қатаңдатуға әкеледі деп атап көрсетеді.
Түйінді сөздер: соттар, полиция, империя, жүйе, аймақ.
Гүлдана ҚАРЖАСОВА, PhD докторы, доцент Қазтұтынуодағы Қарағанды экономикалық универсиеті 100009,Қазақстан Республикасы, Қарағанды қ., Академическая 9 көшесі, GKB24@mail.ru, +8 775 207 88 68.
Ерлан КАСЕНОВ, Қарағанды облысы ІІД жедел жоспарлау басқармасының жедел кезекшісі полиция майоры, Қазақстан Республикасы, Қарағанды қ., GKB24@mail.ru,
СЫБАЙЛАС ЖЕМҚОРЛЫҚ- ЗАМАНАУИ КЕЗЕННІҢ АХУАЛДЫ МӘСЕЛЕСІ
Бұл мақаладағы сыбайлас жемқорлық мәселесі еліміздің ғана емес ғаламдық мәселе болып табылады. Бұл мәселенің бүгінгі таңдағы көтерілу дәрежесі жоғары, сондықтан бұл мәселенің шешілу жолдарын көрсету, күресу, алдын алу шараларын қолдануды көрсету өте маңызды.
Түйінді сөздер:Сыбайлас жемқорлық, сындыру, бүлдіру, бұзу, зақымдау, пара, пара беру, пара алу.
Ахметкали ШАЙМУХАНОВ, заң ғылымдарының докторы, профессор, Қазтұтынуодағы Қарағанды экономикалық Университеті, 100009, Қазақстан Республикасы, Қарағанды қаласы, Академическая көш. 9, 87015998894
Сайраш МУСАБЕКОВА, Жалпықұқықтық және арнайы пәндер кафедрасы Ю-12П тобының магистранты, Қазтұтынуодағы Қарағанды экономикалық Университеті, 100009, Қазақстан Республикасы, Қарағанды қаласы, Академическая көш. 9, s.musabekova@bk.ru, 87476334742
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ СЫБАЙЛАС ЖЕМҚОРЛЫҚҚА ҚАРСЫ ҚЫЛМЫСТЫҚ ЗАҢНАМАСЫНЫҢ ЖАЙ-КҮЙІ ЖӘНЕ ДАМУ ҮРДІСТЕРІ
Бұл мақалада Қазақстан Республикасының сыбайлас жемқорлыққа қарсы қылмыстық заңнамасының жай-күйі және даму үрдістері қарастырылады. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл бүгінде елімізде мемлекеттік маңызы бар түйткілді мәселеге айналды, себебі бұндай әрекеттің мемлекеттің дамуына кедергі келтіріп қана қоймай, қоғамда өкіметке, билікке деген сенімсіздік тудырады. Қазіргі таңда мемлекет тарапынан жемқорлыққа қарсы күрес мақсатында ауқымды жұмыстар жүргізілуде.
Түйінді сөздер: сыбайлас жемқорлық, заңнама, Қылмыстық Кодекс, сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл.
Ондас ОРЫНБАСАРОВ, «Құқықтану»мамандығының магистранты, Қазтұтынуодағы Қарағанды ЭкономикалықУниверситеті, 100009, Қазақстан Республикасы, Қарағанды қаласы,
Академическая көшесі, 9.
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ ДІНИ ЭКСТРЕМИЗМГЕ ҚАРСЫ КҮРЕС ЖҮРГІЗУ БАРЫСЫНДА ЖЕДЕЛ ІЗДЕСТІРУЛІК АЛДЫН АЛУДЫҢ ТИІМДІ ЖОЛДАРЫ
Берілген мақалада ҚР діни экстремизмге қарсы күрес жүргізу барысында кездесетін жедел іздестірулік алдын алудың тиімді жолдары қарастырылып ұсынылған. Діни терроризмді алдын алу шаралары көрсетілген.
Түйінді сөздер: экстремизм, терроризм, дін, заң, заңнама.
Наталья СИДОРОВА, заң ғылымдарының кандидаты, доценті, Қазтұтынуодағы Қарағанды экономикалық университеті , 100009, Қазақстан Республикасы, Қарағанды қаласы, Академическая көшесі, 9, e-mail: nsidorova75@mail.ru, +77014825827
Динара БЕЙСЕНОВА, магистрант, Қазақстан Республикасы ішкі істер минстрлігі Б. Бейсенов ат. Карғанды академиясы, 100009, Республика Казахстан, г. Караганда, ул. Ермекова 124, e-mail: jaras_b@mail.ru, +77029800018
ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ЖӘНЕ ҰЛТТЫҚ ЮРИСДИКЦИЯ ЖӘНЕ ҚЫЛМЫСТЫҚ ІСТЕРГЕ ҚАТЫСТЫ АДАМ ҚҰҚЫҚТАРЫ ЖӘНЕ ҚҰҚЫҚТЫҚ ҚЫЗМЕТ
Мақалада қылмыстық істер бойынша құқықтық көмек көрсету шеңберінде конституциялық адам құқықтары мен бостандықтарын қамтамасыз етудің негізгі халықаралық және отандық құқықтық кепілдіктері қарастырылады. Адам құқықтары мен бостандықтарын қамтамасыз ету жөніндегі Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарына және қылмыстық іс жүргізу заңнамаларына салыстырмалы талдау жүргізіледі. Нәтижесінде, қылмыстық істер бойынша құқықтық көмек көрсету шеңберінде адам құқықтары мен бостандықтары кепілдіктерінің жүйесін құруға тырысады.
Түйінді сөздер: қылмысқа қарсы күрес саласындағы халықаралық ынтымақтастық, адам құқықтары, қылмыстық істер бойынша құқықтық көмек, қылмыскерлерді экстрадициялау, халықаралық шарт, қылмыстық іс жүргізу құқығы.
Достарыңызбен бөлісу: |